De dekolonisatie van Vietnam
Frans Indochina 17e eeuw: missie 1858: Cochinchine 1863: Cambodja 1884: Annam 1885: Tonkin 1887: Union Indochinoise 1893: Laos enkele tienduizenden Franse kolonisten exploitatie
Oorzaken van modern imperialisme? Vinden we die in Vietnam terug?
Modern imperialisme Beschaving bijbrengen en bekeren: in Vietnam ontstaat een katholieke elite. Meerderheid blijft boeddhistisch Wingewest: rubber wordt belangrijk exportproduct. Verder thee en rijst (dit verstoort de plattelandseconomie) Statussymbool: de Fransen zijn trots op hun koloniale rijk en willen het niet kwijt
Koloniaal bestuur Export van thee, rijst, rubber Grote tegenstelling tussen verfranste elite en arme boerenbevolking Versterkt door godsdienst: katholieke elite en boeddhistische bevolking Kleine geïsoleerde groepjes nationalisten
Ho Chi Minh Als jongeman in Parijs tijdens Vrede van Versailles (1919) Stelt petitie op voor zelfstandigheid en democratie voor zijn land Geen reactie Hij zoekt naar een ideologische basis voor zijn ideeën
Nationalisme?? Opkomende onafhankelijkheids- bewegingen bv. Soekarno in Indonesië en natuurlijk:
Een inspiratiebron: Wij beschouwen deze waarheden als vanzelfsprekend: dat alle mensen als gelijken worden geschapen, dat zij door hun schepper met zekere onvervreemdbare rechten zijn begiftigd, dat zich daaronder bevinden het leven, de vrijheid en het nastreven van geluk. ( Uit de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring) Hielp het??
Lenin als inspiratiebron Strijd van de gekoloniseerde volken tegen het kapitalisme Daar kan Ho Chi Minh wat mee Het Westen heeft immers niet naar hem geluisterd..
De Vietminh: communistisch of nationalistisch? Het communisme wordt de leidende ideologie van de Vietnamese onafhankelijkheidsbeweging De militaire organisatie wordt de Vietminh( 1941) Volgens de leer van Lenin had deze twee doelen. Welke?
Naar het communisme in twee stappen Stap 1: alle anti-Franse krachten bundelen en de Fransen eruit gooien Stap 2: de sociale revolutie
Gevolgen van de Japanse bezetting Van 1941 tot 1945 was Vietnam door de Japanners bezet. De Vietminh onder generaal Giap strijdt tegen de Japanners.. met Amerikaanse wapensteun Na de Japanse capitulatie heeft de Vietminh een groot deel van het Noorden in handen
Onafhankelijkheidsverklaring 2 sept. 1945: Ho roept in Hanoi de Democratische republiek Vietnam uit Wordt niet erkend door de Fransen, en evenmin door de VS Fransen stellen nepkeizer aan: Bao Dai Een koloniale oorlog tussen Vietminh en Fransen volgt De Vietminh blijkt gespecialiseerd in guerrilla
Fasering strijd I. 1945-1946 - warrig - opbouw expeditieleger (LeClerc) - Vietminh guerrilla II. 1946-1951 - uitbouw Franse leger - vietnamisering - Vietminh vergroot greep - opgave grensgebied met China III. 1951-1954 - Franse succesjes (De Lattre) - Franse leger in defensief - Dien Bien Phu (1953-1954) - Militaire nederlaag Frankrijk
1949 Dit verandert alles Vietnam wordt onderdeel van de Koude Oorlog Ho krijgt steun van China..en van Stalin! De VS zetten in op handhaving van de Franse macht
De Domino-theorie
Dien Bien Phoe 1954 Uiterste poging van de Fransen om bevoorrading Vietminh uit Laos af te snijden Overmacht van de Vietminh Alleen luchtsteun VS kan oplossing bieden Maar die komt niet…waarom?
Dien Bien Phu - 13 maart 1954 - start offensief Giap - voorposten overlopen (Beatrice, Gabrielle…) - hoofdkamp in tweeën - 7 mei 1954 - capitulatie - 10 000 krijgsgevangenen (3 000 overleven)
Akkoorden Genève Frankrijk vertrekt uit Indo-China Vietnam voorlopig in tweeën gedeeld Beide delen blijven neutraal Verkiezingen en hereniging binnen 2 jaar
Geen democratie, geen vrije verkiezingen, geen hereniging Noord Zuid