Dokter, ik heb een knobbel in de hals Toon Maes Ipodium 22-06-2013 Bonheiden

Inleiding 5% Nodulaire zwelling in de hals Schildklierpathologie solitair/multinodulair Benigne Colloid cyste Adenoom Thyroiditis Maligne Papillair Folliculair Medullair Anaplastisch Metastatisch – lymfoom - sarcoom Niet—schildklierpathologie Cervicale adenopathie Thyroglossuscyste Lipoom, neurinoom Hemangioom 5%

Het SEER programma (surveillance, epidemiology, end results) : data verzameld van 5 staten in US, die samen ong 10% van US populatie vertegenwoordigen CA Cancer Journal, 2004

Thyroid Cancer Incidence and Mortality, 1973-2002 Figure 1. Trends in Incidence of Thyroid Cancer (1973-2002) and Papillary Tumors by Size (1988-2002) in the United States Poorly differentiated indicates anaplastic and medullary cancers. Retrospectieve cohorte : evaluatie van pt met sk kanker van 1973-2002 Incidentie van SK kanker steeg van 3,6 per 100000 in 1973 naar 8,7 per 100000 in 2002 = een 2,4 voudige stijging Geen sign verandering in incidentie van minder voorkomende histologische types: folliculair, medullair en anaplastisch Quasi alle stijging is te wijten aan stijging van incidentie van papillair sk ca, die steeg van 2,7 naar 7,7 per 100000 = een 2,9 voudige stijging Tussen 1988 en 2002: 49% van de stijging bevatte kanker van 1 cm of kleiner, 87% 2 cm of kleiner JAMA, 2006

Klinisch onderzoek Grootte Consistentie Snelle groei Gefixeerde harde massa Obstructieve klachten Cervicale lymfadenopathieën Stembandparalyse Solitaire nodulus – multinodulaire goiter Solitaire nodulus: meer kans dat het carcinoom is in vgl met single nodulus in multinodulaire klier: 2,7 tot 30% en 1,4 tot 10% Maar: het volledige risico op maligniteit is ongeveer gelijk door de risico’s van elke nodulus afzonderlijk op te tellen. Snelle groei en noduli groter dan 4 cm (19.3% kans op maligniteit) Obstructieve klachten: dysfagie Dysphonie PPV 100% voor SKmaligniteit bij nodulus bij het vinden van cervicale adenopathieën (groter dan 1 cm) en stembandparalyse)

NEJM, 2004

Labo Boelaert K et al. Serum thyrotropin concentration as a novel predictor of malignancy in thyroid nodules investigated by fine-needle aspiration. J Clin Endo Metab 2006; 91: 4295-301. JCEM, 2006

Scintigrafie Koud Warm Frequentie 85% 5% Kans op maligniteit 10% < 1% Indicatie = diagnostiek hyperthyroidie Foutieve interpretatie: invloed van medicatie/recente joodbelasting

Echografie Benigne kenmerken Cyste Spongiform Hyperechogeen Perifere vascularisatie Macrocalcificaties? (cave medullair) Colloidreflecties Maligne kenmerken Hypoechogeniciteit Microcalcificaties Onregelmatige randen Centrale hypervasculariteit / incomplete halo Adenopathieën “Taller than wide” Lokale invasie Groei Taller than wide wijst op de grotere antyeroposterioir diameter van de nodule in vergelijking met de transversale of longitudinale diameter. Bij maligne nodules is er minder comprimeerbaarheid door de echoprobe. GROOTTE OP ZICH NIET tenzij > 4 cm

FNAC > 1 cm: verdere investigatie (tenzij zuiver cystisch). < 1 cm indien verdachte kenmerken. Echogeleid: ↓ hoeveelheid inconclusieve puncties. Incidentie maligniteit bij resectiestukken ↑ Aantal thyroidectomies ↓ Kosten ↓

Resultaat FNAC Nog even geduld… Niet-diagnostisch Benigne 0-3% Folliculaire neoplasie 15-30% Verdacht voor maligniteit 60-75% Maligne 97-99% Nog even geduld…

Take-home messages Schildkliernodules zijn frequent, schildkliercarcinomen zeldzaam. TSH is de enige routine biochemische test Echografie is gouden standaard FNAC op indicatie Scintigrafie enkel bij hyperthyroidie