Lengte van spermacellen bij Bombus terrestris Boris Baer Gerdien de Jong Koos Boomsma

Bombus terrestris Marie José Duchateau t/Jaarthema2003.html /picpages/grote_aardhommel.htm mel.html ten.htm

Bombus terrestris biologie aardhommel wat willen we weten wat zijn de gegevens conclusie

biologie aardhommel kolonies 1 koningin per kolonie koningin en werksters diploid darren haploid, uit onbevruchte eieren koningin paart met 1 mannetje sperma van haploid mannetje genetisch identiek sperma opgeslagen in spermatheca

wat willen we weten 1 hommelkoningin paart met één mannetje Welk mannetje? Mannetje met langste sperma? Is er selectie door koningin op mannetjes? Is er genetisch verschil in spermalengte tussen mannetjes? Is er genetisch verschil in spermalengte tussen zonen van één koningin?

wat willen we weten 1 hommelkoningin paart met één mannetje Welk mannetje? Mannetje met langste sperma? Is er selectie door koningin op mannetjes? Is er genetisch verschil in spermalengte tussen mannetjes? Is er genetisch verschil in spermalengte van zonen tussen koninginnen?

gegevens spermalengten 14 kolonies = 14 koninginnen 20 mannetjes per kolonie 5 sperm per mannetje gemeten

wat kunnen we met de gegevens doen Verdelingen spermalengte verschil in spermalengte tussen mannetjes, binnen elke kolonie verschil in gemiddelde spermalengte van mannetjes, tussen kolonies

Verdeling van alle gemeten lengtes Is dit normaal verdeeld? Nee: Test: Toetsgrootheid KdfSig <0.001 De nulhypothese is: normaal verdeeld Dan komt K=0.036 minder dan 1 maal op 1000 voor

Verdeling van alle gemeten lengtes Is dit normaal verdeeld? Nee. Tot 8 st.dev boven gemiddelde 5 langste sperm:1 mannetje dit mannetje uit dataset

Verdeling van alle gemeten lengtes Is dit normaal verdeeld? Nee: Test Toetsgrootheid K dfSig =0.04 H0: normaal verdeeld; bij deze H0 komt K= maal op 100 voor

Verdeling van alle gemeten lengtes Is dit normaal verdeeld? Nee: 1 waarneming 4.5 st dev vanaf gemiddelde - maar er is geen patroon in de afwijking te zien

Verdeling van alle gemeten lengtes Dit is de gebruikte dataset:

Verdeling van gemiddelde spermalengte Is dit normaal verdeeld? Ja Toetsgrootheid K dfSig >0.20

Verdeling van variantie in spermalengte per mannetje Varianties zijn niet normaal verdeeld

Varianties Waar komen de varianties vandaan? – verschillen tussen lengte van spermcellen van één dar – verschillen tussen gemiddelde spermlengtes van darren binnen één kolonie – verschillen tussen gemiddelde spermlengtes van darren van verschillende kolonies

Verschillen tussen mannetjes Variantie tussen mannetjes Is er meer variantie in de gemiddelde spermlengte van mannetjes dan je zou verwachten op grond van het gemiddelde van de varianties per dar?

Toets verschillen tussen mannetjes Variantie tussen mannetjes Is er meer variantie in de gemiddelde spermlengte: s 2 /n van mannetjes dan je zou verwachten op grond van het gemiddelde van de variantie per dar? s 2

Verschil tussen mannetjes Kortste sperma: gemiddeld 384.0, var Langste sperma: gemiddeld 463.4, var

Variantie tussen mannetjes Gemiddelde variantie in spermlengte per dar: = Verwachte variantie in gemiddelde spermlengte per dar: =206.69/5= Waargenomen variantie van gemiddelde: =223.30

Variantie tussen mannetjes Verhouding van: Verwachte variantie in gemiddelde spermlengte per dar: /5= Waargenomen variantie van gemiddelde: geeft : /(206.69/5) = 5* / = / = 5.40

Test in SPSS: variantie analyse 1 factor ANOVA met random factor RANDOM: mannetjes zijn niet herhaalbaar

Test: variantie analyse 1 factor ANOVA met random factor mannetjes RANDOM: mannetjes zijn niet herhaalbaar Factor dfMSFP Mannetjes <0.001 error Conclusie 1: darren verschillen in spermlengte

Varianties Waar komen de varianties vandaan? – verschillen tussen lengte van spermcellen van één dar – verschillen tussen gemiddelde spermlengtes van darren binnen één kolonie – verschillen tussen gemiddelde spermlengtes van darren van verschillende kolonies

Verschillen tussen mannetjes Variantie tussen mannetjes Is er meer variantie in de gemiddelde spermlengte van kolonies dan je zou verwachten op grond van het gemiddelde van de varianties in gemiddelde spermlengte binnen kolonies?

Variantie tussen kolonies Kolonie 331 langste sperma: gemiddeld 439.0, var Kolonie 311 kortste sperma: gemiddeld 415.0, var

Test SPSS: variantie analyse 1 factor ANOVA met random factor kolonies RANDOM: kolonies zijn niet herhaalbaar

Test: variantie analyse 1 factor ANOVA met random factor kolonies RANDOM: kolonies zijn niet herhaalbaar Factor dfMSFP kolonies <0.001 error Conclusie 2: kolonies verschillen in spermlengte per dar

Twee testen; Twee conclusies Conclusie 2: kolonies verschillen in spermlengte per dar Conclusie 1: darren verschillen in spermlengte Maar: verschillen darren in spermlengte binnen elke kolonie?

verschillen darren in spermlengte binnen elke kolonie? 14 testen voor 14 kolonies: conclusie 3: darren verschillen in spermlengte binnen elke kolonie

verschillen darren in spermlengte binnen elke kolonie? Één samengestelde test conclusie 4: darren verschillen in spermlengte binnen elke kolonie, kolonies verschillen in gemiddelde spermlengte per dar Factor dfMSFP kolonies <0.001 mannetjes <0.001 error

Is er genetisch verschil in spermalengte tussen zonen van één koningin? Is er genetisch verschil in spermalengte van zonen tussen koninginnen? wat wilden we weten ? Is er genetisch verschil in spermalengte tussen mannetjes? ja