Hoofdstuk 17 a Trauma’s en ongevallenletsels

Een vrij uitgebreid hoofdstuk … 800—829: Fracturen 830—839: Luxaties 840—848: Verstuikingen, verrekkingen en spierscheuren 850—854: Intracraniële traumata (behalve schedelbreuken) 860—869: Inwendige letsels van thorax, abdomen en pelvis 870—897: Open wonden 900—904: Letsels van de bloedvaten 905—909: Laattijdige gevolgen van traumata, toxische effecten, e.a. 910—919: Oppervlakkige letsels 920—924: Kneuzingen

… echt héél uitgebreid! 925—929: Crush-letsels (o.m. verpletteringen) 930—939: Letsels t.g.v. vreemde voorwerpen in een natuurlijke opening 950—957: Letsels van zenuwen en ruggenmerg 958: Vroegtijdige verwikkelingen van traumata 959: Overige en niet-gespecificeerde ongevallenletsels 990—995: Andere effecten van externe oorzaken 995.5/8x: Kinder- en volwassenmishandeling E-codes: Codering van externe oorzaken Orthopedische procedures

Coderen van ongevallenletsels Verschillende letsels (verschillende codereeksen): apart coderen tenzij combinatiecode Vage codes voor multipele traumata: te vermijden! Polytrauma: meest ernstige diagnose is hoofddiagnose

E-codes: externe oorzaken (1/3) Gebruik is verplicht in België! in het bijzonder bij categorieën 800 tot 999 daar waar nodig Altijd als nevendiagnose! Geeft informatie over: de wijze, de omstandigheden de intentie, het opzet de plaats van het gebeuren

E-codes: externe oorzaken (2/3) Verkeersongevallen: hiërarchie lucht- en ruimtevaartuigen watervaartuigen motorvoertuigen andere voertuigen (fiets, dier, enz…) spoorvoertuigen

E-codes: externe oorzaken (3/3) Intentie / opzet: accidenteel suïcidaal: E950—E958 intentioneel: E960—E966 & E968.x Plaats: E849.x coderen als gekend  E849.9 brengt niets bij! Laat-gevolg: enkel te gebruiken bij laat-gevolg diagnosecodes! accidenteel: E929.x suïcidaal: E959 intentioneel: E969

Kinder- en volwassenmishandeling (1/2) Te coderen in geval van gedocumenteerde zekerheid: bij een kind: 995.5x bij een volwassene (≥ 18 jaar): 995.8x Vermoeden van, met negatieve observatie: V71.81 Volgorde van codering: 995.5/8x of V71.81 altijd als hoofddiagnose want ernstig! aanwezige letsel(s) coderen als nevendiagnose(n) E-codes niet vergeten!…

Kinder- en volwassenmishandeling (2/2) E-codes van toepassing voor de aard van de mishandeling intentionele mishandeling: E960—E966 & E968.x intentionele verwaarlozing: E968.4 accidentele verwaarlozing: E904.0 voor de dader van de mishandeling: E967.x

Fracturen: inleiding (1/2) Open  gesloten fractuur: open fractuur = wonde in verbinding met breukhaard geen vermelding  gesloten fractuur by default maar best om bijkomende info vragen! Multipele fracturen: cf. richtlijnen bij polytrauma

Fracturen: inleiding (2/2) Fractuur herhalen als HD: wanneer? WÉL: bij nieuwe behandeling of oppuntstelling voorbeeld 1: 1e hospitalisatie: gips of spalk tijdens vakantie 2e hospitalisatie: osteosynthese na repatriëring voorbeeld 2: 1e hospitalisatie: gips 2e hospitalisatie: second opinion waarvoor nieuwe oppuntstelling, echter zonder nieuwe/andere behandeling NIET: subcategorie V54.1 of complicatie

Types fracturen Schedelfracturen en intracraniële letsels: tijdsduur bewustzijnsverlies: de grootste waarde coderen! commotio cerebri (850.xx): meestal bewustzijnsverlies postcommotio syndroom (310.2)  opgelet als < 48 uur Wervelfracturen: met of zonder ruggenmergletsel Fracturen van de ledematen Pathologische fracturen: DD. traumatische fracturen: mening van de clinicus vragen! Indeukingsfracturen (traumatisch of pathologisch) Geboortetraumata: zie hoofdstuk 15

Procedures bij fracturen (1/2) Ledematen: Procedure Aanbrengen Verwijderen Reductie zonder interne fixatie gesloten reductie 79.0x — open reductie 79.2x Reductie mét interne fixatie 79.1x 78.6x 79.3x Interne fixatie zonder reductie 78.5x Reductie én externe fixatie niet-invasieve fixatie (immobilisatie) 97.88 invasieve fixatie (externe fixator) 78.1x + 79.0x—79.3x Externe fixatie zonder reductie (tractie) 93.4/5x

Procedures bij fracturen (2/2) Schedelbeenbreuken: 76.7x: reductie aangezichtsbeenderen 21.7x: reductie neusbeen 02.02: reductie schedeldakbeenderen Wervelbreuken: 03.53: reductie spinale artrodese: + 81.0x + 81.62—4  77.7x (excisie greffe) — zie hfdst. 13 Debrideren: vervat bij herstel van alle schedelbreuken vervat bij herstel van gesloten wervelbreuken moet in andere gevallen gedocumenteerd zijn!

Orthopedische nazorg of “aftercare” (1/2) Categorie V54: voorrang op cat. V58! V54.1x: traumatische fracturen V54.2x: pathologische fracturen V54.81: gewrichtsvervanging Gebruik als hoofddiagnose: opname voor verdere verzorging fractuur/trauma voortzetting therapie Gebruik als nevendiagnose: opname voor een andere pathologie evaluatie en/of investigatie fractuur/trauma

Orthopedische nazorg of “aftercare” (2/2) Code V58.43: andere traumata en verwondingen  fracturen  V54.xx en V58.43 sluiten elkaar uit voor hetzelfde letsel! Subcategorie V54.0: verwijderen van fixatiemateriaal: V54.01 aanpassen van fixatiemateriaal: V54.09 Code V53.7 (“brace”, “cast”, “corset”, “shoes”): aanpassen van orthopedisch materiaal vervangen van orthopedisch materiaal

Andere traumata Luxaties (830—839): fractuurluxatie = fractuur (diagnose- & procedurecodes) luxatie: open of gesloten (geen vermelding  gesloten luxatie by default) reductie: 79.7x (gesloten) of 79.8x (open) reductie onderkaak: 76.93 (gesloten) of 76.94 (open) Sprains & strains (840—848): weinig onderscheid in ICD-9-CM! Inwendige letsels (860—869): thorax, abdomen, kleine bekken Bloedvaten en zenuwen (900—904 & 950—957): HD  ND in functie van reden voor opname eventuele bovenliggende open wonde wél coderen

Open wonden Categorieën 870—897 o.m. laceraties, prik- en snijwonden, beten, avulsies, amputaties, … Gecompliceerde wonden (4de digit = ‘1’)  één van 4 criteria voldaan: vertraagde heling uitgestelde behandeling vreemd voorwerp majeure infectie Open wonde  cellulitis / osteomyelitis: HD bepaald in functie van verwonding of complicatie Diagnosecode amputatie (BL: 885—887 en OL: 895—897) = traumatische amputatie (merk op: codes voor uni-/bilateraal!)

Oppervlakkige en diepe letsels Oppervlakkige letsels (910—919): schaafwonden, blaren, splinters niet coderen bij relatie met onderliggend trauma Kneuzingen (920—924): contusies, hematomen MAAR huid intact Crush-letsels (925—929): huid geschonden EN/OF onderliggende weke weefsels ernstig geschonden (bijv. plettrauma) bovenliggende open wonden NIET coderen! fractuur, inwendig trauma of trauma capitis WÉL coderen  NIET te verwarren met het crush-syndroom (zie verder)

Vreemde voorwerpen Vreemde voorwerpen in natuurlijke opening (930—939): codering enkel in functie van natuurlijke opening niet in functie van aard voorwerp Andere: bij open wonde  gecompliceerde wonde (3de criterium) bij chirurgie  complicatie van de ingreep (998.4) bijv. per-op achtergelaten compres

Vroegtijdige complicaties Categorie 958 o.m. luchtembool, vetembool, bloeding, traumatische shock, crush syndroom, Volkmann-contractuur, … Crush-syndroom: bij majeur trauma: 958.5  crush-letsels!! Abdominaal compartimentsyndroom (ACS): traumatisch ACS: 958.8 niet-traumatisch ACS: 729.9

Laattijdige complicaties Categorieën 905 tot 909 + E929.x of E959 of E969 Volgorde van codering: restletsel t.g.v. ongeval (bijv. fractuur, pseudartrose, parese, …) laat-effect code 905—909 laat-effect E-code E929.x, E959 of E969 Complicaties van fracturen: malunion = consolidatie met scheefstand: 733.81 nonunion = geen consolidatie opgetreden: 733.82 Mechanische complicaties met orthopedisch materiaal: 996.4 luxatie van heupprothese slijtage van heupprothese …

Hoofdstuk 17 b Brandwonden

Indeling 940: Oog en adnexen 941—945: Uitwendig integument (hoofd, romp, ledematen) 946: Multipele locaties 947: Inwendige organen 948: Uitgebreidheid (% verbrand lichaamsoppervlak) 949: Ongespecificeerde brandwonden: te vermijden!

Diepte van brandletsels Graad van de brandletsels = vierde digit: 0 = onbepaald: te vermijden! 1 = eerstegraad 2 = tweedegraad 3 = derdegraad 4 = diepe derdegraad zonder verlies van lichaamsdeel 5 = diepe derdegraad mét verlies van lichaamsdeel

Volgorde van codering Actuele (“actieve”) brandwonden: hoogste graad voor éénzelfde anatomische locatie = identieke 5-digitcode dalende volgorde van ernst voor verschillende anatomische locaties gebruik van E-codes (bijv. E890—E899): zie hoofdstuk 17A Restletsels (“laat-effect”) van brandwonden: 906.5—9 + E929.4 (late effects of accident caused by fire) of E959 (suicide) of E969 (assault) V51 mag hier niet als hoofddiagnose E897 mag hier helemaal niet voorkomen (want geen laat-effect code)! Actieve brandwonden en sekwellen zijn tegelijk mogelijk!

Uitgebreidheid: sterk aanbevolen! Categorie 948  altijd nevendiagnose! Hoofddiagnose = cat. 940—947

Procedures bij brandwonden (1/2) Debrideren: excisioneel: 86.22 (= O.R.-procedure) niet-excisioneel: 86.28 Huidflappen: zie tabel vrije huidflap: subcategorie 86.6 gesteelde huidflap: subcategorie 86.7 opname enkel voor revisie van zowel vrije als gesteelde flap: V58.43 + 86.75 Laattijdige ingrepen: Z-plastie (huidcontracturen): 86.84 VY-plastie (retractie vinger): 86.89

Procedures bij brandwonden (2/2) Vrije huidflap Gesteelde huidflap lichaamsvreemd lichaamseigen humaan homo~ allo~ dierlijk hetero~ xeno~ huid-substituten full-thickness split-skin voorbereiding 86.71 86.66 86.65 86.67 86.61 (hand) 86.63 (elders) 86.62 (hand) 86.69 (elders) dissectie zonder verplaatsing 86.72 dissectie met verplaatsing en fixatie in één tijd 86.73 (hand) 86.74 (elders) aspecifieke code: 86.60 aspecifieke code: 86.70