De mens als factor van verandering Inhoud: § 3.1 schaalvergroting in klimaatbeïnvloeding § 3.2 Het versterkte broeikaseffect
Gevolgen van toename broeikaseffect http://www.youtube.com/watch?v=lHQbwN1NwK4 gemiddelde temperatuur stijgt gevolgen, o.a.: - extreem weer - verschuiving klimaatzones - stijging gemiddelde zeespiegel - verandering warmte stransport zeestromen (= klimaatverrassing)
We weten nog niet alles Remmen wolken het versterkte broeikaseffect af of stimuleren ze het juist? Remmen aërosolen het versterkte broeikaseffect af of stimuleren ze het juist? Discussie rondom de ‘hockeystick’-grafiek Waarom worden de gegevens uit de grafieken verkregen in afgelegen gebieden?
Metingen en voorspellingen Metingen (principe van actualisme) Voorspellingen: modellen Veel onzekerheden (Welke?) Ontwikkeling wereldbevolking?
terugkopelingsmechanismen 1 waterkringloop -> meer verdamping -> meer wolken -> effect op temperatuur http://www.nasa.gov/topics/earth/features/midweek_rainfall.html 2 ijs-albedo-effect -> minder ijs -> minder terugkaatsing van de zon -> meer warmteopslag 3 bufferwerking oceanen -> warmer water neemt minder CO2 op 4 aërosolen -> meer of minder roetdeeltjes -> warmer of kouder? 5 thermohaliene circulatie -> verdeling warmte en koude zeestromingen
Klimaatadepten versus klimaatcritici Uitgangspunten klimaatbeleid? ‘hockeystick’-grafiek mens is oorzaak Maatregelen? uitstoot broeikasgassen aanpassen Klimaatcritici?
Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) VN rapporten Rapport 1990: er is een klimaatverandering gaande Rapport 1995: mens is oorzaak van klimaatverandering Rapport 2001: wetenschappelijke onderbouwing Rapport 2007: mogelijkheden van het voorkomen en verminderen van de uitstoot van broeikasgassen Klimaatsceptici: (in beginjaren) wetenschappelijk niveau?
Kyotoverdrag en Kyotoprotocol 1992: Kyotoverdrag VN 1997: Kyotoprotocol VN Ontwikkelingslanden: (nog) geen reductieverplichtingen