Geschiedenis van de computer Periode 1: van 500 v. Chr - 1900 Periode 2: van 1900 - 1945 Periode 3: van 1945 - 1970 Periode 4: van 1970 - 1990 Periode 5: na 1990

500 v. Chr In den beginne... In China en Japan ontwikkelt men het abacus-telraam; 's werelds eerste mechanische 'telmachine'. Terug naar menu

1623 Wilhelm Schickard bouwt de eerste mechanische 'rekenklok' voor vermenigvuldigen. Terug naar menu

1650 Blaise Pascal komt met zijn Pascaline, een mechanische rekenmachine voor optellen en aftrekken. Terug naar menu

1804 Joseph Jacquard legt de basis voor de ponskaartmachine; hij bestuurt zijn weefgetouwen met behulp van besturingsnaalden en plankjes met gaatjes. Terug naar menu

1822 Charles Babbage ontwerpt de differentiemachine voor wiskundige berekeningen; de definitieve vorm wordt gepresenteerd in 1855. De beperking dat de machine slechts één programma kan uitvoeren, doet hem op zoek gaan naar de analytische machine, een met ponskaarten werkend apparaat dat ieder type berekening moet aankunnen. Veel van Babbage's ideeën hierover terug te vinden in moderne computers. 1822 Terug naar menu

1833 Augusta Ada, een goede vriendin van Babbage, werkt ondermeer het ponskaart-idee verder uit door voor te stellen bij terugkerende bewerking-reeksen slechts één setje kaarten te gebruiken. Later is dit vertaald in de conditionele loop en de subroutine. Zij wordt beschouwd als ‘s werelds eerste programmeur. Terug naar menu

and, or en not. Zijn theorie vormt 1854 George Boole publiceert de Booleaanse algebra, gebaseerd op de simpele bewerkingen and, or en not. Zijn theorie vormt de basis van alle logische circuits in computers en van vele vraagtalen. Terug naar menu

1894 Voormalig bankemployee William S. Burroughs start de productie van een telmachine die de getallen op papier kan afdrukken. 1894 Terug naar menu

1904 Thomas J. Watson komt op veertigjarige leeftijd in dienst bij CTR, na als vice-president te zijn ontslagen bij National Cash Register (NCR). In 1924 wordt hij chief executive officer; hij doopt het bedrijf vervolgens om in International Business Machines (IBM). 1904 Terug naar menu

1936 Konrad Zuse ontwerpt (en bouwt later) de drijvende komma, binaire computer, bestuurd door een programma op ponsband. Deze elektro-mechanische buizencomputer noemt hij de Z1, later opgevolgd door de Z2, Z3 en Z4). Terug naar menu

1938 William Hewlett en Dave Packard starten vanuit een garage het bedrijfje Hewlett-Packard. Hun eerste product is een geluidsgenerator voor de Walt Disney-speelfilm Fantasia. Terug naar menu

1939 John V. Atanasoff ontwerpt en bouwt samen met zijn assistent Clifford Berry de Atanasoff Berry Computer (ABC), een werkend prototype van de eerste elektronische digitale computer. 1939 Terug naar menu

1944 Howard Aiken demonstreert de Automatic Sequence-Controlled Calculator (Ascc) Mark I, Amerika's eerste programma-bestuurde computer.

1946 De Electronic Numerical Integrator and Calculator, Eniac, ziet het levenslicht; het is de eerste grootschalige (18.000 elektronen-buizen), elektronische digitale computer. 1946 Naar dia 30 ->

1946 John von Neumann en zijn medewerkers introduceren het concept van een computer met inwendig opgeslagen programma's. De praktische uitwerking daarvan krijgt gestalte in 1952 in de Electronic Discrete Variable Automatic Computer (Edvac). 1946 Terug naar menu

1951 Eckert en Mauchly voltooien de eerste commerciële, inwendig geprogrammeerde, elektronische, digitale computer: de Universal Automatic Computer, ofwel Univac. Terug naar menu

1952 IBM, tot dan toe vooral bekend als fabrikant van tabelleermachines, bouwt zijn eerste computer: de 701. Het project wordt geleid Thomas Watson jr., die zijn vader is opgevolgd Nu kan het bedrijf zich met volle kracht storten op de ontwikkeling van computers. 1952 Terug naar menu

1953 Ook Philips experimenteert met computers. Voor intern gebruik bouwt men tot 1960 drie computers: * de Peter (Philips Experimentele Tweetalige Elektronische Rekenmachine), * de Pascal (Philips Akelig Snelle Calculator) en * de Stevin (Snel Tel en Vermenigvuldig Instrument). Het duurt - met name door de afspraak met IBM (een belangrijke componenten-afnemer van Philips) om zich niet op de computermarkt te zullen begeven - echter nog tot 1963 voor Philips een programma opzet voor het ontwikkelen van commerciële (mini)computers. Terug naar menu

1954 AT&T's research-afdeling Bell Laboratories, uitvinder van de transistor, bouwt de eerste algemeen toepasbare transistorcomputer. Terug naar menu

1957 Enkele IBM-medewerkers, onder leiding van John Backus, introduceren Fortran (Formula Translator), de eerste hoger-niveau programmeertaal. Terug naar menu

1958 John McCarthy ontwikkelt de taal Lisp (List Processor) voor onderzoek naar kunstmatige intelligentie. 1958 Terug naar menu

1958 Jack S. Kilby van Texas Instruments demonstreert het eerste werkende exemplaar van een integrated circuit (IC). Terug naar menu

1960 Grace Hopper en haar collega's presenteren de eerste overdraagbare, hoger-niveau programmeertaal: de Common Business Oriented Language, ofwel Cobol. Terug naar menu

Basic. 1964 Thomas Kurtz en John Kemeny demonstreren het eerste programma, geschreven in de door hen ontwikkelde taal Basic. Terug naar menu

1968 Bill Gates schrijft een software programma om boter, kaas en eieren mee te spelen. Terug naar menu

1968 De start van Internet. Een onderdeel van het Amerikaanse ministerie van defensie, het Advanced Research Projects Agency of Arpa, wil vier verschillende computersites met elkaar verbinden. Het idee is dat de verbinding in stand moest blijven, ook als een van de vier computers door een bom getroffen wordt. Een 'packet switched' protocol lijkt daarvoor geknipt omdat dit geen vaste verbindingen behoeft. 1968 Terug naar menu

1969 K. Thompson en D. Ritchie, onderzoekers bij Bell Laboratories, bouwen een ontwikkeltool voor programmeurs, waaruit later, mede door toedoen van de universiteit van Berkeley, het algemeen inzetbare besturingssysteem Unix groeit. 1969 Terug naar menu

TCP/ IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) 1970 TCP/ IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) wordt ontwikkeld door Arpa, samen met daarboven draaiende andere protocollen als Telnet, SMTP en FTP. Terug naar menu

1971 Intel Corporation introduceert de eerste microprocessor-chip: de 4004. Gecombineerd met de 4001-Rom- en 4002-Ram-chips ontstaat een complete microcomputer. De chip, met 2250 transistoren, heeft praktisch dezelfde rekenkracht als de kamerbrede Eniac uit 1946. 1971 Terug naar menu

1971 Er zijn 37 computers aangesloten op het Internet (toen nog ArpaNet). Terug naar menu

1975 Op de cover van het januari nummer van het Amerikaanse blad 'Popular Electronics' prijkt de oer-personal computer, de legendarische Altair, gebouwd rond de acht-bits 8080 Intel processor. Hij kost slechts 397 dollar. Werkgeheugen: 256 bytes, geen toetsenbord of beeldscherm. Programmeren vindt plaats via schakelaartjes. 1975 Terug naar menu

1975 Whizzkids Paul Allen en Bill Gates richten Micro-Soft op, een bedrijf dat zich toelegt op het ontwikkelen van programmeertalen voor microcomputers. In februari vliegen de twee studenten uit Boston naar Albuquerque om een implementatie van Basic voor de Altair te demonstreren. 1975 Terug naar menu

1976 Stephen Wozniak en Steve Jobs werken in een garage aan de constructie van de eerste Apple-computer. Terug naar menu

1977 Verschillende producenten komen met complete 'hobby'-computers. Radio Shack introduceert de TRS-80, Commodore levert voor 600 dollar de PET-computer en Apple Computer annonceert de Apple II. 1977 Terug naar menu

1978 De 32-jarige Jan Baan vestigt zich als zelfstandig ondernemer. Hij werkt vanuit zijn eigen huis in Barneveld. Terug naar menu

1979 Oracle Corporation (in 1977 opgericht door Larry Ellison en Bob Miner) komt als eerste met een relationeel database-management systeem (dbms) dat gebruik maakt van de vraagtaal SQL. 1979 Terug naar menu

1980 In het jaar dat er wereldwijd 700.000 micro-, huis-, hobby- en personal computers in omloop zijn, wordt Ashton-Tate opgericht, de bouwers van dBase, het populairste database-pakket voor PC's. Terug naar menu

1981 IBM introduceert de IBM-PC; een personal computer gebaseerd op de Intel 8086-processor Microsofts MS-DOS. Dit besturingssysteem is direct beschikbaar. Bovendien is het veel goedkoper dan de andere systemen en heeft het een speciale versie voor IBM: PC-DOS. 1981 Terug naar menu

1982 Scott McNealy legt met twee kennissen de fundamenten voor Sun Microsystems. Dit bedrijf legt zich geheel toe op de fabricage van technische werkstations, gebaseerd op Unix- en risc-technologie. Terug naar menu

laserjet printer voor PC's. 1984 IBM introduceert de 80286 16-bit PC AT, Apple annonceert de Macintosh en Hewlett-Packard komt met een laserjet printer voor PC's. Terug naar menu

1984 Het echtpaar Sandy Lerner en Len Bosack richten Cisco op. Ze ontwikkelen een apparaatje waarmee ze elkaar e-mail kunnen versturen. De router is geboren. 1984 Terug naar menu

1988 Een nieuwe generatie van compacte schootcomputers (laptops), afkomstig van leveranciers als NEC, Tandy en Toshiba, doet zijn intrede. Terug naar menu

1989 Tim Berners Lee, een Britse wetenschapper die werkt in Genéve voor Cern, het Europese centrum voor deeltjesonderzoek, schrijft een projectvoorstel voor een hypertext-achtig systeem waarbij de gegevens opgeslagen kunnen zijn op geografisch verspreid staande computers. De vondst krijgt de naam World Wide Web. Het voorstel verdwijnt in een diepe la. In 1990 wordt het- zelfde voorstel onveranderd aan- genomen 1989 Terug naar menu

1990 Geautomatiseerde hulpmiddelen voor het ontwikkelen van software, zogenaamde case-tools (computer aided software engineering), winnen snel aan populariteit, maar zetten wel de traditionele ontwikkelaanpak, het watervalmodel, op de helling. Terug naar menu

Waterfall model

1992 Intel annonceert de Pentium, opvolger van de 486-processor en DEC kondigt de Alpha-familie van risc-systemen aan. Terug naar menu

1995 Sun Microsystems zet in het voorjaar de eerste versie van Java op het Internet. De Nederlandse programmeur Arthur van Hoff is nauw betrokken bij de vervolmaking van Java en HotJava. Terug naar menu

1995 Larry Ellison, Oracle's president, kondigt in september op het IT Forum in Parijs de komst van een nieuw tijdperk aan: dat van de Netwerk Computer. Ellison voorspelt dat de NC de PC snel zal verdringen. 1995 Terug naar menu

1997 IBM's schaakcomputer Deep Blue slaagt er voor het eerst in een regerend wereldkampioen te verslaan onder tournooi-omstandigheden. Garry Kasparov verliest de onder grote belangstelling gespeelde tweekamp met 2,5 tegen 3,5. Een verrassing omdat Kasparov een jaar daarvoor nog de vloer had aangeveegd met een iets minder sterke versie van Deep Blue. 1997 Terug naar menu

1997 * Een Amerikaanse rechter verbiedt Microsoft nog langer het besturingssysteem Windows 95 met de Explorer-browser te bundelen. Daarmee wil men voorkomen dat Microsoft hard-wareleveranciers dwingt zijn de browser af te nemen en zo een onrechtvaardig concurrentievoordeel kan verkrijgen ten opzichte concurrenten als Netscape Communications. 1997 * Sun Microsystems daagt Microsoft voor de rechter omdat het de licentievoorwaarden voor het gebruik van Java zou overtreden. Terug naar menu

1999 Ondanks de vele mogelijkheden, roept de computer, anno 1999 bij sommigen soms ook minder edele gevoelens op Terug naar menu

1997 Dit overzicht is vervaardigd door: Jasper Bakker Hans Bottelier Jan Bosdriesz Ad Mulder Mark Plekker Ingeborg Rosenberg e-mail redactie: computable@bpa.nl Power Point presentatie van Frank Stalpers Terug naar menu