Overzicht en perspectieven voor een duurzame ontwikkeling van asfalt in een economie in voortdurende verandering Wim Teugels Nynas N.V.

Een economie in beweging In een tijdspanne van 2 jaar is de olie prijs gestegen van 60 tot bijna 140 $, om daarna terug te vallen tot 40 $. Sindsdien is de olie prijs terug aan het stijgen. Wat zal de prijs volgend jaar zijn ? Wat zijn de gevolgen van deze prijs fluctuaties voor bitumen ? Wat zijn de gevolgen van het huidige crisis klimaat op de bitumen markt ? “In een periode van groei moet men in infrastructuur investeren en in perioden van recessie kan men het zich niet verloven om niet te investeren.”

Duurzame ontwikkeling van bitumen Hebben we nog bitumen nodig? Is er een toekomst voor het wegtransport? Hoe evolueert de vraag naar asfalt? Wat is het effect op onze gezondheid? Is asfalt goed voor het milieu? Is er nog voldoende olie te ontginnen? Zijn er alternatieven beschikbaar?

Toekomst voor het wegtransport? De voornaamste uitdaging vandaag zijn CO2 emissies. Wegtransport vertegenwoordigt meer dan 90% in het volledige transport, en neemt nog toe. De kost van de CO2 emissierechten bedraagt tussen 20 tot 30 €/t voor de periode van 2012-2017. Om de capaciteit van transport per spoor te verbeteren, zouden deze kosten tot 100 €/t moeten oplopen. Prioriteit. Beter gebruik van het spoornetwerk en een optimalisatie van het wegtransport Vermindering van het brandstofverbruik van voertuigen Garanderen van een vlotte verkeersstroom

Evolutie van de vraag naar bitumen Het merendeel van wegen zijn op basis van asfalt. Bitumineuze bindmiddelen worden vooral gebruikt voor onderhoud. Een goed onderhoud is een goede stap ter vermindering van geluidsoverlast, ongevallen, brandstof gebruik, files, …. Prioriteit Een goed onderhoud van het bestaande wegennet … Bron : EAPA

Wereldwijd gebruik van bitumen (in miljoen ton per jaar) Bitumen Consumptie Europa (EU 27) 22 Mt/j 50 kg/capita USA 32 Mt/j 100 kg/capita Wereld 108 Mt/j 17 kg/capita Azië ~ 30 Mt Rusland ~ 5 Mt Afrika ~ 3 Mt Zuid Amerika ~ 5 Mt

Is er voldoende olie om aan de bitumenvraag te voldoen? Er is voldoende reserve voor de volgende 50 tot 100 jaar. De belangrijkste reserves zijn voornamelijk zwaardere zwavelhoudende aardoliën, die meestal goed geschikt zijn voor de productie van bitumen. Men dient ook rekening te houden met de benodigde energie om alternatieve producten te produceren. Prioriteit De beschikbare materialen op een zo efficiënt mogelijke manier te gebruiken : recyclage, wegdesign, ….

Olie productie (in duizend barrels per dag) Bron : BP Statistical Review of World Energy June 2009

Olie reserve/productie verhouding (in jaren) Bron : BP Statistical Review of World Energy June 2009

Wat is het effect op onze gezondheid? REACH is een wetgevend kader dat producenten vereist om aan te tonen dat hun producten kunnen worden toegepast zonder onaanvaardbare risico's voor de gebruiker. 2008: alle leveranciers hebben een preregistratie 2010: alle leveranciers hebben bitumen geregistreerd met een risicoanalyse die aantoont hoe en voor welke toepassingen bitumen zonder gevaar kan worden gebruikt.

Wat is het effect op onze gezondheid? Wat kunnen we verwachten van REACH >95% van de bindmiddelen heeft geen problemen Limiteren van de blootstelling aan bitumen dampen op basis van potentiële irritatie symptomen. De industrie heeft voldoende eco-toxicologische gegevens om aan te tonen dat bitumen kan gebruikt worden tot een temperatuur van 200°C. Sommige cutbacks en zachte bindmiddelen vereisen specifieke voorzorgen vereisen. Op langere termijn, moet de industrie trachten om de gebruikstemperatuur zoveel mogelijk te verlagen. Warm asfalt (ca. 130°C) : additieven, schuimbitumen,… Koud asfalt, emulsies,…

Is asfalt goed voor het milieu ? Bron : EAPA Het raffinage proces verbruikt relatief weinig energie. Bij een weglevensduur van 40 jaar, vertegenwoordigt het brandstofverbruik tot 96% van de gebruikte energie. Herbruikbaar. Er bestaan technieken om het energie gebruik bij het toepassen van asfalt te verminderen.

Alternatieven voor bitumineuze bindmiddelen Cement is eigenlijk het enige alternatief voor bitumen in de wegenbouw, maar is minder geschikt voor onderhoudswerken. Sommige toekomstige mogelijkheden ….? In situ polymerisatie van plantaardige oliën,… Plantaardige oliën en/of polymeren afkomstig van een BTL (Biogas to Liquid) procédé. Polyurethaan tweecomponenten lijmen…… Alternatieve producten vereisen op zijn minst evenveel energie in hun productie en er zijn verschillende vraagtekens betreffende de mogelijkheid tot recyclage. Bitumen is en blijft een uiterst geschikt constructie materiaal: gekende techniek, energie efficiënt product, herbruikbaar.

Samengevat Wegtransport blijft een belangrijke factor. Bitumen is beschikbaar voor nog meerdere decennia. Raffinaderijen zullen streven naar een zo volledig mogelijke conversie van de verschillende olie fracties waardoor bitumen meer en meer een “specialty” product zal worden, wat een invloed op de prijs kan hebben. Zolang bitumen beschikbaar is blijft het een competitief materiaal. Optimaal benutten van basis grondstoffen op basis van een duurzame technologie en met een maximale recyclage. De blootstelling aan bitumendampen kan waarschijnlijk worden opgelost tijdens de asfaltproductie en op de werf. Alternatieve materialen worden onderzocht maar zijn momenteel beperkt in toepassing.