Planning: Uitleg paragraaf 2.1 Huiswerk dinsdag: P1.3 :opdr 10 t/m 17 + samenvattings-opdracht P1.4: Opdr 19 + 21 t/m 24 P2.1: opdr 2 t/m 7 + samenvattingsopdracht

Actieve aarde Hst 1 (CE) [Endogeen] Hst 2 (CE) [Exogeen] Hst 3 (CE) [Atmosfeer] Hst 4 (SE) [De praktijk]

Hoofdstuk 2: De buitenkant van de aarde Exogene krachten staan centraal in dit hoofdstuk, maar wat zijn dat? Btw: wat zie je op dit plaatje?

Onderverdeling exogene krachten Exogene krachten: Krachten die van buitenaf het aardoppervlak beïnvloeden. De bron van deze processen is de zon. Verwering (Kleiner maken gesteente) Erosie (Schurende werking + transport) Sedimentatie (neerleggen)

Hoofdstuk 2: Paragraaf 2.1 Soorten gesteenten Verwering Massabewegingen Kringloop van het water Paragraaf 2.2 Erosie en sedimentatie Rivieren IJs Zee Wind

Soorten gesteenten Wat is de definitie van gesteente? Antwoord: Simpel, vaste stoffen die in het bovenste gedeelte van de aardkorst voorkomen. Je hebt verschillende soorten gesteente, noem er een paar? (Die) gesteente kun je classificeren in een drietal groepen die deel uitmaken van de zogenaamde gesteentekringloop/(cyclus) Stollingsgesteenten Sedimentgesteenten Metamorf(e) gesteenten

Soorten gesteenten (2) Stollingsgesteenten: Gevormd door afkoeling van magma. Sedimentgesteenten: Gevormd door het neerslaan van materiaal dat is meegevoerd door lucht, water of ijs. Dit is uiteindelijk samengedrukt. VB: Kalksteen of zandsteen Metamorf(e) gesteenten: Gesteente dat onder invloed van grote druk van gedaante is veranderd!

Soorten gesteenten Wat is de definitie van gesteente? Antwoord: Simpel, vaste stoffen die in het bovenste gedeelte van de aardkorst voorkomen. Je hebt verschillende soorten gesteente, noem er een paar? Die gesteente kun je classificeren in een drietal groepen die deel uitmaken van de zogenaamde gesteentekringloop/(cyclus) Stollingsgesteenten Sedimentgesteenten Metamorf(e) gesteenten Belangrijk! Elke soort gesteente kan worden gevormd uit de andere twee gesteentesoorten!

Gesteentecyclus Zie ook fig 2.2 (+ Stencil) Afzettingsgesteente = sedimentgesteente!

Soorten verwering Definitie verwering: Het uiteenvallen van gesteente onder invloed van het weer en planten! (afgebroken gesteente blijft ter plekke liggen!) Maar welke soorten van verwering zijn er? Mechanische (fysische) verwering Chemische verwering Organogene (biologische) verwering

Mechanische (fysische) verwering Mechanische verwering: Gesteente valt uiteen zonder dat de scheikundige samenstelling verandert! Voorbeeld: Vorstwerking in woestijn. Mechanische verwering is afhankelijk van Temperatuurwisselingen!

Chemische verwering Chemische verwering: Gesteente valt uiteen doordat de scheikundige samenstelling verandert! Voorbeeld: Oxidatie (roesten) Karstlandschappen (kalkgrotten) Water speelt hier een grote rol!

Hoe ontstaan grotten? a: Water dringt in gesteentelagen en het lost kalksteen op (chemische verwering), waardoor holtes of grotten ontstaan

Sinking holes

Chemische verwering bij kalksteenbeelden

Organogene verwering Organogene verwering: Gesteente valt uit elkaar als het gevolg van werking van plant en dier! Voorbeeld: Plantenwortels die gesteente uit elkaar drukken. Waar is de verwering op de wereld het sterkst? Uitbereid bespreken fig. 2.4

Levend begraven Als er veel verweringsmateriaal op berghellingen ligt kan dit gaan schuiven. Als dit schuift noem je dit een massabeweging. 3tal factoren beïnvloedt het naar beneden glijden: Aard van het materiaal (los/vast). Steilheid van de helling Hoeveelheid water er aanwezig is (over het algemeen, hoe meer water hoe makkelijker het beweegt).

Massabewegingen Er zijn verschillende soorten massabewegingen: Een hiervan is aardverschuivingen Een ander puinhelling

Kringloop van het water Kleine/ grote hydrologische kringloop Evaporatie Transpiratie Evapotranspiratie Zijn er nog vragen????

Voor nu: Huiswerk dinsdag: P1.3 :opdr 10 t/m 17 + samenvattings-opdracht P1.4: Opdr 19 + 21 t/m 24 P2.1: opdr 2 t/m 7 + samenvattingsopdracht 3 a 5 opdrachtjes per paragraaf (waarvan jij vindt dat je daar meerwaarde aan hebt!!!)

Einde uitleg 2.1 (1) Ga aan de slag met de opdrachten van paragraaf 2.1 ‘het is voor je eigen bestwil!’ Voor vragen kunt u altijd bij mij terecht; mail, mondeling, telefoon etc.