Korte keten initiatieven in Vlaanderen Geertrui Cazaux – Eline De Regt Afdeling Monitoring en Studie Symposium 22 oktober 2010

Deel I: Korte keten initiatieven in Vlaanderen. Een overzicht Inhoud Deel I: Korte keten initiatieven in Vlaanderen. Een overzicht Deel II: Economische rendabiliteit van hoeveproductie: een verkenning op basis van het Landbouwmonitoringsnetwerk

Korte keten initiatieven in Vlaanderen. Deel I Deel I Korte keten initiatieven in Vlaanderen. Een overzicht

Korte keten initiatieven in Vlaanderen Wat is korte keten? Geen eenduidige definitie, divers Distributiemodel met rechtstreekse samenwerking producent - consument Geen tussenschakels Is niet nieuw Verschillende vormen: boerenmarkten, verkoop op bedrijf, groenteabonnementen e.d. ‘Hoeveproducten’ Geen wettelijke definitie

Korte keten initiatieven in Vlaanderen Lokale voedselsystemen  globale voedselsystemen  criteria: Geografisch Temporeel Politiek en geografisch Bio-regio Sociale afstand

Korte keten initiatieven in Vlaanderen

Korte keten initiatieven in Vlaanderen VOORDELEN: Sociaal: consument herontdekt landbouw, vertrouwensrelatie, imago, transparantie, herstellen sociale relaties, beroepstrots, … Ecologisch: transport, voedselkm, energieverbruik, extra milieucriteria, … Economisch: regionale economie, peri-urbane landbouw, kleinschalige gemengde bedrijven, duidelijke eerlijke prijs, zekere afzet,… NADELEN: Tijdsintensief, onzekere rendabiliteit & afzet, …

Korte keten initiatieven in Vlaanderen Drie belangrijke actoren in Vlaanderen: A. VLAM B. Steunpunt Hoeveproducten C. Voedselteams

Korte keten initiatieven in Vlaanderen A. VLAM Promotie – “Erkend verkooppunt hoeveproducten” Gebruiksovereenkomst + bijdrage Medio 2010: 238 erkende verkooppunten en 2 boerenmarkten (Dilbeek & Tielt) Databank en info: http://www.hoeveproducten.be  Focus: verkooppunt (consument) - promotie

Korte keten initiatieven in Vlaanderen Ligging hoeveproducenten (VLAM), in Vlaanderen (2009) Bron: AMS, obv gegevens VLAM, 2009

Korte keten initiatieven in Vlaanderen Financiering VLAM 2010: 63.720 euro voor hoeveproducten: 50.000 euro subsidie voor hoeve VLAM 13.720 euro bijdragen van de sector ╚ producentenbijdrage: 50 euro/jaar + eenmalige administratiekost (25 euro)

Korte keten initiatieven in Vlaanderen B. Steunpunt Hoeveproducten KVLV Ondersteuning van hoeveproducenten Vorming en infosessies Registratie op website fermweb: http://www.fermweb.be Begin 2010: 350 hoeveproducenten  Focus: producent Financiering Sinds september 2007: 100.000 euro/jaar subsidies van Vlaamse Overheid

Korte keten initiatieven in Vlaanderen C. Voedselteams Lokale teams: gezamenlijke aankopen bij lokale producent Eén voedselteam =20-tal gezinnen Medio 2010: 119 teams en 94 producenten (inclusief 17 wereldwinkels) Vooral in Vlaams-Brabant Info: http://www.voedselteams.be  Focus: contact producent – consument

Korte keten initiatieven in Vlaanderen Financiering Voedselteams vzw 85.000 euro/jaar van Ministerie van Cultuur Subsidies via regionale projecten Bijdragen: 36.000 euro/jaar ╚ lidgeldbijdragen: 10 euro/jaarlijks/gezin + bijdragen producent (3% omzet)

Korte keten initiatieven in Vlaanderen Regionale initiatieven vzw West-Vlaamse Hoeveproducten Hartenboer (Limb. & Vl.Br.) mmm…eetjesland cvba (O.Vl.) Biodichtbijhuis Rurant vzw (Antw.) Hagelandse Haspengouwse Veeboeren Coöperatie Hasselt is verkocht GASAP (Brussel) Julienne

Korte keten initiatieven in Vlaanderen Verkoop op de hoeve: Sterke groei in 2008, lichte terugval in 2009 Kernclienteel = gepensioneerden & welgestelde huishoudens met kinderen (60% van bestedingen) 23% Vlaamse gezinnen kocht in 2009 minstens éénmaal op hoeve Vlaamse gezinnen spenderen gemiddeld 141 euro/jaar Gemiddeld bedrag per aankoop 17,20 euro (bron: GfK Panel Services Benelux (Vlam, 2009))

Korte keten initiatieven in Vlaanderen Wat koopt men op de hoeve? bron: GfK Panel Services Benelux (Vlam, 2009)

Deel II Economische rendabiliteit van hoeveproductie: een verkenning op basis van het Landbouwmonitoringsnetwerk

Enkel zuivelverwerking en –verkoop LMN: boekjaren 2007 en 2008 (n=7) Methodologie Enkel zuivelverwerking en –verkoop LMN: boekjaren 2007 en 2008 (n=7) Vergelijking met studie UGent (2005) Aanpak:

Familiaal arbeidsinkomen Bedrijfsinkomen (BI) of familiaal arbeidsinkomen (FAI), minimum, maximum en gemiddelde (€/bedrijf) Bron: LMN; * Van de Velde et al. (2005) FAI = vergoeding voor familiale (eigen) arbeid Spreiding: spreiding in opbrengsten en kosten FAI > 0: externe kosten kunnen vergoed worden

Netto bedrijfsresultaat Netto bedrijfsresultaat (NBR), minimum, maximum en gemiddelde (€/bedrijf) Bron: LMN; * Van de Velde et al. (2005) NBR: totale opbrengsten – totale kosten (werkelijk en aangerekend)  winst of verlies FAI > 0, maar NBR < 0: eigen arbeid niet (volledig) vergoed  Fictief loon (vergoeding eigen arbeid) = aandachtspunt!

Korte keten initiatieven in Vlaanderen – Rapporten Rapport: Korte keten initiatieven in Vlaanderen – Een overzicht Economische rendabiliteit van hoeveproductie: een verkenning op basis van het Landbouwmonitoringsnetwerk Afdeling Monitoring en Studie http://www.vlaanderen.be/landbouw/studies

Bedankt voor uw aandacht!