1 Mag ik vragen hoe oud u bent? Senioren en assessment NIP - Bunnik 20 NOVEMBER 2009 DR. WOUTER SCHOONMAN

2 Even voorstellen Geboren 1956 A&O psychologie Groningen Selectie- en researchpsycholoog NS Product manager en R&D Director SHL Trekker 4TP Cito Lector assessment Saxion Hogescholen Consultant Psy Tech bedrijfspsychologen Doen Denken

3 A&O psychologie Groningen Selectie- en researchpsycholoog NS Product manager en R&D Director SHL Trekker 4TP Cito Lector assessment Saxion Hogescholen Consultant Psy Tech bedrijfspsychologen 1956

4 Geïnteresseerd in de mental game Distributeur Benelux & UK van Mentaga Golf Hcp 27.4 Rondje? Work or Play? Mentaga

55 Verschuivingen Groei en verval Slim of wijs Snel ontwikkelende beroepen Levensfasen Ontwikkelbaarheid

6 Binet (IQ) en De Groot Spearman (g) v.s. Gardner (multiple) Fluid v.s. Crystallized (Cattell) Thurstone (120 capaciteiten) Triadic theory (Sternberg) Verbaal, numeriek en abstract Intelligentie 6

77 Intelligentie quotiënt Mentale leeftijd Chronologische leeftijd * 100 = IQ

8 Binet (IQ) en De Groot Spearman (g) v.s. Gardner (multiple) Fluid v.s. Crystallized (Cattell) Thurstone (120 capaciteiten) Triadic theory (Sternberg) Verbaal, numeriek en abstract Intelligentie 8

9 Verschuivingen 9

10 De sombere wereld van Galton, Burt, Eysenck, Kline, e.v.a.

11 Binet (IQ) en De Groot Spearman (g) v.s. Gardner (multiple) Fluid v.s. Crystallized (Cattell) Triadic theory (Sternberg) Thurstone (120 capaciteiten) Verbaal, numeriek en abstract Intelligentie 11

12 Verschuivingen Vier van de zeven intelligenties van Gardner

13 Binet (IQ) en De Groot Spearman (g) v.s. Gardner (multiple) Fluid v.s. Crystallized (Cattell) Thurstone (120 capaciteiten) Triadic theory (Sternberg) Verbaal, numeriek en abstract Intelligentie 13

14 Verschuivingen 14

15 Tiger Woods 15 Geboren 1975 Eerste miljardair in sport Kan nog jaren mee

$ 24 mio 18 okt 09 $ 24 K Colin Montgomerie

17 Verschuivingen 17 Soorten tests in relatie tot leeftijd

18 Intelligentie tests Recente data Twee vooraanstaande testuitgevers HRorganizer PI Company Empirische data 18

19 N = 5985 Empirische data (1)

20 N = 5985 Empirische data (2) N = 5985

21 N = 5945 Empirische data (3)

22 N = 5985 N = 5945 Empirische data (4)

23 Empirische data (5)

24 TestLeeftijdGecorrigeerd voor opleiding g-factor figuraal rekenkundig verbaal figuurreeks matrices cijferreeksen letterrekenen redactie sommen diagrammen woordenschat analogieën Intelligentie en leeftijd 24

25 Applikatie Programmeurs Test Leerling programmeurs Ervaren programmeurs Veiligheidsgeschiktheid machinisten jaar jaar jaar Adaptief testen zonder tijdslimiet Power tests gebaseerd op Item Response Theory Voorbeeld: Schoonman (1989) Voorbeelden 25

26 Wees leeftijdsbewust Is de functie snel veranderend? Vereist de functie veel leren / ervaring? Kijk naar je instrumenten Onderzoek naar leeftijdseffecten gedaan? Leeftijdsnormen overwegen? Hoe sterk weeg je (welke) intelligentie? Stelling “Zonder dat we dat willen worden ouderen gediscrimineerd door het gebruik van psychometrische instrumenten. Net als allochtonen.” Adviezen

27 Mag ik vragen hoe oud u bent? Senioren en assessment A sadder but wiser man A slower but experienced man Rijp maar niet rot You realize you're never going to be really good at anything -- especially golf Wales, 15 november 2009

28 When you grow older: * Yellow becomes the big color -- walls, hair, teeth. * Going out is good; coming home is better! * When people say you look "Great", they add, "for your age"! * You forget names, but it's OK because other people forgot they even knew you. * The last 2 outfits you wore had spots on them. * You ask your husband or friend how your outfit looks, and they tell you the truth. * Your partner is counting on you to remember things you don't remember. * You miss the days when everything worked with just an "ON" and "OFF" switch. * You use more 4 letter words -- "what?"..."when?" * You read 100 pages in a book before you realize you've already read it.