Nederland na WO II
Politieke ontwikkeling Doorbraakgedachte→ doorbreken van de verzuiling N.V.B.→Nederlandse Volksbeweging ↓ progressieve volkspartij voor socialisten, liberalen en christenen Programma: Personalistisch socialisme→ vrijheid voor het individu in maatschap- pelijke gebondenheid
Doorbraakpartij P.v.d.A.→ Partij van de Arbeid = S.D.A.P + V.D.B. + C.D.U. Doorbraak mislukt→ P.v.d.A krijgt minder stemmen dan de 3 partijen vóór de oorlog samen hadden. Oorzaak Invloed van de verzuiling is nog te groot Nieuwe partijen: -P.v.d.A. wordt socialistische partij -R.K.S.P.→ K.V.P. (katholieke volkspartij) -V.V.D. wordt liberale partij (volkspartij voor Vrijheid en Democratie) -G.P.V. (Gereformeerd Politiek Verbond)
Communisten C.P.H. → C.P.N. 1946 10 zetels -positieve rol communisten in het verzet -positieve rol Stalin in verslaan Hitler Daarna terug in zetelaantal door Koude Oorlog. Wilhelmina wilde meer macht bij de vorst. Past niet in een moderne democratie
Rooms-rood K.V.P. (rooms) + P.v.d.A. (rood) o.l.v. Drees K.V.P. heeft steun van de socialisten nodig bij de Wederopbouw P.v.d.A. heeft de katholieken nodig om nu eindelijk te regeren. Slechte onderlinge relaties b.v. -katholieken tegen grotere staatsinvloed -socialisten boos over het Mandement (1954) ↓ verbod voor katholieken om lid te zijn van een socialistische organisatie
1958 Wederopbouw voltooid→ P. v. d. A. uit de regering en V. V. D 1958 Wederopbouw voltooid→ P.v.d.A. uit de regering en V.V.D. erin 1957 P.S.P. (Pacifistisch Socialistische Partij) -tegen de atoombom (Ban de bom) -Nederland uit de N.A.V.O. -weg met het koningshuis Nederland na WO II niet meer neutraal→ lidmaatschap internationale organisaties (Navo,VN,Benelux,Eeg)
Nacht van Schmelzer 1965 Kabinet Cals(confessionelen en socialisten) Schmelzer (KVP) brengt het kabinet ten val (werd als verraad gezien→Cals ook KVP) Gevolgen -wantrouwen P.v.d.A. jegens katholieken -polarisatie -gezagscrisis -opkomst nieuwe partijen
Nieuwe partijen D’66 -democratisering -pragmatische politiek P.P.R. -meer aandacht voor ‘t milieu -ontwikkelingshulp -Nederland uit de Navo R.P.F. -conservatieve protestanten (E.O. mensen) D.S. ’70 -rechtervleugel P.v.d.A. Boerenpartij -protestpartij van boeren (belangenpartij)
Veranderingen in het christelijke kamp Deconfessionalisering door ontkerkelijking ↓ Ontstaan van het C.D.A. = K.V.P.+A.R.P.+C.H.U
Kabinet Den Uyl P.v.d.A. + D’66 + P.P.R. winnen verkiezingen, maar hebben geen meerderheid. Paar progressieve confessionelen in ‘t kabinet (rood met een wit randje)→ gedoogsteun van het C.D.A. Programma→Keerpunt ‘72 Spreiding van kennis→middenschool inkomen→nivelleren macht→democratiseren Mislukt -economische crisis→geen geld -conflict met confessionelen→kabinet valt
Jaren ‘80 Kabinetten van C.D.A. en V.V.D. olv Van Agt en Lubbers en Wiegel Eind jaren ‘80 verlaat de P.v.d.A. de polarisatie en gaat over op consensuspolitiek → weer aanvaardbaar Nieuwe partijen -Groen Links = PPR+PSP+CPN+EVP -C.U. = GPV+RPF (SGP deed niet mee) -S.P.
N.V.B.
Verkiezingsuitslag 1946
Nieuwe politieke partijen
C.P.N.
Drees
Mandement 1954
P.S.P.
Nacht van Schmelzer
D’66
P.P.R.
R.P.F.
D.S ‘70
Boerenpartij
Kabinet Den Uyl
Van Agt, Lubbers en Wiegel
Nieuwe partijen