De pancreas (alvleesklier) en diabetes Elise Wuyts - 2KVc - nr. 23
Wat is een pancreas ? een klierachtig orgaan dat dwars in de buik ligt ongeveer vijftien cm lang één tot drie cm dik
Waar ligt de pancreas? De 'kop' ligt in de binnenbocht van de twaalfvingerige darm het 'lichaam' en de 'staart' liggen voor de wervelkolom de grote bloedvaten van de pancreas achter in de buik aan de bovenkant ligt de pancreas tegen de maag aan de onderkant tegen de dunne darm 1. De slokdarm 2. De maag 3. De Lever 4. pancreas (=alvleesklier) 5. Dunne darm 6. Dikke darm 7. Wormvormig aanhangsel 8. Endeldarm 9. Anus
Wat zijn de functies van de pancreas? De pancreas heeft twee verschillende functies: een exocriene functie in de spijsvertering en een endocriene functie in de suikerstofwisseling. exocrien Een pancreas produceert stoffen (enzymen) die zorgen voor een goede spijsvertering. endocrien Een pancreas produceert ook hormonen, namelijk insuline en glucagon. Deze hormonen worden geproduceerd in de eilandjes van Langerhans. Dit zijn groepjes cellen in de pancreas. Insuline zorgt voor een juiste hoeveelheid suiker in het bloed. Glucagon bepaalt ook mee het suikergehalte in het bloed, maar op een minder duidelijke manier.
Ziektes die verband houden met de pancreas Diabetes of suikerziekte Zwangerschapsdiabetes Diabetes type 1 (jeugddiabetes) Diabetes type 2 (ouderdomsdiabetes) Pancreatitis Acute pancreatitis Chronische pancreatitis
Pancreatitis (ontsteking van de pancreas) Pancreatitis kan veroorzaakt worden door alcohol, galstenen en een virus (de bof). Symptomen zijn hevige buikpijn, rugklachten. Bij een rustig verloop van pancreatitis is de sterftekans 3%. Bij een zeer moeilijk verloop is de sterfte kans tussen 30% en 70%. Alleen diëten en bepaalde geneesmiddelen kunnen de pijn verminderen.
Diabetes: type 1 De eilandjes van Langerhans, die in de pancreas liggen, zijn vernietigd en produceren dus geen insuline meer. Symptomen van type 1 zijn extreem veel drinken, chronische vermoeidheid en snelle vermagering. Er is maar 1 behandeling mogelijk bij diabetes type 1 namelijk meermaals per dag insuline spuiten.
Diabetes: type 2 Er wordt door de pancreas wel insuline aangemaakt, maar ofwel niet genoeg ofwel is de gevoeligheid voor insuline verminderd. Symptomen van diabetes type 2 zijn niet zo duidelijk. Symptomen kunnen zijn chronische vermoeidheid, oogklachten, geïrriteerd zijn. De behandeling kan gebeuren met een dieet, met tabletten, met insuline of met een combinatie daarvan.
Zwangerschapsdiabetes Omdat de glucose, die de moeder in haar bloed krijgt, naar de baby gaat krijgt de moeder een lagere bloedsuikerspiegel. Om de bloedsuikerspiegel een normale hoogte te geven moet de pancreas meer insuline produceren.
Insuline Insuline is een hormoon dat afgescheiden wordt door de Beta-cellen van de eilandjes van Langerhans van de pancreas.
Soorten insuline Ultrasnelwerkende insuline: werkt na 15-20 minuten en werkt gedurende 2-5 uur Snelwerkende insuline werkt na 20-30 minuten en werkt gedurende 1-3 uur Traagwerkende insuline werkt na 2-3 uur en werkt gedurende 22 uur Ultratraagwerkende insuline werkt na 2-4 uur en werkt gedurende 24 uur Gemengde insuline Werkt na 20-30 minuten en werkt gedurende 24 uur
Insuline in het bloed Bij de normale pancreas is er duidelijk insuline aanwezig. Bij de pancreas met diabetes is er geen insuline zichtbaar.
Insulineverspreiding Van de pancreas, via de lever naar het lichaamsweefsel. Dit is alleen zo bij een pancreas zonder diabetes.
Bronvermelding www.gezondheid.be www.stamcel.org www.diabetescentrum.nl www.iselinge.nl/scholenplein/pabolessen/99002amenselijk-lichaam/index.htm