VOGIN Oriëntatie opdracht Host: DialogBestand: PsycINFO (11) Zoek in minuten: -zoveel mogelijk tijdschriftartikelen -in het Engels en Nederlands -verschenen vanaf 2003 over -Therapie bij alcoholverslaving van jongeren en jong volwassenen. Noteer zoektermen, aanpak en (tussen-)resultaat. m.w.b.v. Eric Sierverts

VOGIN Zoekstrategie doel: effectief en efficiënt tegemoet komen aan de informatie- behoefte van de aanvrager (of je dat nu zelf bent of een ander) belang: zelfde testvraag uitgevoerd door meer zoekers: niemand meer dan 30% van totaal weinig overlap tussen resultaten beoordeling relevantie: 0-50% grote variatie in zoekstrategie het lijkt dus goed naar verbetering te streven

Zoekstrategie Waarover zoek ik informatie? Wat voor informatie zoek ik? Waarvoor zoek ik informatie? Waarin zoek ik informatie? Hoe zoek ik daarin die informatie? Hoe goed heb ik gezocht? Hoe pas ik zoekactie aan?  onderwerp +  soort materiaal, niveau,...  oriëntatie (webzoekmachine?)  volledigheid? (ook betaalde info)  precisie (nadruk op vraaganalyse)  bestandskeuze  gebruik mogelijkheden zoeksysteem  zoekstijl  beoordeling zoekresultaat  kwantitatief / kwalitatief  aanpassing zoekprofiel

Waarin zoek ik informatie? Welke database? Welk andersoortig systeem? Webzoekmachine of database? Antwoord op die vraag is van belang voor het soort zoekstrategie dat je op moet zetten

Waarin zoek ik informatie? Webzoekmachine of database? Waarom je in zoekmachines altijd te veel vindt (en lang niet alles relevant) googledatabase ~40 miljard~ – 20 miljoen (vrijwel) full-text zoeken(vaak) alleen ti+ab+trefwoorden niet beperken op standaard/ vaak mogelijk in te perken op gecontroleerd vocabulairalleen trefwoorden / categorie alleen AND; geen proximityvaak verfijnde proximity ipv AND (maar ranking geeft titelwoorden en (bijna) “phrases” wel voorrang)

Waarin zoek ik informatie? Webzoekmachine of database? Waarom je in zoekmachines toch lang niet alles vindt googledatabase nodigt niet uit tot gebruikgericht op Booleaans zoeken met OR van OR (voor synoniemen) geen truncatiewel truncatie (maar wel enkel/meervoud + ?) geen query-expansie viasoms (automatisch) query-expansie via gecontroleerd vocabulairafgekapte onderwerpcodes of related/ narrower termen in thesaurus (explode) relevante resultaten -- verdrinken in de massa

VOGIN Vraaganalyse Ontleden van de vraag: Inhoud onderwerp In- of beperken niveau soort / type informatie taal tijdsperiode documenttype kosten aantal artikelen / documenten Beide zijn van invloed op bestandskeuze en zoekstrategie

VOGIN Vraaganalyse Ontleden van vraag in aspecten Therapie bij alcoholverslaving van jongeren en jong volwassenen 1. Therapie 2. Alcoholverslaving 3. Jongeren en jong volwassenen Centrale aspect is : alcoholverslaving ! Soms zijn bepaalde aspecten niet te vertalen

VOGIN Zoektermen Synoniemen voor ieder aspect:

VOGIN Zoektermen Termen vertalen in het engels: Vakterminologie ontlenen aan: vakwoordenboeken, thesauri, lexica etc

VOGIN Na bestandkeuze - let op bestandsstructuur Velden die inhoud representeren AlgemeenPsycINFO web gecontroleerde terminologie: Gecontroleerde termenDE: thesaurustermen niet Classificatie codesSH: subject headings niet OnderwerpspecifiekAG: Age Groups niet ongecontroleerde terminologie: Titel en samenvattingTitle (TI), Abstract (AB) intitle: Volledige tekstniet  Ongecontroleerde Identifier (ID) niet trefwoorden

VOGIN Na bestandkeuze - let op bestandsstructuur Velden voor inperken / beperken zijn bijv: Algemeen PsycINFOweb Publicatiejaar PY: Publication year date UD: Update Document type DT: Document Typefiletype Taal LA: Languagelanguage Land GN: Population locationdomain country Welke velden in een bestand bij Dialog: knop in Dialogweb-scherm of Blue SheetBlue Sheet

VOGIN Zoekprofiel Rekening houden met: 1. Volledigheid vraagformulering alle aspecten opnemen ? 2. Specificiteit zoektermen hoe specifiek ? ook "te" specifieke ? education in onderwijskundig bestand of behavior in psychologisch bestand; deze begrippen discrimineren niet sommige aspecten zijn niet te vertalen: bijv.: invloed van... multidisciplinair bestand met brede terminologie of vakspecifiek bestand met vakspecifieke terminologie wat wordt bijv. bedoeld met Europa ? Omzetten van (inhoudelijke aspecten van) de vraag in zoektermen van het bestand.

VOGIN Zoekprofiel Indien een gecontroleerde indextaal beschikbaar is: Omzetten van termen voor aspecten in: thesaurustermen thesaurus: lijst met standaardtermen om onderwerpen aan te duiden, waarbij ook onderlinge relaties tussen termen zijn weergegeven: specifiekere, bredere, verwante termen classificatiecodes subject headings bedrijfsnamen product-codes chemische stoffen ……..

15 VOGIN Thesaurusingangen Alcohol Drinking Patterns FDrinking (Alcohol) B Drinking Behavior Drug Usage NAlcohol Abuse Alcoholic Intoxication Social Drinking R Alcoholism Blood Alcohol Concentration Drinking (Alcohol) UAlcohol Drinking Patterns Used For Narrower term Related term Broader term Term Use

16VOGIN Thesaurusingangen Alcoholism F Alcohol Addiction BAddiction Alcohol Abuse NAlcoholic Psychosis RAlcohol Drinking Patterns Alcohol Intoxication Alcohol Withdrawel Children of Alcoholics Fetal Alcohol Syndrome Nutritional Deficiencies Sobriety

17VOGIN Thesaurusingangen Treatment F Therapy N Aftercare Alternative Medicine Behavior Modifiction Bibliotherapy Cognitive Techniques Psychotherapy R Caregivers Case Management...…. Psychotherapy F Reconstructive Psychotherapy B Treatment N Adlerian Psychotherapy Adolescent Psychotherapy Analytical Psychotherapy Autogenic Training Behavior Therapy Brief Psychotherapy Child Psychotherapy Client Centered Therapy ………. Transactional Analysis R Cognitive Therapy

Gebruik thesaurus bij Dialog Expand commando Geeft termen in basic index rond de term toont termen, zoekt niet Explode commando zoekt documenten met thesaurusterm en alle NT’s (één niveau) expand treatment of e treatment Bij thesaurus termen staan RT-termen bekijken RT-termen met expand E3 termen selecteren met: select s r1,r3,r7-r13 s treatment ! S TREATMENT! VOGIN

Gebruik thesaurus bij Pubmed Tik gewoon je (engelstalige) zoektermen in systeem kijkt of daarmee corresponderende thesaurusterm bestaat en zoekt daar (ook) op NB: maar NIET als je een term trunceert ! als je dat niet bewust "uitzet", zal standaard explode op die thesaurustermen worden uitgevoerd vb VOGIN

Inhoud achterhalen specifieke indexen bij Dialog Expand commando (e) expand dt= expand ag= VOGIN Bijvoorbeeld: E1 0 DT= E2 69 DT=ANNUAL REPORT E DT=AUTHORED BOOK E DT=AUTOBIOGRAPHY... E DT=INTERVIEW E DT=INTRODUCTORY TEXTBOOK E DT=JOURNAL ARTICLE E DT=LETTER... AG=100 (CHILDHOOD (BIRTH-12 YRS)) AG=120 (NEONATAL (BIRTH-1 MO))... AG=180 (SCHOOL AGE (6-12 YRS)) AG=200 (ADOLESCENCE (13-17 YRS)) AG=300 (ADULTHOOD (18 YRS & OLDER))...

VOGIN Zoekprofiel Indien géén indextaal aanwezig: gebruik ‘vrije termen’ Zorg daarbij voor: woordvarianten (spelling, vervoegingen, samenstellingen,...) synoniemen verwante begrippen (ruimere, specifiekere) quasi-synoniemen (ook: antoniemen) acroniemen & afkortingen pas zo mogelijk truncatie toe (op web zeldzaam)

VOGIN Zoektermen descriptoren of vrije termen ? 1. Database gerelateerde argumenten beschikbaarheid descriptoren (thesaurus) voldoende specifiek beoordeling kwaliteit indexering let op jaar van invoering term een of meer databases !!! 2. Vraag gerelateerde argumenten aard van de termen eenduidige / meerduidige termen aard van de vraagstelling zoveel mogelijk, enkele relevante

VOGIN Relaties tussen zoektermen - termen voor één aspect:OR adolescents OR youth OR students OR young adults - (groepen) termen voor verschillende aspecten : AND adolescents and alcohol and treatment

VOGIN Relaties tussen zoektermen Waar mogelijk ‘AND’ ondervangen door: specifiekere indextermen tekstoperatoren (nabijheids-operatoren) Bijv.: houding van ouders t.o.v. alcohol gebruik van jongeren: NIET: attitudes AND parents AND alcohol AND drinking AND adolescents Resultaat o.a.: houding van ouders t.o.v. jongeren houding van jongeren t.o.v. ouders houding van jongeren of ouders t.o.v. derden WEL:parental attitudes, alcohol drinking patterns (descriptors) parental (2w) attitudes, alcohol (2w) drinking (vrije termen) [elders:] parental W/3 attitudes, alcohol W/3 drinking

VOGIN Interactief zoeken: zoek strategie bouwsteen- of blokkenmethode bij meerdere inhoudelijke aspecten in goed ontsloten bestand (zoals eerdere uitwerking) bij webzoekmachines ook mogelijk meestal vraag in één keer formuleren (zoekvenster daarvoor vaak nogal klein) soms stap voor stap in te perken (search within results) (alleen bij Google en Exalead) "best match" methode meest specifieke eerst citatie zoeken

VOGIN Interactief zoeken: zoekstrategie bouwsteen- of blokkenmethode "best match" methode bij webzoekmachines ook bij sommige hosts varianten hierop NB: bij webzoekmachines impliceert dit AND tussen de termen meest specifieke eerst citatie zoeken

VOGIN Interactief zoeken: zoekstrategie bouwsteen- of blokkenmethode "best match" methode meest specifieke aspect eerst bij zeer specifiek begrip of specialistisch bestand eerst alleen op dat specifieke aspect zoeken en afwachten of dat misschien al goed resultaat geeft zo nodig verder combineren met tweede concept om minder, maar meer relevant resultaat te krijgen citatie zoeken

VOGIN Interactief zoeken: zoekstrategie bouwsteen- of blokkenmethode "best match" methode meest specifieke aspect eerst citatie zoeken goede uitgangspublicatie of webpagina welke (meer recente) publicaties citeren dit artikel? welke andere webpagina's linken naar deze pagina? speciale bestandenwebzoekmachines citatie-indexen(meeste) web of science link: scopus google scholar

Interactief zoeken: Aanpassen zoekprofiel opbrengst te klein : aspect weglaten aspect ruimer definiëren (vraag-expansie / term-uitdij methode) toevoegen van synoniemen, specifiekere termen, gebruik van ruimere termen, gebruik van truncatie. met hulp van: aanvrager thesaurus (Explode: toevoegen NT’s) online index (Expand) termen uit gevonden referenties naslagwerken uitbreiden aantal doorzochte velden: bijv. descriptor ook als vrije term opnieuw beginnen (andere database?)

Interactief zoeken: Aanpassen zoekprofiel opbrengst te groot / onvoldoende relevant : (uitdunnen / indikken) toevoegen extra aspect (meer AND) aspect specifieker definiëren door: termen weglaten (minder OR; welke term is boosdoener?)boosdoener specifiekere termen (uit thesaurus) beperken van aantal doorzochte velden: alleen descriptoren alleen major descriptoren beperken tot titelwoorden (ook op web: beperken tot ) vervangen van AND door nabijheids-operatoren termen uitsluiten met NOT limiteren op "wenselementen": taal, jaren, deel database ook mogelijkheden bij webzoekmachines

Samenvatting & opdrachten Besteed veel aandacht aan goede zoektermen [Kies het goede bestand (bestanden)] Gebruik de mogelijkheden van het bestand gecontroleerde terminologie gecontroleerde velden Gebruik de mogelijkheden van de zoektaal bladeren in de indexen (expand) exploderen in de thesaurus analyse van zoekresultaat (rank) limiteren met bepaalde velden Gebruik de mogelijkheden van zoekmachines VOGIN

Gebruik thesaurus bij Dialog Ref items RT Index term E1 1 TREATMENL E2 1 TREATMENS E *TREATMENT (1967) E4 0 1 TREATMENT CLIENT MATCHING E TREATMENT COMPLIANCE (1982) E TREATMENT DROPOUTS (1978) E TREATMENT DURATION (1988) E TREATMENT EFFECTIVENESS …. E9 0 1 TREATMENT ENVIRONMENT …. E TREATMENT FACILITIES (1973) E TREATMENT GUIDELINES (2001) E TREATMENT METHODS …. Enter P or PAGE for more Ref Items Type RT Index term R *TREATMENT (1967) R2 0 S Conceptually broad… R3 0 S psychological or R4 0 S to ameliorate or cure R5 0 S undesirable R6 0 S term if possible. R F 1 THERAPY (1973) R N 12 AFTERCARE (1973) R9 499 N 23 ALTERNATIVE MEDICINE R N 33 BEHAVIOR MODIFICATION R N 3 BIBLIOTHERAPY (1973) Toelichting bij 18/1 VOGIN e treatmente e3 s r1-r88 e r10

Gebruik thesaurus bij Dialog e alcoholism Ref Items RT Index term E1 1 ALCOHOLIM E2 2 ALCOHOLISATION E *ALCOHOLISM E4 2 ALCOHOLISMA E5 6 ALCOHOLISME E6 2 ALCOHOLISMIC E7 80 ALCOHOLISMO E8 1 ALCOHOLISMR E9 4 ALCOHOLISMS E10 1 ALCOHOLIST E11 1 ALCOHOLISTAS E12 3 ALCOHOLISTEN e e3 Ref Items Type RT Index term R *ALCOHOLISM R2 0 F 1 ALCOHOL ADDICTION (2001) R B 8 ADDICTION R B 10 ALCOHOL ABUSE R5 74 N 3 ALCOHOLIC PSYCHOSIS R R 8 ALCOHOL DRINKIN PATTERNS R R 11 ALCOHOL INTOXICATION R8 380 R 7 ALCOHOL WITHDRAWAL R9 406 R 6 FETAL ALCOHOL SYNDROME R R 15 NUTRITIONAL DEFICIENCIES R R 9 SOBRIETY R R 26 TOXIC DISORDERS VOGIN Toelichting bij 18/2

VOGIN Blokken of bouwsteenmethode AND Toelichting bij 26/1

Rank-commando Dialog Eerst zoekactie uitvoeren Rank-commando voor: controle relevantie (nieuwe) zoektermen descriptoren rank rangorde van voorkomen termen in opgegeven veld van laatst gevormde set exit om rank-mode te verlaten rank de Started processing RANK...Ranking 100 of 162 records Completed Ranking 162 records DIALOG RANK Results RANK: S25/1 162 Field: /DE File(s): 11 (Rank fields found in 162 records 286 unique terms) Page 1 of 36 RANK No. Items Term ADOLESCENCE ADULTHOOD 3 66 ALCOHOL DRINKING PATTERNS 4 37 ADOLESCENTS 5 25 SPAIN 6 24 ALCOHOL ABUSE 7 22 EPIDEMIOLOGY 8 22 NORWAY Toelichting bij 30