CAT 11-5-2006 Mariëlle Vlooswijk
Introductie Vele soorten medicatie bij ziekte van Parkinson Best werkende middel is levodopa, echter bewezen meer motorische complicaties indien start op jonge leeftijd Alternatieven: Dopamine agonisten Bv apomorfine, cabergoline (Dostinex), pergolide (Permax), pramipexol (Sifrol), ropinirol (Requip) MAO-B inhibitoren Selegiline (Eldepryl) COMT-inhibitoren Entacapon (Comtan), tolcapon (Tasmar) Antiglutamaterge medicatie Amantadine (Symmetrel) Anticholinergica Bv bipirideen (Akineton), trihexyfenidyl (Artane) Bron: Lancet 2002;359:1589-98
Ideale anti-Parkinson middel? Continue dopamine stimulatie (CDS) Weinig doses Gemakkelijk in gebruik Goedkoop Geen bijwerkingen Geen motorische complicaties Ontiwkkeling nieuwe dopamine-agonist: rotigotine = selectieve D2-dopamine receptor agonist in een transdermaal systeem op siliconenbasis. Zou gedurende 24 uur werken en stabiele plasmaspiegels geven.
PICO Patient = vroege ziekte van Parkinson (PD) Interventie = rotigotine Comparison = placebo of andere dopamine-agonist Outcome = verbetering / stabilisatie UPDRS, QoL, bijwerkingen
Zoekstrategie PubMed: Rotigotine Randomised controlled trial 3 hits Twee over PD Curr Neurol Neurosci Rep. 2004 Jul;4(4):273-4. Rotigotine monotherapy in early Parkinson's disease. Morgan JC, Sethi KD. Niet beschikbaar; geen abstract. Arch Neurol. 2003;60:1721-8. A controlled trial of rotigotine monotherapy in early Parkinson’s disease.
Arch Neurol. 2003;60:1721-8. A controlled trial of rotigotine monotherapy in early Parkinson’s disease. Doel Bepalen van de effectiviteit, veiligheid en tolerantie van rotigotine bij patienten met vroege PD Methoden Gerandomiseerd, multicentra, dubbelblind, placebo-gecontroleerd Inclusie Mensen > 30jr met idiopathische PD Selegiline, amantadine, anticholinergica toegestaan Exclusie Cognitieve stoornissen (MMSE <24) DA-agonist of levodopa < 4 weken voor baseline Levodopa ooit > 6 mnd Cardiale ziekten, orthostatische hypotensie, bepaalde medicatie Randomisatie via computer Power berekening
Arch Neurol. 2003;60:1721-8. A controlled trial of rotigotine monotherapy in early Parkinson’s disease. Medicatie Placebo, rotigotine 4.5mg, 9.0mg, 13.5mg of 18.0mg Pleisters van 4.5mg/10cm2, elke patient vier pleisters Tijdschema 4-7 dagen placebo pleister run-in 4 weken dubbelblind dosis titratie 7 weken zelfde dosis 1 week dosis afbouw 2 weken follow-up zonder studiemedicatie Uitkomstmaten Verandering in UPDRS: som van scores van deel 2 (ADL) en 3 (motor) Secundair: subscores UPDRS deel 1 (mentaal), 2 en 3; bijwerkingen, ECG en lab; tolerantie (= uitval uit studie)
Arch Neurol. 2003;60:1721-8. A controlled trial of rotigotine monotherapy in early Parkinson’s disease. Resultaten:
Arch Neurol. 2003;60:1721-8. A controlled trial of rotigotine monotherapy in early Parkinson’s disease.
Arch Neurol. 2003;60:1721-8. A controlled trial of rotigotine monotherapy in early Parkinson’s disease.
Arch Neurol. 2003;60:1721-8. A controlled trial of rotigotine monotherapy in early Parkinson’s disease.
Arch Neurol. 2003;60:1721-8. A controlled trial of rotigotine monotherapy in early Parkinson’s disease. Conclusies Rotigotine is veilig en wordt goed getolereerd gedurende 11 weken Effect vanaf 9.0 – 13.5 mg met dosisafhankelijk effect Plateau in therapeutisch effect tussen 13.5 en 18.0 mg Effectief (gemeten met UPDRS) vergelijkbare waarden als beschreven bij pramipexol en ropinirol Belangrijkste bijwerkingen: N, V, vermoeidheid, somnolentie (vergelijkbaar met andere DA-agonisten), huidreacties op de pleister (dosisafhankelijk) Goed: Randomisatie, poweranalyse Slecht: Korte follow-up Geen head-to-head vergelijking met andere DA-agonist Geen antwoord op de vraag of continue dopamine stimulatie daadwerkelijk kans op motorische complicaties vermindert