0 Onderzoek naar ontwikkelingskansen van jonge kinderen in horizontale en verticale groepen Bernadet de Jager Leutjes, kröddes en keudeldoemkes

Project LKK Experimenteren met horizontale groepen 2 locaties: Appingedam: horizontaal Uithuizen: verticaal Onderzoek naar ontwikkelingskansen 1

Onderzoeksvraag Welke groeperingsvorm biedt jonge kinderen de beste ontwikkelingskansen ? 2

Vooronderzoek 3

Onderzoeksinstrumenten Proceskenmerken Materiële omgeving observatie-instrument Pedagogisch medewerker logboek vragenlijst Andere kinderen vragenlijst sociale interacties 4

Materiële omgeving Twee keer geobserveerd Inrichting ruimte Aanwezigheid hoeken Aanwezigheid materiaal Fijne motoriek, bouwen, knutselen, Rollenspel, taalmateriaal, rekenmateriaal Bereikbaarheid voor kinderen 5

Materiële omgeving 6

7

Pedagogisch medewerker: vragenlijst Inschatting veranderingen Inschatting % tijd verzorging Inschatting % tijd activiteiten Inschatting aantal activiteiten Eigen voorkeur horizontaal/verticaal 8

Pedagogisch medewerker: logboek 5 keer ingevuld Op voorgeschreven dag Spontane activiteiten Geplande activiteiten Verzorgingsactiviteiten –Inhoud –Betrokkenheid PM-er 9

Pedagogisch medewerker: logboek 10

Logboek 11

Andere kinderen: sociale interacties Vragenlijst, PM-ers 2 keer ingevuld Frequentie van contact nooit, af en toe, regelmatig, vaak, altijd Duur van het contact korter dan een minuut, 1-5, 5-10, 10-30, meer dan 30 minuten Aard van het contanoodzakelijk, imitatie, hulp, naast elkaar spelen, samen spelenct 12

Vragenlijst sociale interacties 13

Resultaten: materiële omgeving PM-ers verwachten hierin grote veranderingen PM-ers zien dit ook als voordeel van het werken in een horizontale groep In verticale groepen bij 4 categorieën meer verschillende materialen In horizontale peutergroep meer verschillende materialen voor rollenspel en rekenen, kinderen kunnen groter deel van materiaal zelf pakken 14

Verwachtingen Materiële omgeving Activiteiten Andere kinderen 15

Resultaten: activiteiten Horizontale peutergroepen meer ontwikkelingsactiviteiten, duren ook langer Horizontale babygroep ook iets meer activiteiten In horizontale groepen meer activiteiten gepland Horizontale groepen meer verschillende activiteiten 16

Resultaten: activiteiten In horizontale peutergroepen PM-ers meer verschillende rollen, vooral stimuleren, observeren en opdracht geven vaker In verticale groepen meeste verzorgingsactiviteiten, in horizontale peutergroep minste In horizontale peutergroep meeste verzorgingstijd besteed aan ontwikkelingsstimulering 17

Resultaten: andere kinderen Verticale groepen vaker contact dan horizontale peutergroep Horizontale groepen hogere kwaliteit contact, meer parallel en samen spelen Baby’s in horizontale groep vaker contact dan baby’s in verticale groep, maar minder lang Contact in verticale groep vaker noodzakelijk Jonge en oudere kinderen in verticale groep weinig contact 18

Opbrengsten onderzoek Bruikbare instrumenten logboek activiteiten vragenlijst interactie Eerste indicatie dat horizontale groepen meer ontwikkelingskansen lijken te bieden 19

Aanbevelingen Experimenteren in bredere context Onderzoek in meer groepen Ontwikkeling van kinderen meenemen Instrumenten gebruiken 20