Vechtscheidingen en partnergeweld Katinka Lünnemann 7 november 2013

Inleiding Geweld reden tot echtscheiding enkele cijfers Geweldspatronen (Johnson 2008) Omgang na partnergeweld (Pels, Lünnemann & Steketee, 2011) Criteria voor omgang (Jaffe et al., 2003) Stelling

Geweld reden echtscheiding Eén op de vijf vrouwen geweld reden (De Graaf 2005) Geweld voor vrouwen vaker reden dan voor mannen (8% versus 1%) (Wobma & De Graaf, 2009) Een derde van de gescheiden ouders vindt contact met ex-partner slecht (Wobma & De Graaf, 2009) Na echtscheiding 17% van kinderen geen contact met niet-verzorgende ouder (Spruijt et al. 2007)

Partnergeweld: Heterogeniteit van geweldspatronen Johnson 2008 Intiem terrorisme of sterk controlerend geweld Situationeel geweld Wederzijds controlerend geweld Verzet tegen geweld en controle

Intiem terrorisme: gedragingen Sterk controlerend gedrag Bedreigingen en intimidatie Ondermijning door psychologische intimidatie Isolement Escalatie van geweld Seksuele dwang Traditionele rolpatronen

Typen intimate terrorist De sterk afhankelijke partner (borderliner) Alleen thuis gewelddadig Anti-sociale type Ook gewelddadig in publieke sfeer Risicofactor: geweld in de jeugd

Situationeel geweld Geweld staat niet op de voorgrond Grote variëteit Incidenteel / chronisch geweld Weinig ernstig/ zeer ernstig Beide partners Verschillende bronnen van conflict Communicatie Persoonlijke problemen Situationele problemen

Type mens Gebrek aan communicatieve vaardigheden Onderscheiden zich niet van niet-gewelddadige personen Geen persoonlijkheidsproblemen Risicofactor geweld in de jeugd ontbreekt

Belang typologie Mate van controle, waaronder seksuele Impact van ‘geestelijk geweld’ Vormen van ondersteuning, daderhulp Omgang en gezamenlijk ouderschap

Omgang na partnergeweld Helft kinderen na scheiding (voorlopig) geen contact met vader (lichter geweld) Ruim kwart ernstige omgangsprobleem (gedwongen) contact, spanning, verwaarlozing, afstand (ernstiger geweld) Jongeren: Belang erkennen van geweld Moeders: Belang van partner bij opvoeden na echtscheiding (kwart tevreden)

Ernstige omgangsproblemen Voortzetting controle (via de kinderen) Misbruik van ouderlijke macht Weigeren toestemming behandeling kind Veel juridische procedures Alimentatie niet betalen Moeder in spagaat: beschermen kind en verplicht tot omgangsregeling

Criteria voor omgang (Jaffe et al. ) Kindperspectief voorop Geweld een relevante factor beslissing omgang, maar vooral controle Aannemelijkheid van geweld (geen bewijs) Mogelijkheid tot beperkte omgang en ouderschapscursus Geen eenhoofdig gezag bij geweldplegende ouder noch gezamenlijk gezag tenzij Geen gedwongen mediation of gedwongen gezamenlijk oudercursus

Stelling Geweld in de relatie is een risicofactor voor geweld na de relatie. Daarom is gezamenlijke ouderlijke macht alleen wenselijk als de veiligheid van het kind en verzorgende ouder is gewaarborgd. Screening op (controlerend) geweld is noodzakelijk om tot een goede afweging omtrent ouderlijk gezag en omgang te kunnen komen.