Betere bijen met Beebreed Waarom gaat erfelijke verandering langzaam en wat doet Beebreed om dat te versnellen? Pim Brascamp Koninginnenteeltdag, Utrecht, 29 januari 2011

Beebreed schat teeltwaardes van koninginnen. Imkers voeren daartoe gegevens van volken in in een databank. De uitvoering berust bij het Länderinstitut für Bienenkunde Hohen Neudorf e.V. Kerstkaart 2010

Opzet van dit verhaal Voorbeelden van erfelijke verandering Waarom gaat erfelijke verandering langzaam Natuurlijke en kunstmatige selectie Inteelt Wat doet Beebreed? Teeltwaardeschatting Wat doet Beebreed niet? Selectie (dat doen imkers en verenigingen)

wikipedia NL en UK

David Shankbone, Wikimedia commons

Alexander Francis Lydon (1836–1917) Hobbyfokkerij in de 19e eeuw amazon.com

Selectie op worpgrootte bij muizen 15 aantal worpen 1 15 Selectielijn Controlelijn Worpgrootte 10 5 0 5 10 15 20 25 30 Generatienummer Bakker, Wallinga en Politiek, J Anim Sci 1978, 1572-1580

Waarom duurde de verhoging van worpgrootte zo lang? Muizen Worpgrootte. Alleen te meten aan vrouwtjes Niet scherp geselecteerd Inteelt Kenmerk is beperkt erfelijk bepaald Worpgrootte wordt bepaald door veel samenwerkende genen en bovendien door milieu-omstandigheden

Natuurlijke en kunstmatige selectie Bij natuurlijke selectie veranderen populaties dieren, planten, schimmels, bacteriën, geleidelijk aan doordat exemplaren die zich beter aanpassen zich voortplanten Bij kunstmatige selectie ligt de beslissing welke exemplaren zich mogen voortplanten bij de mens Er is een belangrijke overeenkomst: “Voor wat hoort wat”

Inteelt Selectie en inteelt zijn onlosmakelijk verbonden: er is sprake van een beperkt aantal ouders van de volgende generatie. Ook al kunnen dat er veel zijn. Het is verstandig de inteelttoename beperkt te houden: voldoende ouders van de volgende generatie Het effect van een flessenhals is blijvend Bij honden worden erfelijke gebreken in verband gebracht met inteelt. Er is in recente generaties geen sprake van sterke toename van inteelt, maar vermoedelijk is er wel sprake van een flessenhals, verder in het verleden

Beebreed: teeltwaardeschatting (www.beebreed.eu) Afstamming Koningin (1a) 17-2-78-2006 * Dochters van 4a (1b) (2a) Moeder 17-2-111-2004 Dochters van (6a) = 2b (4a) Paring 6-42-682-2003 * * Dochters van (12a) = 4b (3a) Grootmoeder 17-2-28-2002 (6a) Vader vd 1a 6-42-516-2001 (7a) 17-2-86-2000 (12a) 17-2-42-2000 www.beebreed.eu

Beebreed: teeltwaardeschatting (www.beebreed.eu) Inteelt-coëfficient (%) van koningin en werksters Teeltwaardes worden gepubliceerd in februari. Ze veranderen doordat er nieuwe info bij komt Teeltwaarde (gemiddelde is 100, spreiding is 10) Teeltwaardes worden berekend, rekening houdend met: Gegevens van een volk en van alle familievolken De stand waar het volk stond Nauwkeurigheid (tussen 0 en 1)

Beebreed: teeltwaardeschatting varroatolerantie mijten per 10 gram bijen Varroa-index is en pintest mijtenval per dag Die Zucht der Honigbiene, F.K. Tiesler Abschlussbericht Varroaprojekt Arbeitsgemeinschaft Toleranzzucht (AGT), 2007

Beebreed doet niet aan selectie, maar wel ... Teeltwaardes van koninginnen Verwachte teeltwaardes en inteeltcoëfficienten van door imker gewenste paringen Maakt keuze mogelijk van koninginnen met gewenste eigenschappen Maakt het mogelijk kenmerken naar eigen inzicht te wegen De individuele imker beslist over de paring. Hij of zij selecteert. Beebreed levert een service: teeltwaardes Verenigingen selecteren voor bevruchtingsstations

Bevruchtingsstations en kunstmatige inseminatie Die Zucht der Honigbiene, F.K. Tiesler

Samenvatting Erfelijke verandering is een kwestie van volhouden Kenmerken worden bepaald door veel genen en door milieu-omstandigheden Natuurlijke en kunstmatige selectie lijken op elkaar en gaan hand in hand Voorkom (teveel) inteelt Beebreed is een service: teeltwaardes Teeltwaardes kunnen gebruikt worden door imkers en verenigingen om te selecteren

Websites http://www.beebreed.eu http://www.beebreed.nl http://www.beebreed.be

www.beebreed.nl

http://www.beebreed.eu http://www.beebreed.nl http://www.beebreed.be Dank voor uw aandacht http://www.beebreed.eu http://www.beebreed.nl http://www.beebreed.be

Apis mellifera heeft zo’n 10. 000 genen. De mens heeft er ongeveer 22 De westerse honingbij heeft heel veel genen die met geur te maken hebben (163) maar weinig met smaak (10). In vergelijking met andere insecten hebben veel genen te maken met het gebruiken van pollen en nectar, maar verhoudingsgewijs minder genen met ziekteweerstand en het onschadelijk maken van gif. wikipedia UK