Jozef Pacolet & Frederic De Wispelaere Budgettaire impact van de toekenning van de voorschotten door de Dienst voor alimentatievorderingen DAVO Onderzoeksproject in opdracht van de FOD Financiën 12 november

Inhoud 1.Onderzoeksvraag 2.Onderzoeksstrategie 3.Profiel van de DAVO-databank 4.Onderzoekspopulatie: zoeken naar de speld in een hooiberg? - op basis van EU-SILC - op basis van de fiscale aangifte 5. Naar een rekenmodel 6. Beleidsconclusies en aanbevelingen 2

Onderzoeksopdracht 1.Ontwerp van een rekenblad dat moet toelaten de budgettaire impact in te schatten van de evolutie en de verruiming van gebruikers van de voorschottenregeling voor onbetaalde onderhoudsgelden door DAVO (bruto kostprijs) 1.Verruiming qua doelgroep 2.Verruiming qua inkomensgrens 3.Verruiming qua bedrag 2.Inschatting van de verbeterde recuperatiemogelijkheden bij de alimentatieplichtige (netto kostprijs) 3

Onderzoeksstrategie 1.Voorafgaandelijke vereiste: waar de nodige empirische evidentie vinden? 2.Drie mogelijkheden: ad hoc enquêtes, bestaande ‘structuur’-enquêtes, administratieve bestanden 1.Geen ad-hoc enquête 2.HBE 3.EU-SILC 4.Bevolkingsgegevens 5.DAVO-gegevens 6.Fiscale aangiften 3.Dan pas kan het model ontwikkeld worden 4

5 “De problematiek van onbetaalde onderhoudsgelden is in België bijzonder weinig onderzocht. De statistieken in dit domein vertonen veel leemtes. De laatste gedeeltelijke enquêtes gaan terug tot de jaren 80. Het is dus onmogelijk om te weten hoeveel onbetaalde alimentatievorderingen, hoeveel schuldenaars en hoeveel betrokken gezinnen er zijn. We weten ook weinig over de profielen van de gezinnen, de schuldenaars, de onbetaalde alimentatiebedragen, de duur van de achterstalligheid, de achterstandstermijnen, de vermijdingspaden, … ” (Vassart, 2011, Koning Boudewijnstichting, p. 30). Wat wisten wij nog niet anno 2011?

Afbakening doelgroep kinderen gerechtigd op DAVO-voorschotten 6 Kinderen uit gescheiden gezinnen Kinderen uit gescheiden gezinnen gerechtigd op alimentatie Kinderen uit gescheiden gezinnen gerechtigd op alimentatie met achterstallen (alle inkomensgroepen) DAVO voorschotten DAVO voorschotten DAVO Aan- vraag DAVO Aan- vraag

DAVO opdracht en regelgeving 1.Inning of invordering van het onderhoudsgeld 2.Voorschotten voor kinderen gerechtigd op alimentatie 1.Onderhoudsgerechtigde woont in België 2.Gedurende twee termijnen in de loop van 12 maanden geen betaling ontvangen 3.Bestaansmiddelen van de niet-onderhoudsplichtige persoon, hetzij van het kind indien meerderjarig en niet met bovenvermelde persoon leeft, niet hoger dan een jaarlijks vastgelegd basisbedrag (1344 euro voor 2012) verhoogd met een bedrag per kind ten laste (64 euro voor 2012) 4.Voorschot maximum 175 euro per maand 7

Aanvraag voorschot onderhoudsgeld Toekenning van voorschot door DAVO Voldoen aan toekenningsvoorwaarden DOELGROEP INKOMENSPLAFOND BEDRAG VOORSCHOT Procedure DAVO 8

Algemene cijfers inzake de ‘DAVO’ dossiers, Aantal medewerkers Totaal aantal ‘DAVO’ dossiers Dossiers betrekking op voorschot Dossiers waarin voorschot effectief werd uitbetaald Aantal kinderen Totaal uitbetaald bedrag (in miljoen euro)3,4814,2214,9216,2617,5218,8 Gemiddeld maandbedrag per kind (in euro) Bron DAVO, Jaarverslag 2010

Aantal gecumuleerde geopende ‘DAVO’-dossiers 10 Bron DAVO, Jaarverslag 2010

Analyse van de DAVO-databank 11 Databank van alle aanwezige ‘open dossiers’ (=dossiers waar nog een bedrag dient ingevorderd te worden) Portret genomen september 2011 Afgesloten dossiers zijn niet aanwezig Bevat basisinformatie over de aanvrager, de alimentatieplichtige en alimentatiegerechtigde Enkele tekortkomingen: inkomen van de onderhoudsplichtige en aanvrager waarvoor enkel ingevorderd wordt niet gekend; inkomen van de aanvrager is enkel geregistreerd op basis van aanvraagformulier maar niet op basis van het reële huidige inkomen geverifieerd op basis van administratieve informatie.

Analyse DAVO-databank: begripsafbakening 12 Lopend voorschotdossier: open dossiers waar momenteel een voorschot wordt uitbetaald Gestopt voorschotdossier: open dossiers waar niet langer een voorschot wordt uitbetaald Geen voorschotdossier: open dossiers waar nooit een voorschot werd uitbetaald, enkel invordering

Aantal open dossiers in DAVO-databank, naar type volgens jaar van opening dossier, september Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank; DAVO, Jaarverslag 2010

% verdeling van de gemiddelde berekende looptijd van de open dossiers naar type, september Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank

Totaal nog in te vorderen bedrag bij de open dossiers, september TotaalLopende voorschotdossiers (n=7 504) Gestopte voorschotdossiers (n=3 809) Geen voorschotdossiers (n=2 041) Totaal bedrag (euro) Gemiddeld bedrag per dossier (euro) Kwartielgrenzen Kwartiel 1 (25%) (euro) Kwartiel 2 (50%) (euro) Kwartiel 3 (75%) (euro) Kwartiel 4 (100%) (euro) Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank

Inkomstenverlies door wanbetaling voor de lopende voorschotdossiers, september Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank

Basisprofiel van de aanvrager en de onderhouds- plichtige in de DAVO-databank, september Profiel aanvragerLopend voorschotdossier (n=7 504) Gestopt voorschotdossier (n=3 809) Geen voorschotdossier (n=2 041) Totaal (n=13 354) Geslacht van de aanvrager (in %) Man4,65,711,66,0 Vrouw95,494,388,494,0 Gemiddelde leeftijd aanvrager40 j. en 2 m.43 jaar44 j. en 9 m.41 j. en 8 m. Profiel onderhoudsplichtigeLopend voorschot­ dossier (n=7 504) Gestopt voorschot­ dossier (n=3 809) Geen voorschot­ dossier (n=2 041) Totaal (n=13 354) Geslacht van de plichtige (in %) Man95,394,388,494,0 Vrouw4,75,711,66,0 Gemiddelde leeftijd plichtige42 j. en 6 m.45 j. en 3 m.46 j.43 j. en 10 m. Laatst gekend adres (ISO code) (in %) België90,491,1 90,7 Ander land9,68,9 9,3 Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank

Inkomensprofiel aanvragers van een voorschot in een lopend voorschotdossier (inkomen op datum van de aanvraag), niet geïndexeerd, september Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank

% leeftijdsverdeling van de onderhoudsgerechtigden die een DAVO-voorschot ontvangen, september Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank

Afbakening doelgroep: Bevolkingsstatistieken 1.Aantal echtscheidingen / stopzettingen wettelijk samenwonen 2.Aantal echtscheidingen / stopzettingen wettelijk samenwonen met kinderen 3.Aantal gescheiden personen 4.Aantal huishoudens naar type 5.Aantal kinderen in huishoudens naar type 20

Aantal echtscheidingen en stopzettingen wettelijk samenwonen, België, (% aandeel in totaal) Wijziging 2009 t.o.v (%) Scheidingen Stopzetting samenlevingscontract* Totaal * Het aantal personen betrokken bij een stopzetting wettelijke samenwoning is gedeeld door twee om het aantal stopzettingen te weten. Bron Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie, 2009

Aantal echtscheidingen, naar aantal kinderen ten laste, België, Geen kinderen 1 kind2 kinderen3 kinderen4 kinderen5 kinderen6 kinderenSubtotaal 1 Totaal 2 Aantal% % % % % % % % % , , ,56367,01491,6370,4130, , , ,37117,41441,5370,4140, , , ,96847,51591,7360,4140, Gemiddeld , , ,96777,31511,6370,4140, Het gaat hier om de scheidingen waarvan het aantal kinderen gekend is. 2Het gaat hier om het totale aantal scheidingen. Voor een groot aantal van de scheidingen is het aantal kinderen dus niet gekend. 3Totaal aantal scheidingen ten opzichte van aantal scheidingen kinderen gekend. Bron ADSEI – Bevolking en huishoudens. Huwelijken en echtscheidingen. 2009

Betaalde en ontvangen alimentatie volgens HBE, België, Totale aantal huishoudensTotaal bedrag (in mln. euro) Ontvangen alimentatie en andere renten , , ,4 Betaalde alimentatie , , ,5 Bron Budgetenquête, ADSEI, Tabel Inkomsten - huishoudens

EU-SILC: profiel van de alimentatiegerechtigde (met wanbetaling) en alimentatieplichtige 1.SILC-enquête (DE informatiebron voor onderzoek over inkomen, armoederisico en bestaansonzekerheid) 2.Vragen gesteld over echtscheiding, te betalen en te ontvangen alimentatie, effectief betaalde en ontvangen alimentatie en zelfs alimentatievergoeding ontvangen via DAVO 3.Jaarlijks worden 6000 gezinnen bevraagd. 4.Op basis van de macro-gegevens kunnen wij ervan uitgaan dat hier 12% echtscheidingen zullen in voorkomen, en dat er 1,2 promille gebruikers van DAVO zullen in voorkomen. 5.SILC-enquête is jaarlijks beschikbaar naar meerdere jaargangen van de enquête kan men ‘poolen’ om de non- respons en misschien ook lege cellen te voorkomen 24

1.Voorkomen en gemiddelde te betalen en effectief betaalde onderhoudsuitkering 2.Voorkomen en gemiddelde te ontvangen en effectief ontvangen onderhoudsuitkering 3.Ontvangen voorschotten DAVO 4.Jaarlijks beschikbaar 5.Op basis van 2006 en 2009 (2011 kortelings beschikbaar) 25 EU-SILC: profiel van de alimentatiegerechtigde (met wanbetaling) en alimentatieplichtige

1.Via wegingscoëfficiënten de enquêteresultaten extrapoleren (‘opblazen’) naar de totale Belgische bevolking 2.Doelgroep bevat beperkt aantal observaties. Opgevangen door de pooling van 2 jaargangen (2006 en 2009). In rekenmodel voorzien we ook derde jaargang, Resultaten dienen geïnterpreteerd te worden als ramingen (extrapolaties en geen exacte tellingen op basis van administratieve data). Gevoelig voor meetfouten, zeker waar de extrapolaties vergeleken worden met exacte tellingen. 26 EU-SILC: profiel van de alimentatiegerechtigde (met wanbetaling) en alimentatieplichtige

27 EU-SILC: Gezinnen met alimentatiegerechtigde kinderen, België, 2006 Bron Eigen berekening op basis van SILC 2006 België 2006Alimentatie% t.o.v. totaal Geen alimentatie Totaal% alimentatie ontvangers Alleenstaande , ,4 Koppel jonger dan 65 jaar zonder kinderen7 5943, ,0 Koppel, waarvan tenminste één ouder dan 65 jaar, met kinderen 00, ,0 Andere huishoudens zonder kinderen4 6212, ,6 Eenoudergezinnen , ,8 Koppel met één kind , ,4 Koppel met twee kinderen , ,1 Koppel met drie of meer kinderen , ,5 Andere huishoudens met kinderen6 2302, ,9 Andere (niet te bepalen)00, ,0 Totaal , ,7

28 EU-SILC: Gezinnen met alimentatiegerechtigde kinderen, België, 2009 Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009 België 2009Alimentatie% t.o.v. totaal Geen alimentatie Totaal% alimentatie ontvangers Alleenstaande , ,3 Koppel jonger dan 65 jaar zonder kinderen6 1682, ,8 Koppel, waarvan ten minste één ouder dan 65 jaar, met kinderen , ,2 Andere huishoudens zonder kinderen1 7740, ,7 Eenoudergezinnen , ,9 Koppel met één kind , ,7 Koppel met twee kinderen , ,5 Koppel met drie of meer kinderen , ,5 Andere huishoudens met kinderen , ,4 Andere (niet te bepalen)4860, ,0 Totaal , ,6

Alimentatie: een fenomeen voor eenoudergezinnen, * Netto persoonlijk inkomen = netto huishoudinkomen Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

En minder bij de koppels met kinderen, Netto persoonlijk inkomen = netto huishoudinkomen gedeeld door twee. Er wordt in deze analyse geen rekening gehouden met ‘andere huishoudens met kinderen’ Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

EU-SILC: Raming van het % aantal alimentatiegerechtigde gezinnen geconfronteerd met een wanbetaling, 2006 en Totaal % wanbetalingen13,314,2 % wanbetalingen enkel van toepassing op gezinnen met kinderen 1113,2 Bron Eigen berekening op basis van SILC 2006 en 2009

EU-SILC: Raming van het aantal alimentatiegerechtigde gezinnen met kinderen geconfronteerd met een wanbetaling, 2006 en Bron Eigen berekening op basis van SILC 2006 en kind2 kinderen 3 of meer kinderen Totaal aantal gezinnen Totaal aantal kinderen 1 kind2 kinderen 3 of meer kinderen Totaal aantal gezinnen Totaal aantal kinderen Eenoudergezinnen Koppels met 1, 2, 3 of meerdere kinderen Totaal

Inkomensprofiel: totaal aantal gezinnen met kinderen geconfronteerd met wanbetaling, naar netto persoonlijk inkomen en kinderen ten laste, België, Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

34 Inkomensprofiel: totaal aantal gezinnen met kinderen geconfronteerd met wanbetaling, naar netto persoonlijk inkomen en type huishouden, België, 2009 Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

Armoederisico: totaal aantal eenoudergezinnen naar aantal kinderen al of niet gerechtigd op alimentatie, % onder of boven de armoedegrens op basis van equivalent netto huishoudinkomen (armoedegrens= 966 euro), België, Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009 AlimentatieGeen alimentatieTotaal 1 kind2 kinderen 3 en meer kinderen Totaal aantal gezinnen 1 kind2 kinderen 3 en meer kinderen Totaal aantal gezinnen 1 kind2 kinderen 3 en meer kinderen Totaal aantal gezinnen Onder de armoedegrens 18,628,025,822,839,938,566,542,632,334,048,634,9 Boven de armoedegrens 81,472,074,277,260,161,533,557,467,766,051,465,1 Totaal100,0

Armoederisico: totaal aantal koppels met kinderen naar aantal kinderen al of niet gerechtigd op alimentatie, % onder of boven de armoedegrens op basis van equivalent netto huishoudinkomen (armoedegrens= 966 euro), België, Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009 AlimentatieGeen alimentatieTotaal 1 kind2 kinderen 3 en meer kinderen Totaal aantal gezinnen 1 kind2 kinderen 3 en meer kinderen Totaal aantal gezinnen 1 kind2 kinderen 3 en meer kinderen Totaal aantal gezinnen Onder de armoedegrens 6,43,57,95,88,68,315,310,28,48,014,89,9 Boven de armoedegrens 93,696,592,194,291,491,784,789,891,692,085,290,1 Totaal100,0

Armoederisico: totaal aantal gezinnen met kinderen naar aantal kinderen al of niet gerechtigd op alimentatie, % onder of boven de armoedegrens op basis van equivalent netto huishoudinkomen (armoedegrens= 966 euro), België, AlimentatieGeen alimentatieTotaal Aantal kinderen 123 of meer Totaal aantal gezinnen 123 of meer Totaal aantal gezinnen 123 of meer Totaal aantal gezinnen Onder de armoedegrens 14,1%17,7%16,1%15,7%15,1%11,7%18,9%14,8%14,9%12,5%18,6%14,9% Boven de armoedegrens 85,9%82,3%83,9%84,3%84,9%88,3%81,1%85,2%85,1%87,5%81,4%85,1% Totaal100% Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

Armoederisico: totaal aantal gezinnen met kinderen geconfronteerd met een wanbetaling, aantal en % onder en boven de armoedegrens op basis van equivalent netto huishoudinkomen (966 euro), België, kind2 kinderen3 en meer kinderenTotaal aantal gezinnen Aantal% % % % Onder de armoedegrens ,0% ,1%88816,1% ,4% Boven de armoedegrens ,0% ,9% ,9% ,6% Totaal ,0% ,0% ,0% ,0% Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

Armoedegrens t.o.v. DAVO-grens, 2009, in aantal en % 39 1 kind ten laste2 kinderen ten laste3 kinderen ten lasteTotaal aantal gezinnen Onder armoe de- grens Boven armoede- grens Onder armoede- grens Boven armoede- grens Onder armoede- grens Boven armoede- grens Onder armoede- grens Boven armoede- grens Onder DAVO-grens Boven DAVO-grens Totaal kind ten laste2 kinderen ten laste3 kinderen ten lasteTotaal aantal gezinnen Onder armoe de- grens Boven armoede- grens Onder armoede- grens Boven armoede- grens Onder armoede- grens Boven armoede- grens Onder armoede- grens Boven armoede- grens Onder DAVO-grens100,0%60,6%100,0%43,5%100,0%16,2%100,0%42,6% Boven DAVO-grens0,0%39,4%0,0%56,5%0,0%83,8%0,0%57,4% Totaal100,0% Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

Koppeling DAVO-databank aan de fiscale aangifte (aanslagjaar 2009 – inkomsten 2008) 1.Fiscaal basisprofiel van de aanvragers, onderhoudsplichtigen en onderhoudsgerechtigden in de DAVO-databank. Alimentatiegerechtigde kinderen geconfronteerd met een wanbetaling komen niet in beeld via de fiscale aangifte wegens vrijstelling. 2.Berekenen van een inkomensprofiel van de aanvrager en de onderhoudsplichtige aangezien dit niet gekend is in de DAVO- databank 3.Vaststelling: Hoog percentage onderhoudsplichtigen niet in de fiscale aangifte wegens woonplaats in een ander land dan België. 40

Aantal gescheiden gezinssituaties volgens de fiscale aangifte, aanslagjaar Aanslagjaar 2005 Aanslagjaar 2006 Aanslagjaar 2007 Uit de echt gescheiden of daarmee gelijkgesteld Van tafel en bed gescheiden Feitelijk gescheiden Totaal statuut ‘gescheiden’ Totaal belastingplichtigen % aandeel ‘gescheiden’10,411,011,3 Bron Federale Overheidsdienst Financiën, 2010

Betaalde en ontvangen alimentatie volgens de fiscale aangifte, aanslagjaar Aanslagjaar 2005Aanslagjaar 2006Aanslagjaar 2007 Aantal aangiften Bedrag (in mln. euro) Bedrag per geval (maand) Aantal aangiften Bedrag (in mln. euro) Bedrag per geval (maand) AantalBedrag (in mln. euro) Bedrag per geval (maand) Ontvangen onderhoudsuitkeringen , , ,4303 Aftrekbare onderhoudsuitkeringen , , ,8 266 Bron Federale Overheidsdienst Financiën, 2010

Hoofdinkomen van aanvragers en debiteuren, open DAVO-dossiers, inkomsten AanvragersDebiteuren N%N% Hoofdzakelijk loontrekkende , ,0 Hoofdzakelijk uitkeringsgerechtigde , ,1 Hoofdzakelijk bezoldigd bedrijfsleider640,64394,9 Hoofdzakelijk winsten of baten1371,35416,0 Totaal , ,0 Missing* Bron Eigen berekening op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole en DAVO

Berekend netto inkomen van de aanvragers en debiteuren, naar type dossier, inkomsten AanvragersDebiteuren NGemid. jaar (in €) Gemid. maand (in €) NGemid. jaar (in €) Gemid. maand (in €) Lopend voorschotdossier Gestopt voorschotdossier Geen voorschotdossier Bron Eigen berekening op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole en DAVO

Verdeling type dossiers volgens netto belastbaar inkomen, decielen volgens alle aangiften, aanvragers, inkomsten Bron Eigen berekening op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole en DAVO; ADSEI

Verdeling type dossiers volgens netto belastbaar inkomen, decielen volgens alle aangiften, debiteuren, inkomsten Bron Eigen berekening op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole en DAVO; ADSEI

Verbod tot invordering bij debiteuren, op basis van leefloon geldende op 1 september 2008, inkomsten Bron Eigen berekening op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole N% t.o.v. totaal Te recupereren bedrag (in mln. euro) %Oorspronk. achterstal (in mln. euro) Te recup. vs. oorspr. achterstal Totaal debiteuren onder de leefloongrens ,661,243,025,32,4 Totaal debiteuren boven de leefloongrens ,481,157,038,72,1 Totaal debiteuren ,0142,3100,064,02,2

Hoofdinkomen van debiteuren, open en ‘goede’ DAVO-dossiers, inkomsten Bron Eigen berekening op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole en DAVO Goede debiteurenDebiteuren in open dossiers N%N% Hoofdzakelijk loontrekkende34064, ,0 Hoofdzakelijk uitkeringsgerechtigde13826, ,1 Hoofdzakelijk bezoldigd bedrijfsleider254,74394,9 Hoofdzakelijk winsten of baten285,35416,0 Totaal531100, ,0 Missing

Berekende netto-inkomen debiteuren in ‘goede’ DAVO- dossiers en debiteuren in open DAVO-dossiers, % verdeling, inkomsten Bron Eigen berekening op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole en DAVO

Raming voorschotbudget DAVO 50

Afbakening doelgroep DAVO-voorschot (gemiddelde 2006 en 2009) 51

Geraamde dekkingsgraad gezinnen met kinderen geconfronteerd met een wanbetaling, naar aantal kinderen ten laste 52 Dekkingsgraad (al dan niet onder de DAVO-inkomensgrens) Gezinnen1 kind ten laste2 kinderen ten laste3 en meer kinderen ten laste Totaal Aantal% % % % Onder DAVO-grens % % % % Tussen DAVO-grens en 1800 euro % %2415% % Subtotaal t.e.m % % % % Boven 1800 euro % % % % Totaal % % % % Bron Rekenmodel op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole, DAVO en SILC 2006 en 2009

Geraamde take up DAVO voorschotten gezinnen met kinderen geconfronteerd met een wanbetaling, naar aantal kinderen ten laste 53 Take up (werkelijk beroep op DAVO voor diengenen die onder de inkomensgrens liggen) Onder DAVO-grens 1 kind ten laste2 kinderen ten laste3 en meer kinderen ten laste Totaal SILCDAVOTake up SILCDAVOTake up SILCDAVOTake up SILCDAVOTake up Gezinnen met kinderen % % % % Kinderen in deze gezinnen % % % % Bron Rekenmodel op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole, DAVO en SILC 2006 en 2009

Beleidswijzigingen 1.Wijzigingen alimentatieplafond 2.Wijziging inkomensplafond 3.Gestegen recuperatiemogelijkheden 54

Budgettaire impact bij verschuiving van de grenzen 55 DatumIngediend doorVoorstel Voorstellen t.e.m. 2011: 21/01/2008M. Gerkens & M. AlmaciAfschaffing inkomensgrens 03/06/2008C. Burgeon & Y. MayeurResolutie met vraag om afschaffing inkomensgrens te onderzoeken 25/06/2009E. Schelfout, S. de Bethune & P. Van Den Driessche Afschaffing inkomensgrens 07/04/2011M. DetiègeVerhogen tot lineaire inkomensgrens van € Meer recente voorstellen: 17/01/2012C. Franssen, W. Beke & S. de Bethune Verhogen inkomensgrens tot € verhoogd met bedrag per kind ten laste 20/02/2012S. Becq, R. Terwingen, N. Lanjri, L. Van Der Auwera, J. De Potter, B. Slegers, J. Van Den Bergh, R. Deseyn & M. Doomst Verhogen inkomensgrens tot € verhoogd met bedrag per kind ten laste Bron Kamer & Senaat

Simulatie wijziging van het uitgekeerd geïndexeerd bedrag aan voorschotten, Aantal% Onder de maximumgrens van 175 euro ,7 Tussen 175 en 200 euro8416,5 Boven 200 euro ,8 Totaal aantal voorschotgerechtigden ,0 Huidige kostprijs per maandVoorschot (€)Bedrag Onder de 175 euro (gemiddeld)116, Boven de 175 euro (forfaitair)175, Jaarlijkse kostprijs (€) Kostprijs per gerechtigde (€)128 Verhoging tot 200 euro per maandVoorschot (€)Bedrag Onder de 175 euro (gemiddeld)116, Tussen 175 en 200 euro (gemiddeld)187, Boven 200 euro (forfaitair)200, % verschil met huidige kostprijs3,1% Jaarlijkse kostprijs (€) Kostprijs per gerechtigde (€)132 Verhoging zonder grensVoorschot (€)Bedrag Onder de 175 euro (gemiddeld)116, Tussen 175 en 200 euro (gemiddeld)187, Boven 200 euro (gemiddeld)262, % verschil met huidige kostprijs9,4% Jaarlijkse kostprijs (€) Jaarverschil met huidige kostprijs (€) Kostprijs per gerechtigde (€)140 Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank

Gezinnen met kinderen geconfronteerd met een wanbetaling, naar netto inkomen 57 Bron Rekenmodel op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole, DAVO en SILC 2006 en 2009

Kinderen in een gezin geconfronteerd met een wanbetaling, naar netto inkomen 58 Bron Rekenmodel op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole, DAVO en SILC 2006 en 2009

Gezinnen en kinderen in deze gezinnen geconfronteerd met een wanbetaling, aantal mogelijke gerechtigden bij verschuiving DAVO-grenzen, naar aantal kinderen ten laste 59 Gezinnen1 kind ten laste2 kinderen ten laste3 en meer kinderen ten lasteTotaal SILC gemiddeld DAVOMaximale verhoging * (%) SILC gemiddeld DAVOMaximale verhoging * (%) SILC gemiddeld DAVOMaximale verhoging * (%) SILC gemiddeld DAVOMaximale verhoging * (%) Onder DAVO-grens Tussen DAVO- grens en euro Subtotaal t.e.m Boven euro Totaal Kinderen1 kind ten laste2 kinderen ten laste3 en meer kinderen ten lasteTotaal SILC gemiddeld DAVOMaximale verhoging * (%) SILC gemiddeld DAVOMaximale verhoging * (%) SILC gemiddeld DAVOMaximale verhoging * (%) SILC gemiddeld DAVOMaximale verhoging * (%) Onder DAVO-grens Tussen DAVO- grens en euro Subtotaal t.e.m Boven euro Totaal * Als percentage van de huidige DAVO-voorschottengroep. Bron Eigen berekening op basis van DAVO-rekenmodel – gegevens FOD Financiën en SILC

Raming van de budgettaire impact bij verschuiving van de grenzen naar detail 60 Jaarbudget DAVO (raming) (in mln. euro) Jaarbudget SILC gemiddeld (in mln. euro) Jaarbudget SILC gemiddeld met take up 69% (in mln. euro) € 249,99 per maand of minder0,71,30,9 € ,99 per maand0,60,50,4 € ,99 per maand8,29,06,2 € per maand8,717,011,7 € per maand1,41,61,1 € per maand0,22,21,5 € per maand0,039,46,5 € per maand0,022,41,6 € per maand12,28,4 € per maand6,44,4 € per maand2,41,7 € per maand of meer00 Totaal19,964,444,4 Bron Eigen berekening op basis van rekenmodel – gegevens FOD Financiën en SILC

Raming van de budgettaire impact bij verschuiving van de grenzen 61 Bron Eigen berekening op basis van rekenmodel – gegevens FOD Financiën en SILC Jaarbudget DAVO (raming) (in mln. euro) Jaarbudget SILC gemiddeld (in mln. euro) % jaarbudget SILC t.o.v. huidig jaarbudget Jaarbudget SILC gemiddeld met take up 69% (in mln. euro) % jaarbudget SILC met take up 69% t.o.v. huidig jaarbudget Onder DAVO-grens19,929,4148 Tussen DAVO-grens en euro 11,6588,040 Subtotaal t.e.m ,920628,2142 Boven euro23,411816,281 Totaal64,432444,4223

Lage kans op volledige recuperatie van achterstal en voorschotten 62 Bron Rekenmodel op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole en DAVO

Samenvattende conclusies 1.Structuurenquêtes en administratieve databanken kunnen ons meer vertellen dan wij doorgaans aannemen 2.Er zijn ongeveer gezinnen met kinderen gerechtigd op alimentatie 3.Hiervan is ongeveer 1 op 8 geconfronteerd met wanbetaling 4.Hiervan bevindt zich ongeveer de helft beneden de huidige DAVO- inkomensgrens voor voorschotten 5.DAVO-stelsel heeft een redelijk goede take up (69% van de gerechtigde kinderen) 6.DAVO-tegemoetkoming is een effectief instrument in armoedebestrijding 7.Recuperatie is beperkt. 1/3 van de gekende onderhoudsplichtigen in de fiscale aangifte heeft een inkomen lager of gelijk aan het leefloon. 8.Aanpassing van de voorschottenplafonds heeft beperkte budgettaire impact 9.Aanpassing inkomenscriterium tot 1800 euro kan budgettaire kostprijs doen toenemen met ongeveer 40% 10.Een evidentie-gebaseerd rekenmodel is beschikbaar om andere modaliteiten te overwegen 63

64