Kruiden en dranken in combinatie met geneesmiddelen Ipodium, 2 maart 2013 Apr. Freija Verbiest

Definitie Er is sprake van een geneesmiddeleninteractie als het effect van een GM of de toxiciteit ervan gewijzigd is ten gevolge van de aanwezigheid van een andere substantie (GM, voedsel, dranken, kruiden,…) Effect = of Toxiciteit Therapiefalen Optreden is patiëntafhankelijk

Overzicht Interacties met dranken: Alcohol Pompelmoessap Melk(producten) Interacties met kruiden (voedingssupplementen) Vitamines met mineralen en spoorelementen Sint-Janskruid Ginkgo biloba

Interacties met drank: Alcohol Alcohol + … => versterkende werking Antipsychotica, anxiolytica, sedativa, barbituraten, benzodiazepines, TCA, oudere antihistaminica, opiaten, … Slaperigheid, sufheid, respiratoire onderdrukking,… NSAID ’s en salicylaten Verhoogd risico op maagbloedingen ethanol, NSAID ’s en salicylaten = mucosale irritatie NSAID ’s en salicylaten verminderen de bloedplaatjesaggregatie Paracetamol Verhoogd risico op hepatotoxiciteit Antidiabetica, insuline Hypoglycemisch effect versterken of verminderen verhoogd risico op lactaatacidose bij metformine Antihypertensiva Hypotensief effect versterken ADDITIE SYNERGISME

Interacties met drank: Alcohol Versterkende werking door alcohol + … Disulfiram(like) effect (= Antabusereactie= extreem onplezante reactie) disulfiram (Antabuse) metronidazole (Flagyl, Tiberal)

Interacties met drank: Pompelmoessap Pompelmoes(sap) = inhibitor van CYP 3A4 GM A remt de metabolisatie van GM B Snel effect GM B = Substraat van CYP3A4 => interactie => toxiciteit of therapiefalen (indien B = prodrug)

Interacties met drank: Melk(producten) Complexatie door Calcium Antibiotica Chinolones: levofloxacine (Tavanic) cipofloxacine (Ciproxine ) Bepaalde tetracyclines Bisfosfonaten … Gelijktijdige inname van geneesmiddelen die meerwaardige kationen Bevatten (calcium, magnesium, ijzer, aluminium,…), kunnen de absorptie van oraal toegediende bisfosfonaten, chinolones, … verstoren => risico op therapiefalen => Spreiding is de boodschap

Overzicht Interacties met dranken: Interacties met kruiden Alcohol Pompelmoessap Melk(producten) Interacties met kruiden Vitamines met mineralen en spoorelementen Sint-Janskruid Ginkgo biloba

Interacties met kruiden: vitamines met mineralen en spoorelementen Complexatie door meerwaardige kationen (Ca2+, Mg2+, Fe2+,…) Antibiotica (chinolones, (tetracyclines)) Bisfosfonaten … => absorptie van oraal toegediende bisfosfonaten, chinolones,… verstoren => risico op therapiefalen => INNAME SPREIDEN

Interacties met kruiden: Sint-Janskruid Sint-Janskruid = CYP3A4 inducer : GM A remt de metabolisatie van GM B Traag effect GM B = Substraat van CYP3A4 => interactie => toxiciteit of therapiefalen

Interacties met kruiden: Ginkgo biloba Ginkgo biloba + anti-aggregantia en / of NSAID ’s Versterkende werking (additie – synergisme) Ginkgo biloba (ginkgolide B) : krachtige inhibitor van de plaatjesactiveringsfactor, nodig voor de plaatjesaggregatie Anti-aggregantia en NSAID ’s: remmen bloedplaatjesaggregatie ADDITIE SYNERGISME

Kruiden en dranken in combinatie met geneesmiddelen: BESLUITEN Verschillende interacties Versterking van de werking (additie – synergisme) Alcohol + … Ginkgo biloba + anti-aggregantia / NSAID ‘s Interacties ter hoogte van absorptie Meerwaardige kationen Melk(producten) + bepaalde AB, bisfosfonaten Mineralen – spoorelementen + bepaalde Ab, bisfosfonaten Interacties ter hoogte van metabolisatie (CYP3A4) Pompelmoessap + CYP3A4-substraten Sint-Janskruid + CYP3A4-substraten Alert ! Inname spreiden Dosis aanpassen

Kruiden en dranken in combinatie met geneesmiddelen: BESLUITEN Verschillende interacties: Klinische relevantie? Duidelijke informatieverstrekking aan de patiënt (m.b.t. inname, m.b.t. risicofactoren,…) Alternatieve therapieën: Niet opgevolgd door zorgverleners (artsen, apothekers,…) Geen studies naar interacties Nature is not always safe!!