DE KOUDE OORLOG

Achtergrond Koude Oorlog grote spanningen tussen VS en bongenoten en SU en bondgenoten die net niet op oorlog uitlopen Achtergronden -ideologische tegenstelling sinds 1917 (Russische revolutie) -machtspolitieke tegenstelling sinds 1945

Ideologische tegenstelling VS SU -Politiek democratie - vrije,geheime verkiezingen -meerpartijen- stelsel -economisch kapitalisme - winststreven -privé bezit produktiemid- delen -sociaal -vrijheid -individualisme dictatuur -alle macht bij de communistische partij -schijnverkiezingen Planeconomie -behoeftebevrediging -staatsbezit produktie- middelen -gelijkheid -collectivisme

Machtspolitieke tegenstelling Tot 1941 -VS in zelfgekozen isolement -SU in gedwongen isolement Van 1941-1945 VS en SU bondgenoten tegen Duitsland (monsterverbond) In 1945 -Europa verzwakt door WO II -VS en SU worstelen om wereldmacht (wereld verdelen in invloedssferen)

VN In 1945 oprichting VN (opvolger Volkenbond) -meeste landen lid (Algemene Vergadering) -wel een leger om oorlog te voorkomen (VN vredesmacht) -Veiligheidsraad met vetorecht voor elk van de 5 permanente leden (VS,SU,Engeland,Frank- rijk en China) -daarnaast humanitaire organisaties (Unicef,Unesco,IMF enz)

Indeling Koude Oorlog 1-Het ontstaan 1945-1948 2-Het openlijke conflict 1948-1963 3-Ontspanning (detente) 1963-1979 4-Oplopende spanning 1979-1985 5-Op weg naar het einde 1985-1990

1-Het ontstaan A-De conferenties 1944-1945 B-Groeiende spanning 1946 C-Trumandoctrine 1947 D-Marshallplan 1948 E-Oprichting NAVO 1948

A-Afspraken van Yalta en Potsdam -Duitsland verdeeld in bezettingszônes -herstelbetalingen (geen bedrag vastgesteld) -denazificatie -demilitarisatie -geallieerde controleraad heeft de leiding -Polen verschuift op de kaart In Yalta werden nog wel afspraken gemaakt, maar In Potsdam lukte dat niet meer

B-Groeiende spanning 1945-1946 sovjetisering van Oost Europa Defensief bedoeld (SU beschermen tegen aanval uit het westen). Offensief kan niet , want SU niet sterk genoeg -geen atoombom (pas in 1949) -grote schade van WO II Westen zag het wel als offensief In 1946 hield Churchill een toespraak→ term ijzeren gordijn

C-Trumandoctrine Aanleiding→ burgeroorlog in Griekenland Engeland hielp Griekse regering tegen op- standelingen (waaronder veel communisten) In 1947 neemt VS die hulp over. Truman houdt een toespraak→ hulp aan elk land, waar de democratie be- dreigd wordt van binnenuit of van buitenaf Trumanleer gebaseerd op containment→ Indamming van het communisme

D-Marshallplan Oorzaken -humanitaire hulp aan Europa (kan zich eco- nomisch niet zelf herstellen) -eigenbelang→ Europa afzetmarkt -verarmd Europa staat open voor communisme Marshallplan basis voor EEG SU en oostbloklanden accepteren de hulp niet -teken van zwakte (hulp van de vijand nodig) -geen invloed van VS -VS mocht niet weten hoe slecht het echt ging -zou bewijzen dat kapitalisme beter is dan de planeconomie SU richt Comecon op als reactie

E-Oprichting NAVO Aanleiding kwestie Tsjecho-Slowakije -land had een democratische regering -staatsgreep van communisten -roepen SU te hulp →Tsjecho-Slowakije in invloedssfeer SU Voor het westen een bewijs van offensieve bedoelingen SU→oprichting NAVO (NATO) (militair bondgenootschap) Reactie SU→oprichting Pact van Warschau

VN

bezettingszones

denazificatie

Denazificatie

Polen verschuift op de kaart

A-De conferenties Conferentie van Yalta

Conferentie van Potsdam

Geallieerde controleraad nl.wikipedia.org/wiki/Geallieerde_Controleraad

B-Ijzeren gordijn

ijzeren gordijn

Truman

Trumandoctrine

Marshallplan

Comecon en EEG

Oprichting van de Navo(NATO)

Warschaupact

NAVO en Warschaupact