Begrip B Een handeling uit vrije wil is een handeling waarin tot uitdrukking komt wat de handelende persoon zelf belangrijk vindt. Om een vrije wil te hebben, moet je een individu zijn met een eigen mening over wat belangrijk voor je is en wat niet. Met ‘vrije wil’ bedoelen we dus het vermogen om op basis van je eigen mening beslissingen te nemen. Begrip A Een handeling uit vrije wil is een handeling waarvoor je moreel verantwoordelijk bent. Als je niet uit vrije wil handelt, dan ben je ook niet verantwoordelijk voor die handeling. Met ‘vrije wil’ bedoelen we het soort controle over je eigen gedrag dat vereist is voor verantwoordelijkheid.
Overzicht hoofdstuk 3 (schema 3.1) Psychische gegevenheden zoals verlangens en behoeften 1 e positie Hume, Haidt, Gray Handelen optelsom van psychische gegevenheden Psyche is ongestructureerd Geen zelf dus geen zelfverwerkelijking
1.De menselijke psyche is een bundel van gedachten, verlangens, emoties etc. waarin geen zelf voorkomt dat de boel stuurt. 2.Onze doelen worden bepaald door onze verlangens en emoties (the passions) (Het sterkste verlangen bepaalt wat we doen (geeft de doorslag)) 3.Ons denken (reason) bepaalt niet de doelen maar alleen de middelen (Het denken bepaalt hoe we het doen) 4.Je handelt uit vrije wil als je (zonder externe dwang) je sterkste verlangen volgt Probleem: de onvrijwillige verslaafde
Overzicht hoofdstuk 3 (schema 3.1) Psychische gegevenheden zoals verlangens en behoeften 1 e positie Hume, Haidt, Gray Handelen optelsom van psychische gegevenheden Psyche is ongestructureerd Geen zelf dus geen zelfverwerkelijking Handelen geen optelsom van psychische gegevenheden Behalve psychische gegevenheden ook nog keuze (Sartre) of interpretatie (Taylor) Wel zelf dus ook zelfverwerkelijking (maar pas op bij Sartre) Handelen optelsom van psychische gegevenheden Psyche is gestructureerd door karakter (Mill) of 1 e en 2 e orde verlangens (Frankfurt) Wel zelf dus ook zelfverwerkelijking 3 e positie Sartre, Taylor 2 e positie Mill, Frankfurt
Karakter als basis voorzelfverwerkelijking
John Stuart Mill (1806 – 1873) Utilist Lees 3.4.1
Jeremy Bentham (1748 – 8132)
Bentham’s Utilisme Goed is wat het meeste genot brengt voor de meeste mensen Hedonistische calculus Rekenmethode voor de berekening van genot
Genot is genot (het omgekeerde van pijn) Het is niet relevant waar het genot (de pijn) aan ontleend wordt Volg dat verlangen dat het meeste genot oplevert
Genot is genot (het omgekeerde van pijn) Het is niet relevant waar het genot (de pijn) aan ontleend wordt Volg dat verlangen dat het meeste genot oplevert
(GE = Genotseenheid) 1000 GE – 750 eenheden scheppingspijn = 250 GE 2 x 24 x 10 GE – 4 x 50 eenheden joggingpijn = 280 GE Genot is genot (het omgekeerde van pijn) Het is niet relevant waar het genot (de pijn) aan ontleend wordt Volg dat verlangen dat het meeste genot oplevert
Niet alle verlangens zijn even veel waard Sommige verlangens zijn echt van ons, ze horen tot ons karakter Het volgen en tot uitdrukking brengen van ons karakter leidt tot echt geluk, niet slechts tot genot Niet genot, maar geluk is het belangrijkste in het leven Goed is niet wat het meeste genot schenkt, maar wat het meeste geluk schenkt
Karakter Karakter is een natuurlijk iets: aangeboren kenmerken groeien en ontwikkelen zich onder invloed van culturele factoren Karakter wordt gevormd door die verlangens die bepalen waar je gelukkig van wordt Karakter is daarom bij alle mensen anders (individueel groeiproces) Als we voor zoveel mogelijk geluk willen zorgen, moeten we verschillen in karakter zoveel mogelijk de ruimte geven (liberalisme)
Karakter = df geheel van eigenschappen en verlangens waarmee je je identificeert, die je cultiveert en waarvan de uitoefening en bevrediging je gelukkig maakt
Karakter = df geheel van eigenschappen en verlangens waarmee je je identificeert, die je cultiveert en waarvan de uitoefening en bevrediging je gelukkig maakt
Karakter = df geheel van eigenschappen en verlangens waarmee je je identificeert, die je cultiveert en waarvan de uitoefening en bevrediging je gelukkig maakt
Karakter = df geheel van eigenschappen en verlangens waarmee je je identificeert, die je cultiveert en waarvan de uitoefening en bevrediging je gelukkig maakt Pas op! Karakter is niet het geheel van typerende of kenmerkende eigenschappen (wat Mill met karakter bedoelt is niet wat we normaal onder “karakter” verstaan (“alle typerende kenmerken”)
Huiswerk Lees Lees tekst Mill