Het noorden tegenover het zuiden H1: Wereld H1: Wereld Het noorden tegenover het zuiden

Ontwikkeling Mindmap

Ontwikkeling (herhaling 2e klas) Welvaart meten: BNP/hoofd Koopkracht Verdeling beroepsbevolking: Landbouw Industrie Diensten

Ontwikkeling (herhaling 2e klas) Welzijn meten: Basisbehoeften: Wonen Gezondheidszorg Onderwijs Eten / drinken

1 Choi en Rosanne aan de koffie We lezen gezamelijk de tekst Maak uit het werkboek (A) van paragraaf 1 tijdens de les de volgende opdrachten (na15 minuten bespreken we deze na): 6a 3b 5b

Huiswerk: L aantekeningen Ontwikkeling M par 1: opgaven 1,2a t/m h,j, 3 t/m 6 Opm: bij opgave 6b en 6e moet ongelijkheid staan (i.p.v. regionale ongelijkheid)

2 Noord-Zuidverhoudingen Steeds grotere verschillen tussen centrum en periferie.

Verklaring verschillen: 1 Ontwikkelingen binnen rijke en arme landen Na WOII rijke landen snelle ontwikkeling: Politieke rust Technologische vooruitgang Goed onderwijs Goede infrastructuur Afname bevolkingsgroei Net onafhankelijke kolonies maakten moeizame ontwikkeling door

2 Relaties tussen de rijke en arme landen Rijke landen hebben grote invloed op de internationale arbeidsverdeling en de ontwikkelingen in de armere landen.

Internationale arbeidsverdeling: taakverdeling in de productie van goederen

Rangorde economische en politieke macht: Wereldtriade: Eerste generatie NIC’s Tweede generatie NIC’s BRIC-landen Sub-Sahara Afrika

Global shift Economisch zwaartepunt wereldhandel verschuift; grotere invloed NIC’s en BRIC-landen

Productie naar periferie Dit komt door: Beter vervoer Handelsbarrieres verdwenen MNO’s kunnen makkelijker gebruik maken van lage lonen

Rangorde in geldstromen Rijke landen bepalen of er geld gaat naar arme landen en onder welke voorwaarden Dit gaat via het IMF en/of de Wereldbank

Millenniumdoelen

Huiswerk: Lz. Par 2 M 1 t/m 5

Filmpje (nog) bij par.2 Kloof tussen arm en rijk: http://www.wereldinbeeld.be/

3 De globalisering en het Zuiden Oneerlijke handel tussen Noord en Zuid: Exportsubsidie Protectiemaatregelen Importbelastingen Tarievenescalatie: belastingen lopen op naarmate producten verder bewerkt zijn Verborgen protectie: Hoge kwaliteitseisen Aparte verpakkingseisen invoerquota

B.v. Katoen Filmpje: Het effect van Amerikaanse katoensubsidies op Afrikaanse katoentelers http://www.wereldinbeeld.be/

De globalisering en het Zuiden ? exportsubsidies protectiemaatregelen (tarievenescalatie)

Gedrag Multinationals Vestiging in Zuiden: Lagere lonen (kostengerichte globalisering) Grotere afzetmarkt (marktgerichte globalisering)

Voordelen ontwikkelingsland: Directe en indirecte werkgelegenheid Welvaart groeit Export diverser Meer relaties met Noorden

Nadelen voor ontwikkelingsland: MNO’s betalen weinig belasting Winst naar Noorden Uitschuiving Ongezonde / onzekere arbeidsomstandigheden; moeilijk te controleren (subcontractors)

v.b. Productie in China 3. Het leven in Chinese fabrieken http://www.wereldinbeeld.be/

Het Vliegende Ganzenmodel Als je op een bepaalde plek goedkoper kunt produceren dan elders, kent dit gebied een comparatief voordeel. Comparatieve voordelen verschuiven, dus mno’s verhuizen.

Het Vliegende Ganzenmodel Dit land heeft nu geen comparatieve voordelen voor de productie van textiel. Dit land heeft nu wel / geen comparatieve voordelen voor de productie van textiel.

Huiswerk: Lz par 3 M 1 t/m 6 L par 2

Mondelinge overhoring par. 2

De rangorde in de wereldhandel Tot welke groep horen deze gebieden en dit land? de wereldtriade

De rangorde in de wereldhandel Tot welke groep horen deze gebieden en dit land? de BRIC-landen

De rangorde in de wereldhandel Tot welke groep horen deze gebieden en dit land? de babytijgers

De rangorde in de wereldhandel Tot welke groep horen deze gebieden en dit land? sub-Sahara Afrika

De rangorde in de wereldhandel Tot welke groep horen deze steden en landen? de Aziatische tijgers of newly industrialized countries (NIC's)

De rangorde in de productie Hoofdkantoor mno blijft vaak in wereldtriade. De verschuiving van productiewerk van de wereldtriade naar de lagelonenlanden heet global shift. Deze global shift is mogelijk geworden door: beter vervoer (containers) verdwijnen handelsbarrières.

Nabespreken huiswerk: Par 2, WbA, blz. 9 Vraag 4a, is stelling II juist? Vraag 4b, zoeken in trefwoordenregister Banken – Wereld – kaart? (atlas gebruiken) Vraag 5a Vraag 5a, is stelling II juist? (atlas gebruiken)

4 Goedbedoelde hulp en oneerlijke handel Dit is een voorbeeld van fair trade ontwikkelingshulp ontwikkelingssamenwerking? We zijn allemaal hier, meneer. Bemester, pestcontroleur, zaadadviseur en bodemtester - maar ik vraag me af wie die man is die daar staat!

Goedbedoelde hulp en oneerlijke handel Dit is een voorbeeld van fair trade fair trade ontwikkelingshulp ontwikkelingssamenwerking? Producent van Max Havelaarbananen. Foto 04045105 van Hollandse Hoogte nog verwerven!!

http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20040531_handel01 http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20051101_fairtrade01 http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20081030_returntosender01

Fair trade Zonder fair trade bouwen arme landen een enorme op. schuld De legendaomschrijving kan vervangen worden door het begrip schuldendienst.

Arme landen en het IMF Arme landen met een grote schuldendienst krijgen van het IMF alleen nog geld als ze: bezuinigen op overheidsuitgaven privatiseren. Dit leidt tot grotere armoede en kan tot sociale onrust leiden.

Ontwikkeling van de hulp Nederland gaat van ontwikkelingshulp via ontwikkelings- samenwerking naar steeds meer steun voor fair trade. Of alle landen zich in navolging van de NIC-landen kunnen ontwikkelen zonder hulp is nog de vraag.