PASSINGSTELSEL Wat is dit?
Wat is een passing stelsel? Dit is een afspraak tussen landen over hoe we de maten van werkstukken opgeven en wat het inhoudt. Het gaat vooral om de toleranties en de grootste en kleinste grensmaten. En het pas maken van twee onderdelen op elkaar, zodanig dat deze onderdelen goed op elkaar passen. Lager op as.
Een korte herhaling: Voorbeeld: 50 Nominale maat 50 Gr grensmaat 50,4 Kl grensmaat 49,8 Tolerantie 0,6 +0,4 -0,2 Nominale maat Grootste grensmaat Kleinste grensmaat Tolerantie
12 H 7 Het ISO-Passingstelsel In het ISO-passingstelsel geef je de maatafwijking aan door een kenletter en een kengetal achter de nominale maat te plaatsen. 12 H 7
Voorbeeld De nominale maat is 35 mm H is de kenletter en 7 het kengetal voor de gattolerantie p is de kenletter en 6 het kengetal voor de astolerantie
Kenletters De kenletter geeft de ligging van het tolerantieveld aan ten opzichte van de nominale maat Gaten geef je aan met een hoofdletter (H, P, K) Assen geef je aan met een kleine letter (h, p, k)
Kengetallen Geven het tolerantieveld aan. Hoe lager het kengetal, des te kleiner is de tolerantie. In de metaaltechniek gebruiken we meestal de getallen 5 tot en met 11. Het tolerantieveld bij 40H6 is 0,016 mm. Het tolerantieveld bij 40H10 is 0,1 mm
Het ISO Passingstelsel: Er zijn twee passingstelsels: Het eenheidsgatstelsel Het eenheidasstelsel
Het eenheidasstelsel Gaat uit van de as, dit is de basis van dit stelsel. De grootse grensmaat komt altijd overeen met de nominale maat. De kenletter is altijd een h. (voorbeeld 12 h5)
Het eenheidsgatstelsel: (deze wordt altijd toegepast) Gaat uit van het gat, dit is de basis van dit stelsel. De kleinste grens maat komt overeen met de nominale maat De kenletter is altijd H. (voorbeeld 20 H7)
De notatie van het passingstelsel. Voorbeeld: 12 H7 en 12 p8 schrijf je als 12H7/p8 12 = nominale maat H = aanduiding voor een gat en plaats tolerantie p = aanduiding voor as en plaats tolerantie 7 = grootte van tolerantie veld 8 = grootte van tolerantie veld We hebben hier te maken met het eenheidsgatstelsel te zien aan de hoofdletter H.
Enkele voorbeelden!!! Eenheidsgatstelsel 20H7/p6 = Eenheidsasstelsel 25h7/K8 = 66h7/T4 = Eenheidsasstelsel Eenheidsgatstelsel 45H7/p11 =
Welke soorten passingen kennen we? Losse passing Hierbij zijn de grootste en kleinste speling beide + Overgangspassing Hierbij kan de speling + of – zijn. Vaste passing Hierbij zijn de grootste en kleinste spelingen beide -
Speling. Het begrip grootste en kleinste speling.
Aflezen uit het tabellenboekje
Opzoeken in tabellenboekje: 12 H7/g6 Kijk eerst naar de nominale maat: Zoek dan onder de kenletters en kengetallen H7 = 0 en +0,18 wordt 0,000 en +0,018 dit omdat de maten in μ mm staan dus 0,000 g6 = -6 en –17 wordt –0,006 en – 0,017
Grootste grensmaat = 12,018 (12+0,018) We krijgen dan: 12H7/g6 H7 = 0,000 en +0,018 Gat Grootste grensmaat = 12,018 (12+0,018) Kleinste grensmaat = 12,000 (12=0,000) Tolerantie = 0,018 g6 = –0,006 en – 0,017 As Grootste grensmaat = 11,994 (12-0,006) Kleinste grensmaat = 11,983 (12-0,017) Tolerantie = 0,011 Speling: Grootste speling = grootste grensmaat gat – kleinste grensmaat as = 12,018-11,983 = + 0,035 Kleinste speling = kleinste grensmaat gat – grootste grensmaat as = 12,000-11,994 = + 0,006
Nog een voorbeeld: 40H7/t6 Speling: H7 = 0,000 en +0,025 Gat Grootste grensmaat = 40,025 (40+0,025) Kleinste grensmaat = 40,000 (40+0,000) Tolerantie = 0,025 t6 = +0,064 en +0,048 As Grootste grensmaat = 40,064 (40-0,064) Kleinste grensmaat = 40,048 (40-0,048) Tolerantie = 0,016 Speling: Grootste speling = grootste grensmaat gat – kleinste grensmaat as = 40,025-40,048 = - 0,023 Kleinste speling = kleinste grensmaat gat – grootste grensmaat as = 40,000-40,064 = - 0,064
Het controleren van een passing!