Geloof in beweging Massa’s op de been voor Jezus Jezus’ eigen woonhuis? “Heilsboodschap” – komen ze daarvoor? En jij – wat verwacht je van Jezus? Massa’s in beweging voor Jezus – je kunt er in onze tijd alleen maar van dromen. Zouden hier op zondagmorgen de mensen toestromen zodat we zelfs de hal moeten volbouwen met stoelen, we zouden onze ogen niet geloven. Maar in het verhaal uit Markus 2 gebeurt het gewoon. Jezus heeft zijn eerste grote tour gemaakt. Met het eerste groepje leerlingen trok Hij rond en bracht de goede boodschap van Gods Koninkrijk. Meteen liet Hij al de kracht van dat nieuwe Koninkrijk zien door mensen te genezen van allerlei ziekte, en zelfs van boze geesten. Dat was de beweging van Jezus naar de mensen toe. En nu gaat het omgekeerd. Jezus is terug op zijn thuisbasis, het dorp Kafarnaüm. Het lijkt er zelfs op dat dit verhaal speelt in het eigen woonhuis van Jezus. Verder weten we daar niets van, of Jezus er zelf de eigenaar van is geweest, of dat Hij meer de vaste logé was van Simon Petrus en Andreas. Zodra de mensen er lucht van krijgen, stromen ze toe. Waar komen al die mensen voor? “Hij verkondigde hun de heilsboodschap” – is het de prediking van Jezus die de mensen heeft getrokken? [KLIK] In Markus 1 hoor je hoeveel indruk Jezus met zijn woorden maakte. Dit is niet de normale preek, een stukje bijbeluitleg zoals je elke week kunt horen. Jezus spreekt met gezag. Je voelt dat Hij zelf helemaal zit in het nieuws dat Hij brengt. En het is echt nieuws: hier gaat iets gebeuren, God komt eraan. Daar willen de mensen bij zijn. Ze komen massaal in beweging. Als we dat vandaag eens zouden meemaken – dat zou geweldig zijn, toch? En meteen vraag ik door: wat hebben wij mensen te bieden als ze in beweging komen om Jezus te zoeken? Vertellen wij enthousiast het nieuws door van God die door Jezus naar ons toe komt? Kunnen we iets laten zien en laten horen van de kracht van het Koninkrijk die doorbreekt als je je aan Jezus gewonnen geeft? En ik vraag nog wat dieper door: mogen wij er zelf ook bij zijn, bij al die mensen die in beweging komen voor Jezus? Vanochtend ben je je bed uitgekomen, we zijn hier samengestroomd met honderd of meer. Dat is toch Jezus die ons trekt? Ben je inderdaad begerig om Hem te horen? Waar kom je voor? En ga je dat hier ook krijgen? “Geloof in beweging” – dat is de korte samenvatting van de preek vanmorgen. En dan mag je bij deze eerste stap beginnen: bij Jezus komen om zijn woorden in je op te nemen. * Maar ga eerst eens even opzij! Want daar komen er nog een paar aan. Vier mensen die tussen zich in een soort brancard dragen. Laat ze er langs, want die moeten zeker bij Jezus komen, met de patiënt die ze meedragen!

Doordouwers Lef: inbreken in andermans huis “Bij het zien van hun geloof” Praktisch: je moet persé bij Jezus zijn “Hun” geloof: verlamde passief, vrienden nemen het over Elkaar naar Jezus dragen! Het is een stel om jaloers op te zijn. Zulke doordouwers. Ze laten zich niet tegenhouden. Als het niet via de hoofdingang kan, dan maar via het dak. Dan moet je wel lef hebben, zomaar het dak van andermans huis slopen. Lef, omdat je persé bij Jezus moet zijn. Een stel om jaloers op te worden. Hier zie je voor je wat dat is: geloof in beweging. Want dat commentaar geeft Markus. Als de opening groot genoeg is, laten de vier hun verlamde makker op z’n matrasje zakken tot vlak voor Jezus. “Bij het zien van hun geloof” – daar begint dan de actie van Jezus die dit hele verhaal beheerst. “Geloof” – voor de eerste keer in het evangelie van Markus valt hier dat woord. [KLIK] En je moet het bij Markus altijd heel concreet opvatten. Het gaat er niet over dat je een heleboel over God weet of dat je 12 artikelen van het geloof kunt opzeggen. “Geloof” is hier: dat je 100% overtuigd bent bij dat je bij Jezus moet zijn, dat je 100% vertrouwt dat Hij je dan ook zal helpen, en dat je dus alles doet om bij Hem te komen. Geloof is actie, in beweging komen om bij Jezus je hulp te halen. Er is nog iets opvallends. Jezus zag “hun” geloof. Die verlamde ligt er maar passief bij. Dat is zo akelig als je geen kracht hebt in je lichaam, als je geen beweging kunt maken. Anderen moeten zoveel van je overnemen. Maar wat apart als dat zelfs voor je geloof opgaat. Die verlamde wist misschien niet wat hij er van denken moest, wat hij er van kon verwachten, wat hem overkwam nu hij zo op z’n matrasje meegesleept werd. Z’n vier makkers nemen het van hem over, het is hun geloof, hun vaste overtuiging dat ze bij Jezus moeten zijn, die hun in de benen brengt. Jezus ziet dat, hij herkent de vaste wil om redding, genezing te krijgen voor deze arme stakker, verlamd en passief op z’n bedje. Is dat iets wat nog steeds kan: elkaar bij Jezus dragen? We leggen vaak de nadruk op persoonlijk geloof: het is iets tussen God en mij. Gods genade ontvang ik als ik het zelf met waar geloof aanneem. Dat legt ook wel eens een flinke druk. Als het nu eens even niet wil? Je kunt je best eens verlamd voelen in je geloof, lamgeslagen door ziekte of andere tegenslag, waarvan je totaal niet weet wat God ermee wil en hoe je ermee verder moet. Je kunt in een vorm van depressie terechtkomen waarin het gewoon niet meer lukt om er contact mee te krijgen, met het vertrouwen in God dat je ergens wel hebt, maar je voelt het niet en het helpt je ook niet om uit het dal omhoog te krabbelen. Want depressie betekent dat je moederziel alleen kunt zijn, je door niemand begrepen voelt, en zelfs de liefde van een ander afketst op hoe slecht je jezelf vindt. Of de toegang naar God is geblokkeerd, zo lijkt het wel, door je eigen keuzes en alles wat daar aan vast zit. Je wordt zo in beslag genomen door een verslaving, of door een diepe boosheid of haat zelfs die zich heeft gevormd door bepaalde ervaringen. Hoe breek je ooit nog door al die aangekoekte rommel heen om door het gat in je dak naar Jezus te kijken? Heerlijk is het dan toch als jij ook zo’n stel makkers hebt, mensen die jou optillen en je meenemen om je voor de voeten van Jezus te droppen? Mensen die jou opdragen in hun gebed als je zelf de moed hebt verloren om te durven bidden. Die van je blijven houden en je de liefde van God blijven voorhouden, hoe hard je jezelf er ook voor probeert af te sluiten. Geloof in beweging – dat mogen we dus ook samen beleven. Durf maar zo’n verlamde te zijn, die het zelf even niet voor elkaar krijgt, maar die zich dan door broers en zussen in de gemeente laat helpen om het geloof vast te houden. Durf maar iemand te hulp te schieten die je ziet struikelen of door de benen ziet zakken. Kom in beweging met je gezamenlijke geloof. In beweging om bij Jezus te komen – bij Hem is altijd redding te krijgen. * Eindelijk is dan de verlamde aan de beurt. Hij is op de plek waar het moet gebeuren: vlak voor Jezus. Maar wat zegt Jezus nu? “Vriend, uw zonden worden u vergeven.”

In de diepte Verlamde aan de beurt “Je zonden zijn vergeven” – zit je daar op te wachten? Zonde/vergeving en ziekte/genezing Door Jezus in de diepte gepeild Compleet herstel begint op diepste laag: verzoening met God Ben je mooi klaar mee. Daar was je toch niet voor gekomen? Je hoopt weer kracht in je benen te krijgen, zodat je weer zelf kunt bewegen. Maar vergeving – zou die verlamde er iets van gevoeld of gemerkt hebben toen Jezus dit tegen hem zei? Opnieuw komt de vraag naar voren: waarvoor kom je bij Jezus? Wat wil je van Hem krijgen? We kunnen in onze tijd een heel verhaal opzetten, waarbij we het ver uit elkaar plaatsen: aan de ene kant vergeving, en daar hoort dan natuurlijk zonde bij. Dat is de geestelijke kant, iets tussen jou en God, en je snapt wel dat je daarvoor bij Jezus moet zijn. Maar verder blijft het onzichtbaar. En ook een beetje los van je gewone leven. En aan de andere kant genezing, of om bij het probleem te beginnen: ziekte. We zijn gewend om dat als een apart terrein te zien, los van dat geestelijke stuk waar je met God en met Jezus te maken hebt. Voor genezing ga je naar de dokter. Je durft het niet zo gauw aan elkaar te koppelen. [KLIK] Als je ziek wordt, zit daar dan zonde achter, een persoonlijke zonde van jezelf of een vloek die in je familie overgedragen wordt? En als je bij Jezus vergeving hebt gekregen van je zonde, wordt dan je lichaam ook vanzelf weer beter? Heel begrijpelijk dat we voor zulke conclusies huiverig zijn, en terecht ook, want je kunt het leed van zieken ermee verzwaren door ook nog eens een schuldgevoel er bovenop te leggen. Dit verhaal van Markus 2 geeft geen antwoord op onze vragen, als we willen weten hoe ziekte misschien met zonde te maken heeft. In hoe de Heer Jezus omgaat met deze verlamde, is het ook geen tegenstelling. Misschien moet je daarvoor wel bij Jezus zijn, om zo diep gepeild te worden in wie je bent, en hoe het zit in je leven, en wat je ten diepste nodig hebt om gezond te worden. Diep en zuiver gepeild zonder dat je daarmee veroordeeld wordt als een slechterik die door eigen schuld met verlamde benen op een matras ligt. De manier waarop Jezus deze man aanspreekt, laat liefde zien, en een bewogen hart. “Vriend”, staat er in onze bijbel. Je kunt ook zeggen: “Kind, m’n jongen”. Als je nu zelf eens zo bij Jezus komt? Niet met een probleem dat je zelf keurig hebt afgebakend. Zoals mensen met hun vraag bij de dokter kunnen komen: “Ik ben ziek en volgens internet is het dit of dat, en kan ik daar pillen voor krijgen?” Maar met heel je leven, met alles wat je niet lukt en waarin je je voelt tekortschieten. Met al je pijn en je onmacht en je bittere ervaringen die je met geen mens wilt delen. En dan zo door Hem worden aangesproken: vriend, vriendin, jongen, meisje. In één woord ben je gepeild tot in het diepst van wie je bent. En als er dan achteraan komt: “Je zonden zijn je vergeven”, dan is het toch niet goedkoop? Als het Jezus is die dat tegen je zegt, dan begint daar, op de diepste laag, het herstel van je leven dat je zo nodig hebt. Dan blijven het geen lege woorden, maar dan gaat er werkelijk iets gebeuren. Dan kun je er wat van gaan merken, als je verbinding met God hersteld wordt, dat er dan een kracht van heling en genezing door je hele bestaan trekt, door je emoties en hoe je omgaat met ervaringen en beschadigingen in je ziel, maar ook door je lichaam. * Toch blijft de vraag nog even hangen die Jezus zelf stelt: “Wat is gemakkelijker, tegen een verlamde zeggen: ‘Uw zonden worden u vergeven’ of: ‘Sta op, pak uw bed en loop’?” Als je deze vraag probeert te beantwoorden, kom je er dan wel helemaal uit?

Makkelijk? Wat is makkelijker: Confrontatie: wie kan zonden vergeven? Genezen? Confrontatie: wie kan zonden vergeven? Vergeving via priesters en offers Jezus brengt vergeving “op aarde” Geen “loket” maar “Persoon” Aan de ene kant zeg je al gauw: zonden vergeven. Dat kun je wel makkelijk zeggen, want niemand kan controleren of het ook echt gebeurt. Aan de andere kant: een verlamde weer laten opstaan, dat was precies wat gevraagd werd. En als je op een of andere manier daar de wonderkracht voor hebt, dan is het toch niet zo ingewikkeld? Als Jezus de toverdokter is, dan is genezen toch zijn kunstje? Waarvoor dan die diepere laag van zonde en vergeving ook nog aanspreken? Je komt er niet zo makkelijk uit. En misschien is dat ook niet de bedoeling. Jezus reageert met zijn vraag op het gemompel van een paar schriftgeleerden. Hardop hun beschuldiging uitspreken durven ze niet, maar Jezus heeft niet eens een half woord nodig om te weten wat er in ze omgaat. “Zonden vergeven, dat kan niemand behalve één, en dat is God.” Hier zitten we opeens in de echte confrontatie die Markus 2 ons wil vertellen. Hoe Jezus met de verlamde omspringt, dat is niet een losse of toevallige actie. [KLIK] Hiermee laat Jezus zien wie Hij is. En precies daar reageren de schriftgeleerden gevoelig op, allergisch mag je wel zeggen. Vanuit het Oude Testament kent Israël de vergeving door God. En ze weten ook precies op welke plek je moet zijn om die vergeving te ontvangen: in de tempel, bij de priesters die offers brengen om de schuld van de mensen te verzoenen. Zo kun je ook Jezus’ reactie beter begrijpen, als Hij het heeft over “volmacht om op aarde zonden te vergeven”. “Op aarde”, daar draait het conflict om. De schriftgeleerden hebben niet een theoretisch bezwaar, alsof vergeving van zonden alleen maar hoog in de hemel bij God plaatsvindt. Het is een praktisch bezwaar: namens God mogen priesters verzoening en vergeving uitdelen. Maar niemand mag toch zomaar die heilige bevoegdheid naar zich toe trekken? Wie dat doet, die gaat op de stoel van God zelf zitten. Als het bezwaar praktisch is, is ook de spits van wat Jezus zegt praktisch: wil je op aarde vergeving krijgen van je zonden, dan moet je bij Mij zijn. En inderdaad, dat gaat verder dan – om zo te zeggen – een loket waar de uitgifte van vergevingsbonnen plaatsvindt. Het is direct gekoppeld aan de eigen persoon van Jezus. Dat was zijn boodschap: Gods Koninkrijk komt er aan, de nieuwe wereld waarin vergeving en herstel en allesomvattend heil aan de mensen gegeven wordt. En die nieuwe wereld komt in de persoon van Jezus zelf. Hij is God die op aarde komt met redding en vrede en genezing. Daarom hoort het ook zo direct bij elkaar: vergeving van zonden kun je niet los verkrijgen, maar dat is het begin van totaal herstel. Wat is makkelijker: zonden vergeven of een verlamde weer in de benen helpen? Ik kan de vraag ook anders stellen: met welke verwachting kom je bij Jezus? Wat heeft Hij je te bieden? En dan zul je steeds weer merken dat Jezus al je verwachtingen overtreft. Als jij komt voor dit of voor dat, biedt Jezus zichzelf aan, met alle volheid van verlossing en vernieuwing. “Geloof in beweging” – daar vraagt Jezus ten diepste om, bij die verlamde en bij de vier vrienden die van bovenaf toekijken, maar evengoed bij ons die op een afstand van 20 eeuwen het meemaken. Geloof, niet maar in iets wat Jezus kan of te bieden heeft, als oplossing voor een probleem dat wij definiëren. Maar geloof in Jezus zelf. Hij zelf trekt ons naar zich toe met zijn belofte van een nieuw leven, een herstelde band met God. Jezus helpt ons geloof in de benen zodat we in beweging komen.

In de benen “Sta op en loop” – eenvoudige opdracht? Onmogelijk! Opstaan door de kracht van Jezus Voor ons: Geloof en leef! Omstanders doen mee: God loven Volop in beweging Want in beweging komen ze, in het verhaal van Markus 2. Het geloof dat Jezus oproept, krijgt handen en voeten, en het gaat geluid maken. “Sta op en loop” – zo eenvoudig is de opdracht aan de verlamde. Maar is dat eenvoudig, als je spieren te slap zijn of als je met een dwarslaesie op een brancard ligt? Opstaan en lopen, dat is toch simpelweg onmogelijk? En toch doet die verlamde het. Niet meer passief, maar gehoorzaam aan het woord van Jezus zet hij zijn voeten neer en komt overeind en gaat lopen. Het is niet in z’n spieren dat het begint, of in z’n ruggengraat, maar het begint in zijn geloof. Dat hij zich toevertrouwt aan Jezus, zich uitstrekt naar God die heil brengt boven wat wij voor mogelijk houden. En zo wordt het ook tegen ons gezegd vandaag: Sta op en loop. Geloof en leef. Niet omdat je dat vanuit jezelf al zou kunnen. [KLIK] Onze geloofsbenen zijn net zo verlamd als de man op z’n matrasje. Maar als Jezus zijn woord spreekt, dan komt er kracht in de slappe benen van je geloof, kracht die alleen maar van boven kan komen, van de Geest van Christus. En dan ga je staan, en lopen en huppelen en springen. ’t Is niet alleen de verlamde die in beweging komt. Ook alle omstanders gaan meedoen. Ze staan versteld en loven God. Wat Jezus zegt en doet, dat brengt niet alleen kracht in slappe benen, dat maakt ook de tongen los. Zo willen we er vandaag bij aansluiten. Opstaan en in beweging komen, achter Jezus aan, met Hem mee naar de nieuwe wereld van God. En intussen uit volle borst onze verwondering en onze vreugde uitroepen en uitzingen: God, wat bent u goed en heerlijk en machtig en vol van liefde en vergeving!