Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 1 De natuur als bron van inspiratie John van Roosmalen Joint Solar Panel Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie Bergen (NH) maart 2002 John van Roosmalen ECN Zonne-energie

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 2 De natuur als bron van inspiratie John van Roosmalen h % QE (foton --> elektron)

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 3 De natuur als bron van inspiratie John van Roosmalen 55% energieverlies h - +

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 4 De natuur als bron van inspiratie John van Roosmalen Voorbeelden representatief voor zonne-energie uit de natuur ter inspiratie Wat heeft de plant in petto Fotosynthese in bacterien Wesp (hoornaar) We hebben goede zonnecellen (99% QE) We hebben energieverlies (55% minimaal) De natuur als inspiratie voor hoog-rendements zonnecellen? Chemoluminescentie Fotosynthese Ogen

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 5 De natuur als bron van inspiratie John van Roosmalen Kijk twee keer als je iets goed wilt zien, maar slechts éénmaal als je schoonheid wilt zien. Henri-Frédéric Amiel, De diepste waarheid maakt zich in ons denken zichtbaar dankzij het onzichtbare. Georges Vantongerloo, 1918.

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 6 Planten zijn vooral aangepast aan de mogelijkheid om te leven bij ook maar de geringste hoeveelheid licht, kunnen bijvoorbeeld hele grote bladeren hebben (tot 9 m 2 ). Bij ons gaat het natuurlijk om opbrengst en prijs per vierkante meter bij volle zon. Als er voldoende licht is zijn de pigmenten in een blad random verdeeld. Slechts bij weinig licht is een van de eerste maatregelen het concentreren van fotosystemen in de toplaag van het blad. Wat heeft de plant in petto

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 7 Wat heeft de plant in petto Tracking

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 8 Wat heeft de plant in petto Wave-guide (symbiose)

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 9 Wat heeft de plant in petto Lotus-effect

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 10 De natuur als bron van inspiratie John van Roosmalen

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 11 De natuur als bron van inspiratie John van Roosmalen

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 12 De natuur als bron van inspiratie John van Roosmalen

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 13 Wat heeft de plant in petto Lotus-effect Het is de ‘vernieuwbare’ waslaag die het hem doet.

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 14 Wat heeft de plant in petto Lotus-effect

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 15 Fotosynthese in ‘paarse bacteriën Self-assembly: spectrum broadening

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 16 Fotosynthese in ‘paarse bacteriën Geordende complexiteit werkt efficient

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 17 Fotosynthese in ‘paarse bacteriën

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 18 Fotosynthese in ‘ijzer-arme bacteriën

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 19 Fotosynthese Antennes en spectrumverbreding

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 20 De wesp

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 21 De wesp

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 22 De wesp ( of eigenlijk de Hoornaar ) - Zonnecel op achterlijf, met: organische half-geleiders pn-junctie concentratie oppervlakte-textuur rhodopsin als pigment energie-opslag - Zijde van cocon halfgeleidend - Ilmeniet in nest Ishay et al. J. Electron Microscopy 49, , 2000

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 23 De wesp ( of eigenlijk de Hoornaar )

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 24 De wesp ( of eigenlijk de Hoornaar )

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 25 De wesp Ilmeniet, FeTiO 3 als zwaartekracht-sensor report that a tiny crystal --no more than 0.1 millimeter in diameter --is glued to the domed roof of each cell I. Stokroos et al., Nature, 7 juni 2001

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 26 Chemoluminescentie Omzetten van zonne-energie in chemische energie en vervolgens in luminescentie. Vuurvlieg is 90% efficient in omzetten van chemische energie (ATP) in monochromatisch licht. 90% van alle leven in de oceaan maakt zijn eigen licht.

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 27 Chemoluminescentie

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 28 Chemoluminescentie

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 29 Chemoluminescentie

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 30 Chemoluminescentie Zonlicht --> chemische energie (golflengte onafhankelijk) Chemoluminescentie --> monochromatisch licht --> zonnecel

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 31 Wat heeft de plant in petto Fotosynthese

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 32 Wat heeft de plant in petto Fotosynthese

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 33 Plant twee-foton Zonnecel twee-foton?

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 34 Koskelainen, A., Ala-Laurila, P., Fyhrquist, N. & Donner, K. Measurement of thermal contribution to photoreceptor sensitivity. Nature 403, 202 (2000). Het vermogen van je ogen Thermisch-geassisteerde excitatie Ogen blijken om goed kleur te kunnen scheiden gebruik te maken van een thermisch bijdrage aan de excitatie.

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 35 Het vermogen van je ogen Thermisch-geassisteerde excitatie

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 36 Het vermogen van je ogen Thermisch-geassisteerde excitatie

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 37 Thermisch geassisteerd excitatie h - +

Workshop Grensverleggende Ideeën voor Fotovoltaïsche Conversie, 21 en 22 maart 2002 Bergen (NH) 38 De natuur als bron van inspiratie John van Roosmalen Het vertrouwen dat in het hart van een zaadje wacht, belooft een wonder van leven, al kan zij het niet onmiddellijk bewijzen. Rabindranath Tagore, 1928 Het is niet genoeg de Zon te bezitten, men moet haar ook weg kunnen geven. Paul Claudel Als in één mens op een zolderkamertje het vuur hevig genoeg brandt, zal hij de hele wereld in vuur en vlam zetten. Antoine de Saint-Exupéry, 1939