Beknopte Commentaar bij: Nut en Doelmatigheid van Begrotingsregels en onafhankelijke Begrotingsinstellingen door Luc Van Meensel (NBB) BIOF-Studiedag “Begroting 2009” Paul Van Rompuy (K.U.Leuven)

1. Rules vs Discretion. -Historiek : Kydland & Prescott (1977; Nobelprijs 2004); Barro (1984)… e.a.. -Rules : a priori engagement ( commitment =bindend contract ) evt. geconditioneerd door exogene gebeurtenissen (schokken..). -Discretion : “belofte”… geen ex ante/ex post sancties. -Regels ook nuttig voor “ benevolente overheden” en uiteraard in de benadering van de politieke economie van het beleid ( coalitieregeringen-disproportionele macht van kleine partners)=> deficit bias en tijdsinconsistentie van het budgettair beleid.

2. Geen ruimte voor discretionair Budgettair Beleid?  Regels :geen absolute “must”: bijv.VS in de jaren ’90; Japan sinds 1975: Duitsland door reputatie : ;  Discretionair beleid : aangewezen voor lange termijn structurele objectieven : sociale zekerheid, fiscaal beleid, intergenerationele rechtvaardigheid, micro-efficiëntie van het overheidsapparaat en van de groeibevorderende uitgaven (infrastructuur, onderwijs, R&D… etc.: vereisen ruim maatschappelijk draagvlak.

3 a.SGP: pro-cyclisch budgettair beleid

3.b. Is het SGP immuun voor electorale cycli?

4. Electorale Budgettaire Cycli voor de Belgische federale Overheid?  Aan de zijde van de primaire uitgaven : (zie grafiek 3 p.78): 1999, 2003 en vooral in 2007: ( reële groei meer dan 4%);  Aan de zijde van de ontvangstenzijde : moeilijker te detecteren ( grafiek 2, p. 77):

5. Begrotingsregels in Federale Staten. 5.a : Algemeen.  Disciplinerend effect van financiële markten op deelsten is niet overtuigend : bijv. Berlijn en Thüringen ontleenden in 2006 aan +/ % ( debt per capita in Berlijn is +/- 2.5 keer groter).  Bailing-out niet steeds grondwettelijk onmogelijk (  VS: “insolvency wet voor lokale overheden”: Canada : geen federale waarborg voor subfederale leningen)

5.b:Budgettaire Coördinatie – Objectieven- Grondslag- Sancties. In Federale Landen op het vlak van de deelstaten.. Land % sub-fed. Uitg*. Coördinatie Objectieven Grondslag Sancties Land % sub-fed. Uitg*. Coördinatie Objectieven Grondslag Sancties Canada 56.5 geen budg. evenw. Wet J. Canada 56.5 geen budg. evenw. Wet J. VS 40.0 geen budg. evenw. Grondw. J VS 40.0 geen budg. evenw. Grondw. J Duitsland 36.1 Ja, ISP golden rule Grondw. J. Duitsland 36.1 Ja, ISP golden rule Grondw. J. België 34.0 Ja, ISP evenwicht (2010) Wet  wet België 34.0 Ja, ISP evenwicht (2010) Wet  wet Oostenrijk 28.5 Ja, ISP evenwicht of + Wet F. Oostenrijk 28.5 Ja, ISP evenwicht of + Wet F. Denemarken 57.8 Ja. Schuldlimiet + Denemarken 57.8 Ja. Schuldlimiet + Golden rule L.O. Wet F. Golden rule L.O. Wet F. * jaar 2001; ISP = Intern Stabiliteitspact; J= juridisch verbod/ herstel ; F= financiële sanctie

6. Budgettaire Regels in België: a.realisaties  Entiteit I : :  Gemeenschappen en Gewesten : ’94-03

Primair Saldo en Rentelasten