Ziektebeelden psychiatrische depressie: Drs. B.B. Pieters Mw. F. Gooskens Met dank aan Mw. Drs. A. van Wakeren

1. Ziektedefinitie: Depressie = Stemmingsstoornis Sombere stemming Weken of maanden continu aanwezig Afwijkende gedragingen Lichamelijke klachten

2. Oorzaak: Diverse oorzaken Afhankelijk van persoon 2 x vaker bij vrouwen Ouderen ( +65 jaar ) Familiaire aanleg ( 1ste graadsverwanten) Biochemische oorzaken: Noradrenaline Serotonine Psychosociale factoren( verliessituaties, sociale geïsoleerdheid, onverwerkte situaties)

2. Oorzaak: COMBINATIE VAN FACTOREN Ernstige ziekten ( hersenbloeding, herseninfarct, suikerziekte, Parkinson, schildklierstoonissen) Acuut staken bepaalde medicijnen (Corticosteroïden, kalmeerringstabletten, … ) Persoonlijkheid (pessimisme, lage zelfwaardering) Seizoensgebonden COMBINATIE VAN FACTOREN

3. Verschijnselen: lusteloosheid vermindering van interesse Onopzettelijke gewichtsveranderingen Slaapproblemen Lichamelijke gejaagdheid Vermoeidheid inadequate schuldgevoelens Afname denkvermogen Gevoelens van wanhoop Lichamelijke klachten( Onverklaarbare pijnen, duizeligheid, hartkloppingen, trillende handen, obstipatie, …. ) http://www.youtube.com/watch?v=Vk7MWtqQ3Dw&feature=related

4. Diagnostiek: 5. Behandeling: Herkennen Oorzaak achterhalen Lichamelijke oorzaken uitsluiten Anamnetische aanwijzingen Differentiaaldiagnose 5. Behandeling: Diverse behandelingen Begeleid de patiënt Eventueel medicatie: antidepressiva Farmocoresistente depressie: elektroconvulsieve therapie (ECT) Slaapdeprivatie: ontregeling fysiologisch ritme Lichttherapie: seizoensgebonden depressies

6. Complicaties: 7. Prognose: Sociale isolatie Lichamelijke verwaarlozing Zelfmoord 7. Prognose: Zonder behandeling: 80% geneest Medicijnen: 20-40% kans op herhaling

8. Verpleegkundige Anamnese: Anamnese volgens gezondheidspatronen van Gorden Duidelijk beeld: somatisch, psychisch en sociaal gebied Familie/naasten: info bronnen Moeilijk symptomen signaleren: patiënt lichamelijk ziek Vermoeden depressie -> actief observeren Somber? Plezier? Concentratie? Slapen? Eten? Piekeren? Overwegen zelfdoding? IN GESPREK GAAN

8.1. verpleegkundige interventies tijdens opname: Ondersteuning zonder goedbedoelde adviezen Rekening houden met startproblemen Patiënt en familie informeren Rekening houden met slaap – en waak ritme Betrek patiënt bij het sociale leven Vaste verpleegkundige toewijzen Positieve feedback Let op voedsel – en vochtopname Let op defecatie Stimuleer bij activiteiten v/h dagelijks leven Inschatten suïcide risico

8.2. Aandachtspunten: Bespreken situatie met collega’s Reden: Gevoelens van onmacht t.o.v. patiënt Twijfelen eigen deskundigheid Meeslepen negatieve gedachten Patiënten kunnen claimend zijn -> irritatie opwekken bij hulpverleners PROFFESIONELE ATITUDE !

8.3. Verpleegkundige interventies bij ontslag: Informeren: Patiënten organisaties Informatieve internetpagina’s Ambulante nazorg Adressen Depressie Stichting Informatie- en advieslijn: 0900-9039039 (bereikbaar op werkdagen van 9.00-17.00 uur) E-mail: info(o)depressiestichting.nl www.labyrint-in-perspectief.nl: lotgenotencontact voor naasten van mensen met een psychische stoornis, onder andere depressie. Lotgenotentelefoon: 030-2546674

9. Medicatietabel: Medicijn Werking Bijwerkingen Verpleegkundige aandachtspunten Amitriptyline (Amitriptyline, Tryptizol) opheffen tekorten aan serotonine en noradrenaline sufheid, gewichtstoename, trillingen, libido- en potentiestoornissen, ortho- statische hypotensie, transpiratie, droge mond, slapeloosheid, duizeligheid, allergische huidreacties (jeuk, galbul­ten, verhoogde hartslag) Goede voorlichting over mogelijke bijwerkingen van antidepressiva is zeer belang­rijk; zorg dat de patiënt weet wat hij mogelijk kan verwach­ten en weet waar hij terecht kan met deze klachten (zo wordt voorkomen dat de patiënt ermee blijft rondlopen zonder het aan te geven of zelfstandig de behandeling staakt). De medicatie werkt pas na ongeveer drie weken, voor die tijd kan de patiënt al actiever worden; zijn stemming blijft echter nog slecht: let op suï­ciderisico! De patiënt kan door de medi­catie angstiger worden; scha­kel dan een psychiater of consultatief psychiatrisch ver­pleegkundige in om het beleid verder te bepalen Imipramine (Imipramine) opheffen tekorten aan serotonine en noradrenaline sufheid, gewichtstoename, trillingen, libido- en potentiestoornissen, orthosta- tische hypotensie, transpiratie, droge mond, slapeloosheid, duizeligheid, aller­ gische huidreacties (jeuk, galbulten) fluvoxamine (Fluvoxamine, Fevarin) opheffen tekorten aan serotonine door (her)opname te remmen duizeligheid, slapeloosheid, droge mond, zweten, maag-darmklachten Paroxetine (Seroxat) Fluoxetine (Prozac) Sertraline (Zoloft) 9. Medicatietabel:

Bronnenlijst: Afbeelding dia 2: http://www.vriendinnen.be/blog/p/categorie/maatschappij klikken bij 25 september Afbeelding dia 6: http://www.diaconaalsteunpunt.nl/teksten/omzien-naar-elkaar-eenzaamheid-en-de-kerk/1777/ Filmpje dia 6: http://www.youtube.com/watch?v=Vk7MWtqQ3Dw&feature=related Afbeelding dia 7: http://www.vriendinnen.be/blog/p/categorie/maatschappij Muziek tijdens power point: CD: Achtergrond power point: http://www.iphoneachtergronden.com/Wallpapers-Ontwerpen/ Wallpapers-Tatoeage/Achtergrond-Grijs-Tatoeage.htm