ZELFMOORD

Inhoudstabel

Inleiding Artikel uit het tijdschrift Neuropraxis Ingaan op achtergronden en toepassingen van neurowetenschappelijke informatie Biologisch beschrijving met nadruk op genetische factoren Onderzoek afgenomen in Nederland Grootste aantal zelfmoorden: Litouwen & Azerbeidjan

Zelfmoord 2-3 maal zoveel mannen als vrouwen plegen zelfmoord 2-3 maal vrouwen als mannen deden een poging tot zelfmoord Voor elke ‘geslaagde’ zelfmoord 10-25 pogingen Bestaat uit 3 delen: - de gedachten: vage tot concrete plannen - mislukte pogingen - voltooide zelfmoord

Klinische achtergrond Oorzaken: - 90% psychiatrische stoornis (stemmingsstoornis) - impulsiviteit, agressiviteit, hopeloosheid, pessimisme - verslaving aan drugs & alcohol - seksueel misbruik - hersenbeschadigingen - neurologische stoornissen Invloed op zelfmoord-gedachten

Neurologische factoren Factoren die een rol spelen tot zelfmoord: Cortisol is ambivalent Verlaagde serotoninemetabolieten; lage serotonineconcentraties Prolactinerespons lager (wijst op verminderde serotonerge activiteit in hersenen) Verstoringen in neurofysiologische stresssysteem Lage bloedcholesterolspiegels

Hersenstudies Nadelen bij zelfmoordonderzoek: Ultieme fenotype (= de geslaagde zelfmoord) moeilijk te onderzoek (individu is reeds dood) Beschikbaarheid van biologisch materiaal o.a. afhankelijk van: - toestemming individu - verkozen zelfmoordmiddel - verlopen tijd na overlijden Druggebruik voor overlijden

hersenstudies Onderzoek Oquento en collega’s Petstudie Experiment van Audenaert en collega’s

Individuele verschillen Waarom pleegt de ene zelfmoord en de ander niet? - omgevingsfactoren - genetische factoren ook: - psychiatrische stoornis - dezelfde genen beïnvloeden de verschillende componenten van zelfmoord - persoonlijke ervaringen

Individuele verschillen Onderzoek Deens Experiment McGill-groep Experiment van Gonzalo Laje en collega’s Verder onerzoek van McGill-groep Gen-omgevingsonderzoek Onderzoek Deisenhammer

Modellen en behandelingen Hoe kan er worden ingegrepen? De kans op zelfmoordpoging moet worden ingeschat Zelfmoordenaars bezoeken een dokter in de maand voor de daad Arts heeft bij dit bezoek mogelijkheid tot interventie Arts geeft advies Indien groot risico: opname psychiatrisch ziekenhuis Familielid/vriend inschakelen om oogje in het zeil te houden Toegang tot zelfmoordmiddelen beperken! Psychiatrische stoornissen meteen aanpakken met antidepressiva Alcohol en drugsmisbruik zo snel mogelijk aanpakken Patiënt van nabij volgen Langetermijnvisie ontwikkelen die afhankelijk is van de specifieke problemen van de patiënt Behandeling met lithium

Opmerkingen/besluit Tegenwoordig veel aandacht voor zelfmoordonderzoek Zelfmoord kent vele invalshoeken