Hoofdstuk 1 Extern systeem en klimaatzones Paragraaf 11 t/m 14
inhoud Het klimaat door de tijd (par. 11) Het klimaat nu (par. 12) Het klimaat in de toekomst (par. 13) Klimaatbeleid (par. 14)
Geologische tijdschaal
Oorzaken voor klimaatverandering verschuiving continenten variëren zonkracht vulkaanuitbarstingen meteorietinslagen CO2-huishouding werking van de diepzeepomp Milankovic-variabelen menselijke activiteiten
Het huidige klimaat concentratie CO2 in atmosfeer van 0,028% naar 0,035% antropogene invloed versterkt broeikaseffect
CO2 in atmosfeer
‘Hockeystick’-grafiek
Gevolgen van toename broeikaseffect gemiddelde temperatuur stijgt gevolgen, o.a.: - extreem weer - verschuiving klimaatzones - stijging gemiddelde zeespiegel - verandering thermohaliene circulatie (= klimaatverrassing)
We weten nog niet alles Remmen wolken het versterkte broeikaseffect af of stimuleren ze het juist? Remmen aërosolen het versterkte broeikaseffect af of stimuleren ze het juist? Discussie rondom de ‘hockeystick’-grafiek
Metingen en voorspellingen Voorspellingen: modellen Veel onzekerheden Ontwikkeling wereldbevolking?
Klimaatadepten versus klimaatcritici Uitgangspunten klimaatbeleid? ‘hockeystick’-grafiek mens is oorzaak Maatregelen? uitstoot broeikasgassen aanpassen Klimaatcritici?
Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) VN rapporten Rapport 1990: er is een klimaatverandering gaande Rapport 1995: mens is oorzaak van klimaatverandering Rapport 2001: wetenschappelijke onderbouwing Rapport 2007: mogelijkheden van het voorkomen en verminderen van de uitstoot van broeikasgassen Klimaatsceptici: (in beginjaren) wetenschappelijk niveau?
Kyotoverdrag en Kyotoprotocol 1992: Kyotoverdrag VN 1997: Kyotoprotocol VN Ontwikkelingslanden: (nog) geen reductieverplichtingen
Emissiehandel (ET) Overheid geeft bedrijven emissierechten Teveel uitstoot: emissierechten bijkopen Minder uitstoot: emissierechten verkopen ‘beurs’: vanaf 1 januari 2005 in Europa Markt is snel ingestort Verdere ontwikkeling?