Ondervoeding en de SNAQRC Afdeling Dietetiek – Naam dietist Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in verpleeg- en verzorgingshuizen Klinische Les Ondervoeding en de SNAQRC Afdeling Dietetiek – Naam dietist

Onderwerpen Ondervoeding SNAQRC Wat is het? Wat zijn de gevolgen? Hoe kun je het signaleren? SNAQRC Implementatie van de SNAQRC op de afdeling Meet en Weet Vragen? 2

Onbedoeld gewichtsverlies en/of een te laag gewicht Wat is ondervoeding? Onbedoeld gewichtsverlies en/of een te laag gewicht BIJ ZIEKTE

Definitie ondervoeding Slechte voedingstoestand BMI ≤ 20 en / of > 10% onbedoeld gewichtsverlies in de laatste 6 maanden en / of > 5% onbedoeld gewichtsverlies in de laatste maand Matige voedingstoestand BMI 20-22 en / of 5-10% gewichtsverlies in de laatste 6 maanden 4 4

Gevolgen ondervoeding Verminderde wondgenezing/ toename kans decubitus Meer kans op infecties (verminderde darmwerking en verlaagde weerstand) Afname gewicht en spiermassa Ondervoeding Langere opnameduur Hogere mortaliteit Meer kans op complicaties Afname kwaliteit van leven Hogere behandelingskosten

Ongewenst gewichtsverlies geeft neerwaartse spiraal Ziekte  Complicaties  Inname  Behoefte  Gewicht (vet vrije massa)  Ziekte brengt veelal een verminderde inname van en een verhoogde behoefte aan voeding met zich mee. Daarnaast treden er als gevolg van ziekte vaak abnormale verliezen op. - Dit zorgt voor een verminderde voedingstoestand. - Een verminderde voedingstoestand kan tot complicaties leiden. Ook het minder snel genezen van een ziekte of operatie is een complicatie. - Deze kunnen uitmonden in ziekte enz. - Zo raak je in een steeds slechtere conditie. Slechte voedingstoestand - darmen worden niet goed gevoed - atrofie van de darmwand en translokatie van bacteriën waardoor voeding minder goed wordt opgenomen - achteruitgang van de voedingstoestand van de darmen en het lichaam - verslechtering darmwerking - enz. enz. Bij ondervoeding significant ook lagere beoordeling voor kwaliteit van leven: Studie in Zweden 1995 (J. Larsson et al.) bij 199 pat. bleken volgende aspecten gerelateerd te zijn aan voedingstoestand: somatische gezondheid (o.a. lichamelijke gezondheid, invloed van ziekte op het leven) psychologische aspecten (o.a. algemeen welzijn, vermogen om te concentreren, denken, herinneren) activiteiten (o.a. zelfzorg, mogelijkheid om actief leven te leiden) gemoedstoestand / stemming uithoudingsvermogen Met deze neerwaartse spiraal kan aan de cliënt/ patiënt het belang van een goede voedingstoestand worden duidelijk gemaakt. Het kan helpen de cliënt/ patiënt te stimuleren een voedingstherapie vol te houden.

Percentage ondervoeding in Nederland (LPZ 2010) 7

BMI = kg/m2 BMI bij 65+ BMI ≤ 20 = ondervoed BMI 20-22 = matig ondervoed BMI 22-28 = goed gewicht BMI ≥28 = overgewicht

Wie zijn betrokken bij de uitvoering? Verpleegkundige Voedingsassistent Arts Diëtist Keuken

SNAQRC screening & behandeling Screenen (incl. wegen*) bij opname en vóór ieder MDO Noteren in zorg(leef)plan 2 - 3 x per dag tussentijdse verstrekking Motiveren, evt. brochure Globale monitoring van de inname 2 - 3 x per dag tussentijdse verstrekking + verrijken hoofdmaaltijden + globale monitoring van de inname Melden bij arts voor inschakelen diëtetiek ≤ 3 werkdagen na screening diëtist in consult ≤ 8 werkdagen na screening start behandeling 5 werkdagen na start van de behandeling evaluatie Geen actie * Wegen 1 x per 1-3 maanden 1 x per maand 14 14

Assortiment tussendoortjes Bijvoorbeeld: volle vruchtenyoghurt volle vruchtenkwark volle chocolademelk tosti: 1 snee brood +ham +kaas pannekoek met boter en suiker blokjes kaas of plakjes worst

Website: www.stuurgroepondervoeding.nl Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in verpleeg- en verzorgingshuizen Website: www.stuurgroepondervoeding.nl Andere links (b.v. intranet o.i.d.)

Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in verpleeg- en verzorgingshuizen VRAGEN???