Dopinganalyse en topsport: effecten en neveneffecten DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

DoCoLab – korte voorstelling Enige in Benelux Ca. 10de grootste internationaal (aantal routinestalen) wereldwijd 2006: 198 143 – 1,96% pos DoCoLab 2007: 6850– 4,57% pos 2de grootste aantal wet. publicaties/jaar 2006-2007: 24 A1 – 6 onderzoekers DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

De lijst – concentraties (1) Verboden middelen en methodes: OOC Anaboliserende substanties (1 – 10 ng/ml) Hormonen en gerelateerde b-agonisten (2 – 100 ng/ml) Hormoon antagonisten en modulators (50 ng/ml) Diuretica en andere maskeermiddelen (2-250 ng/ml) M1: Verbetering van het zuurstoftransport M2: Chemische en fysische manipulatie M3: Genetische doping DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

Verboden middelen en methodes: IC De lijst (2) Verboden middelen en methodes: IC Alles OOC Stimulantia (500 ng/ml) Narcotica (10-200 ng/ml) Cannabinoiden Glucocorticosteroiden (30 ng/ml) Verboden middelen in specifieke sporten: IC Alcohol Beta-blokkers (500 ng/ml) DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

S1. Anaboliserende Substanties DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

Anaboliserende Substanties Exogene anabole steroïden Endogene anabole steroïden Andere anaboliserende substanties Voorbeelden: stanozolol, boldenone, trenbolone, methyltestosteron, THG, etc. Testosterone, DHEA, androstenedione, norandrosterone Clenbuterol, zilpaterol, zeranol Doel eiwitopbouwend: spiermassa/kracht Competitiedrift, aggresiviteit, recuperatievermogen DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

Anaboliserende Substanties Exogene anabole steroïden Endogene anabole steroïden Andere anaboliserende substanties Voorbeelden: stanozolol, boldenone, trenbolone, methyltestosteron, THG, etc. Testosterone, DHEA, androstenedione, norandrosterone Clenbuterol, zilpaterol, zeranol Doel eiwitopbouwend: spiermassa/kracht Competitiedrift, aggresiviteit, recuperatievermogen DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

Anaboliserende Substanties: neveneffecten L= lever H= bloedprop (Ø=24 cm) DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

S2. Hormonen DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

Erythropoietine (EPO) S2. Hormonen Erythropoietine (EPO) Aanmaak RBC Bloeddikte, bloedkonters, hartaanval, beroerte Groeihormoon (HGH) en insuline-groeifactoren (IGF) Opbouw spiermassa (combinatie AAS) Hart-en vaatziekten, abnormale beendergroei, spier- en gewrichtspijnen, Creutzfeldt-Jakob DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

S2. Hormonen Gonadotrofines (LH en hCG) Insuline Stijging aanmaak testosteron ♀: hyperstimulatie eierstokken en cystes ♂: allergie, misselijkheid, gynaecomastia Insuline Inductie van aanmaak GH Hypoglycemie, hypothermie, infarct Corticotropines (ACTH) Stijging endogene cortico’s, euforie Waterretentie, hyperglycemie, bloeddruk verhoging DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

S3. b2-Agonisten DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

S3. b2-Agonisten Voorbeelden TTN Doel Neveneffecten Clenbuterol Salbutamol, salmeterol, terbutaline, formoterol TTN Doel Stimulerende werking ademhaling en CNS Spieropbouwend in hogere dosisen Neveneffecten Verhoging hartslag, spierrelaxatie, tremor DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

S4. Hormoon antagonisten en modulators DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

S4. Hormoon antagonisten en modulators Voorbeelden Tamoxifen, examestaan, cyclofenil, finasteride Doel Aromatase-inhibitie Neveneffecten Afhankelijk van gebruikte type Gebruikt in chemotherapie DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

S5. Diuretica en maskeermiddelen DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

S5. Diuretica en maskeermiddelen Voorbeelden Furosemide, bumetanide, triamterene Probenecid, epitestosterone, finasteride, HES Doel Verhoging volume urine; daling concentratie Gewichtsverlies Accentuering spieren Maskeren; blokkeren excretie; T/E Neveneffecten Uitdroging, hartritmestoornissen, spierkrampen DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

S6. Stimulantia Tom Simpson, † 1967 DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

S6. Stimulantia Voorbeelden Doel Neveneffecten Amfetamine, cocaïne, efedrines, XTC, modafinil Doel euforie Onderdrukking vermoeidheid Verhogen alertheid en aggressiviteit Neveneffecten Slaapstoornissen, hartkloppingen, nervositeit, daling eetlust DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

S7 & S8. Narcotica en Cannabinoïden DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

S7 & S8. Narcotica en Cannabinoïden Voorbeelden Morfine, heroïne, cannabis Doel pijnstiller gevaaronderdrukkend Neveneffecten Verslavend, ademhalingsonderdrukking, psychische gevolgen DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

S9. Glucocorticosteroïden DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

S9. Glucocorticosteroïden Voorbeelden Dexamethasone, fluticasone, triamcinolone Doel ontstekingsremmend euforie Neveneffecten Slapeloosheid, vertraagde wondgenezing, suikerziekte, beenderontkalking DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

P1 & P2. Alcohol en Beta-blokkers DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

P1 & P2. Alcohol en Beta-blokkers Voorbeelden Propranolol, acebutolol, atenolol ethanol Doel Kalmerende invloed op motoriek Neveneffecten Vermoeidheid, ademhalingsproblemen, inwerking op hartmotoriek DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

M1-M3. Verboden methodes DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

Verbetering van zuurstoftransport M1-M3. Verboden methodes Verbetering van zuurstoftransport Homologe/autologe bloedtransfusies HBOCs, RSR-13, PFC’s Manipulaties Chemisch (e.g. proteases) en fysisch (e.g. “peer”) Genetische doping Expresie van genen (EPO, GHG, IGF-1, myostatin) op hartmotoriek DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

Myostatin deficientie/receptor blockage DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

Immunologische testen (hCG, hGH) LC-MSn Technieken: Nu - GC-MSn Immunologische testen (hCG, hGH) LC-MSn Gelelectroforese/immunoblotting/ chemiluminescentie GC/C/IRMS Flowcytometrie DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

Enkele specifieke technieken Homologe bloedtransfusie Bloedtoediening: ABO-systeem, rh(D) Bijkomende antigenen (C; c; E; e; K1 (Kell); K2(Cellano); Fya , Fyb , Jka, JKb, S en s) via flow cytometrie (concentratie) 100% negatief 100% positief mengpopulatie 1% pos DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/

Dankwoord Alle collega’s van DoCoLab Het Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media – Dienst Medisch Verantwoord Sporten van de Vlaamse Gemeenschap DoCoLab – Faculty of Medicine and Health Sciences – GE06 http://www.DoCoLab.UGent.be/