Eerste resultaten onderzoek “Ouderen in Oostelijk Gelderland” Frans Thissen

Opzet Vervolg van het onderzoek : Resultaten van het leeronderzoek in april 2009 De oudere bestaat niet: groeiende verscheidenheid De dubbele betekenis van leeftijd Kwetsbaarheid Verschillen binnen Oostelijk Gelderland Ontwikkelingen: verandering van binnenuit is belangrijker dan men denkt Vergrijzing en Ontgroening in een nieuwe fase Maatschappelijke ontwikkelingen 1995-2009 en daarna Oudere bewoner beschouwt zich als zelfredzaam en voelt zich hier thuis Zelfredzaamheid: wonen en zorg Thuis voelen: welzijn (erbij horen en aansluiting bij de identiteit van de streek) Vervolg van het onderzoek : De relatie tussen zelfredzaamheid en thuis voelen Achtergronden van zelfredzaamheid en thuis voelen

Verzamelde gegevens 463 ingevulde vragenlijsten (515 in 1995) 25 opgenomen interviews met bewoners (23 in 1995) 13 opgenomen interviews met groepen dorpsbewoners

Onderzoeksgebied

Leeftijd: twee betekenissen Ouder worden: Afscheid van betaald werk en afname zorg voor thuiswonende kinderen Verlies van partner Afname van gezondheid Verschil in leefgeschiedenis: Opleidingsniveau Technologische ontwikkeling Emancipatie

Leeftijd: ouder worden

Leeftijd: verschillen in leefgeschiedenis Belangrijke verschillen: Opleidingsniveau Technologische ontwikkelingen (gebruik internet en e-mail) Emancipatie Voorboden van komende maatschappelijke ontwikkelingen

Kwetsbaarheid Individu: balans tussen draaglast en draagkracht Gezondheid, onafhankelijkheid Huishouden: draagkracht van partner, gezinsleden en hulpbronnen Partner, huisgenoot Inkomen en welstand (woning, auto) Woonomgeving: eisen die omgeving stelt en de steun die omgeving geeft: Stelt eisen (kwaliteit van woning en woonomgeving, voorzieningen, afstanden, veiligheid) Levert ondersteuning (informele hulp)

Kwetsbaarheid (individu en huishouden)

Kwetsbaarheid in onderzoeksgebied

Kwetsbaarheid in Oost Gelre

Verscheidenheid naar woongeschiedenis per gemeente

Vergrijzing: vergrijzing en ontgroening Bron: B. Poelman, CBS

Maatschappelijke ontwikkelingen Trends 1995-2009: Aandeel dorpsautochtonen neemt af, aandeel pensioenmigranten neemt niet toe Sociale netwerken veranderen (Auto) mobiliteit is sterk toegenomen Opleidingsniveau is gestegen Afhankelijkheid van huishouden is afgenomen etc. Te verwachten trends: Opleidingsniveau neemt verder toe Technologische ontwikkelingen blijven van belang Emancipatie en Relatievorming

Sociale (steun) netwerken

Zelfredzaamheid en Thuis voelen

Zelfredzaamheid: wonen en zorg Overgrote deel beschouwt zich als zelfredzaam Van belang zijn: gezondheid, onafhankelijkheid in huishoudelijke taken en persoonlijke verzorging, mobiliteit Oordeel over wonen en zorg: Oordeel over (geschiktheid) woning en woonomgeving Oordeel over de zorg die men ontvangt Eigen bijdrage aan het passend zijn van wonen en zorg

Thuis voelen: welzijn Vrijwel alle oudere bewoners voelen zich thuis in hun dorp Van belang zijn: sociale relaties (mentaliteit, gemoedelijkheid, saamhorigheid, sociale contacten en activiteiten). In mindere mate woning en woonomgeving Oordeel thuis voelen: Eenzaamheid Gehechtheid aan de plek waar men woont Aansluiting leefstijl bij de Achterhoekse identiteit Eigen bijdrage aan het thuis voelen

Identiteit van de Achterhoek

Zelfredzaamheid & Thuis voelen Thuis voelen → Zelfredzaamheid Zelfredzaamheid ↔ Thuis voelen

Achtergronden van zelfredzaamheid en thuis voelen

Frans Thissen Zillah Kaptein Rosa Staarink Vragen en opmerkingen ? Frans Thissen Zillah Kaptein Rosa Staarink