De zwangerschap
Berekening uitgerekende datum 9 maanden en 1 week na begin L.M Vb. L.M 1 januari - à terme 8 oktober
Innesteling eicel Een bevruchte eicel zal na ongeveer een week innestelen in het dikker geworden baarmoederslijmvlies De hechtvlokken groeien later uit tot de placenta
De eerste 3 maanden Het bevruchte eitje deelt zich en ontwikkelt zich in hoog tempo. Het groeit in deze periode uit tot minimensje, vruchtwater en placenta.
Model van embryo van 1 tot 8 weken
Eerste 3 maanden Belangrijkste maanden wat aanleg betreft Groei van 2 mm in week 4 naar 9 cm. in week 12, dan 60 gram Alle belangrijke organen worden aangelegd Hartje klopt na 6 weken (hoorbaar vanaf week 12) Hersenen, wervelkolom en zenuwen ontwikkelen zich bijna geheel tussen 5e en 7e week Armpjes, beentjes, oren en ogen ontstaan en ontwikkelen zich tussen 6e en 8e week
Na 6 weken Na 7 weken Na 8 weken Na 9 weken Na 12 weken Na 10 weken
Middelste 3 maanden Voor het eerst kun je beweging voelen Van 3 naar 6 maanden: 60 gram 1 kg en 35 cm. lang Buik begint te groeien Rond week 17 ontstaan kleine nageltjes, lijfje bedekt met donshaartjes, licht en donker kunnen onderscheiden worden, geluiden van buitenaf worden gehoord, baby kan schrikken van lawaai
Laatste 3 maanden De baby kan vanaf nu levensvatbaar zijn, wat nog wel veel medische inspanning kost De laatste maanden staan in teken van groei en volledige ontwikkeling organen Op de huid ontstaat een witachtige, vettige laag (huidsmeer) en rond week 27 gaan de oogjes open
Verloskundige, huisarts, gynaecoloog wanneer naar verloskundige (VK) / huisarts (HA) geen pathologie onder 36 jaar vaak bij 10 – 12 wk zwangerschap
gynaecoloog: eerste zwangerschap / bevalling problematisch (kunstverlossing) Leeftijdsindicatie: 36 jaar en ouder Veel grotere kans op chromosomale afwijkingen zoals bijv. syndroom van Down Moeder 20 jr 1: 1528 Moeder 4 0 jr: 1: 112 Moeder 45 jr: 1: 28 onderzoeken zie verderop (vruchtwaterpunctie / vlokkentest / echo
welke vragen worden gesteld bij eerste controle algemene anamnese gegevens / geb datum / verzek. alg med. Geschiedenis medicijnen evt operaties (rug) ongelukken (bekken) verloskundige anamnese G1P0 verloop evt vorige zw.sch. / bevallingen L.M. - uitgerekende datum G=gravida(zwangerschap) P=para(bevalling)
controles Bloeddruk Urine Gewicht Bloedonderzoek Bloedgroep/resusfactor Indaling baby Hartslag baby
Controles Bloeddruk normale bloeddruk zwangere 110/70 mm HG. Wordt bij iedere controle gedaan daalt halverwege de zw.schap door vergrote circulatie/ bloedhoeveelheid neemt toe van 5 naar 6 liter / vergroot gebied (baarmoeder / borsten) hoge bloeddruk is gevaarlijk: -als onderdruk hoger wordt kan placenta belast worden zodat er minder zuurstof en voedingsstoffen naar de kind gaan -druk in vaten hoog: beschadigen in hersenen, lever, nieren (afwijkende bloedwaarden) -naar gynaecoloog nadat aanvangstensie 20 mm HG is gestegen -Bij mensen met chronische hypertensie is 90 mm als onderdruk normaal
controles Urine sticken Wordt bij iedere controle gedaan Op glucose diab of zwangerschapsdiab. Op eiwit: eiwitverlies is vaak in combinatie met hoge bloeddruk
controles Gewicht: Wordt niet meer standaard door zorgverleners gedaan: iedere (vrijwel) zwangere heeft eigen weegschaal thuis. Normaal 10 – 12 kilo groei in zw.schap Meer als 500 gram per week is teveel: oedemen (met name in laatste gedeelte van zw.schap). oedemen bevinden zich op voeten / vingers / gezicht Niet eten voor twee!!
controles bloedonderzoek: Hb: aan het begin, halverwege en aan het einde van de zw.schap. Daalt door: vergroting bloedcirculatie Actie: staaltabletten (ferofumeraat (bruin), of floradix (drank / homeopathisch)
controles Bloedgroep/ rhesus Bij iedere bevalling is er kans op uitwisseling van moeder en kinderlijk bloed in placenta soort koffiefilter waardoor moederlijk en kinderlijk bloed gescheiden zijn. Bij bevalling, ongeluk (stomp buiktrauma) mogelijk uitwisseling bloed Rhesus positief is dominant over rhesus negatief Moeder rh-, partner rh+, kind rh+ Moeder zal bij volgende zw.schap antistoffen maken tegen rh+
Wat wordt er verder gecontroleerd indaling van de baby hartactie van de baby (vanaf 12 wk zwangerschap)
Tijdstip controles Tot 24e week: à 4 wk Van 24e tot 30e wk à 3 wk Van 30 tot 36e wk à 2 wk Vanaf 36e wk à 1 wk
echografie geluidsgolven Bij 5-6 wk kun je al een kloppend hartje zien De echografie wordt gebruikt om de duur van de zwangerschap vast te stellen, (op de dag betrouwbaar tot 16 wk), 1 of meerdere kinderen Problemen (ligging, groei, placentaligging)
vlokkentest alleen op indicatie (familiair voorkomen of 36 jaar en ouder) Tussen de 10e en 12e wk Chromosoomafwijkingen (syndroom van Down) erfelijke stofwisselingsstoornissen (hemofilie), ziekte van Duchenne (spierziekte) spina bifida (open ruggetje) eerste zwangerschapscontroles vaak pas bij 12 weken zwangerschap. Risicozwangeren eerder voor controle. Anders is het termijn voor het kunnen afnemen van deze test voorbij.
vruchtwaterpunctie alleen op indicatie (familiair voorkomen of 36 jaar en ouder) rond de 15e week