Spierwerking als reactie op prikkels Spierwerking in samenwerking met het skelet: SKELETSPIEREN
Wat zijn skeletspieren? Skeletspier = spieren die met pezen vastzitten aan de beenderen van het skelet. → Samentrekking spieren doet beenderen bewegen. Skeletspieren Bouw skeletspier Bouw spiervezel Peesontsteking = reactie van het lichaam op beschadigd peesweefsel. → Oorzaak: overbelasting, eenzijdige beweging, koude. → Behandeling: rusten, afkoelen met ijs. → Tenniselleboog: ontsteking van de pezen van de onderarmspieren aan het ellebooggewricht. → Achillespeesontsteking: ontsteking van de achillespees aan het enkelgewricht. Skeletspieren Bouw spierfibril
Hoe is een skeletspier opgebouwd? Skeletspier: spierbuik (centraal) + pezen (uiteinden). Skeletspieren Spierbuik Bouw skeletspier Bouw spiervezel Pees Bouw spierfibril Dwarsdoorsnede skeletspier Skeletspieren arm Spiertonus Spierbundel
Hoe is een spiervezel opgebouwd? Spiervezel = versmelting verschillende spiercellen: verschillende celkernen + sarcoplasma + sarcolemma Skeletspieren Bouw skeletspier Bouw spiervezel Sarcolemma Bouw spierfibril Sarcoplasma Spierbundel Spiervezel Celkern
Hoe is een spierfibril gebouwd? Spierfibril: opgebouwd uit draadvormige filamenten (actine en myosine). Skeletspieren Bouw skeletspier Bouw spiervezel Bouw spierfibril Myosinefilament Spiervezel Spierfibril Actinefilament Actine en myosine zijn eiwitten.
Kringspieren Lengtespieren Beurtelingse samentrekking van lengte- en kringspieren verplaatsen van het voedsel in het darmkanaal. Lengte- en kringspieren in de darmwand
Voorste scheenbeenspier Buigers: spieren die ledematen buigen; Strekkers: spieren die ledematen strekken. Bij een beweging is er altijd een buiger en een strekker. Darmbeenlendenspier Grote bilspier Quadriceps Dijbiceps Tweelingkuitspier Voorste scheenbeenspier Voorbeelden van antagonisten in de benen
Ellebooggewricht Biceps Triceps Skeletspieren werken in paren: als de ene spier samentrekt, ontspant de andere (= antagonisten) beenderen bewegen ten opzichte van elkaar in gewrichten. Bv. biceps en triceps Skeletspieren arm
Spierbundel met bundelschede Spierschede Spierbundel met bundelschede Pees Dwarsdoorsnede skeletspier
Bundelschede Bloedvat Spiervezel Spierfibril Spierbundel met spiervezels
Sarcolemma (celmembraan) Bloedvat Sarcolemma (celmembraan) Sarcoplasma (cytoplasma) Spierfibril Celkern Spiervezel met spierfibrillen Zenuwvezel
Myosinefilament Actinefilament Lichte band Donkere band Z-plaat Spierfibril Donkere band Z-plaat Z-plaat Sarcomeer (segment) Actine- en myosinefilamenten
Ellebooggewricht Enkelgewricht Skeletspieren hangen vast aan de uiteinden van de beenderen.
Spieren bepalen de lichaamshouding + stand van de lichaamsdelen Ingedommelde man: lage spiertonus Marcherende soldaten: hoge spiertonus Spiertonus: spieren bevinden zich in een lichte, voortdurende contractietoestand. Spieren bepalen de lichaamshouding + stand van de lichaamsdelen