SEPA : Wettelijk kader Nationale Bank van België Jan Vermeulen Axelle Waterkeyn

Europese Commissie: objectief "De interne markt kan niet naar behoren werken zonder goedkope, doeltreffende en veilige betalingsdiensten". doeltreffendheid - veiligheid consumentenbescherming concurrentie (eerlijke toegang)

Europese Commissie: wettelijk kader Payment Services Directive 2007/64/EC (PSD) Wet betreffende de betalingsdiensten Doorzichtigheid van de voorwaarden en informatievereisten voor betalingssystemen Rechten en plichten inzake het aanbieden en gebruiken van betalingsdiensten Wet op het statuut van de betalingsinstellingen Oprichting van "Betalingsinstellingen" Verordening 924/2009 betreffende de grensoverschrijdende betalingen Gelijke tarieven voor nationale en grensoverschrijdende betalingen Verordening 260/2012 betreffende de technische en bedrijfsmatige vereisten voor overschrijvingen en domiciliëringen in EUR Einddatum voor nationale betalingsinstrumenten: 01-02-2014

Europese Commissie: rol Omzetting van de Directive (PSD) in 2 wetten (2009) + Uitvoeringstermijn, terugbetaling, transfer van het volledige bedrag Betalingsinstellingen Transparantie en informatie Rechten en plichten

Europese Commissie: rol Verordening 924/2009 betreffende grensoverschrijdende betalingen in EUR EeEUREUpayments in € voor al de electronisch verwerkte betalingen in EUR verplicht gebruik van het IBAN (SCT & SDD) Herleiden van de kosten voor grensoverschrijdende betalingen naar het kostenpeil van de nationale betalingen

Europese Commissie: rol Verordening einddatum "Overschrijvingen zullen dienovereenkomstig worden uitgevoerd tegen 1 februari 2014" "Domiciliëringen zullen dienovereenkomstig worden uitgevoerd tegen 1 februari 2014" EU Forum of national SEPA Coordination Committees The EU Forum provides an opportunity for national SEPA Coordination Committees to familiarize themselves with the activities of their European counterparts, debate issues of common interest with the EU institutions and exchange information and good practices about SEPA migration. The forum is chaired by the Commission and it is intended to hold meetings twice a year. SEPA and EU competition policy Given that indicators such as market fragmentation, price rigidity and customer immobility suggest that competition in the EU retail banking market does not function effectively, the Commission has decided to open an inquiry into the retail banking sector, in particular in relation to cross-border competition. This will shed light on the operation of the market, highlight possible market failures and identify where market failures can be tackled through competition law and other measures.

Europese Commissie: rol Europees Forum voor nationale SEPA- Coördinatiecomités Europese Mededingingsautoriteiten: in opbouw multilaterale uitwisselingsvergoeding kaartbetalingen toegang tot bankrekeningen EU Forum of national SEPA Coordination Committees The EU Forum provides an opportunity for national SEPA Coordination Committees to familiarize themselves with the activities of their European counterparts, debate issues of common interest with the EU institutions and exchange information and good practices about SEPA migration. The forum is chaired by the Commission and it is intended to hold meetings twice a year. SEPA and EU competition policy Given that indicators such as market fragmentation, price rigidity and customer immobility suggest that competition in the EU retail banking market does not function effectively, the Commission has decided to open an inquiry into the retail banking sector, in particular in relation to cross-border competition. This will shed light on the operation of the market, highlight possible market failures and identify where market failures can be tackled through competition law and other measures.

Wet op de betalingsdiensten van 10/12/2009 verschenen in het BS op 15/01/2010 Uitvoeringstermijn, terugbetaling, transfer van het volledige bedrag Betalingsinstellingen Transparantie en informatie Rechten en plichten

Wet op de betalingsdiensten art 9 tot 14 Transparantie van de voorwaarden voor betalingsdiensten (art 9 => 14) afzonderlijke betalingsoperaties raamcontract beschrijving van de voornaamste kenmerken unieke herkenning maximale uitvoeringstermijn kosten

Wet opde betalingsdiensten art 38 & 39 : terugbetaling(1) Terugbetaling van betalingsopdrachten geïnitieerd door of via de begunstigde Van toepassing zowel op de "nationale" DOM80-domiciliëringen als op de SDD De betalingsdienstaanbieder van de betaler staat in voor de terugbetaling wanneer in het mandaat geen precies bedrag vermeld werd en het bedrag hoger lag aan dat waaraan de betaler zich redelijkerwijs kon verwachten Raamcontract: de betaler en zijn betalingsdienstaanbieder kunnen overeenkomen dat de betaler recht heeft op de terugbetaling zelfs al zijn deze voorwaarden niet vervuld

Wet op de betalingsdiensten art 38 & 39 : terugbetaling (2) terugbetaling van betalingsoperaties geïnitieerd door of via de begunstigde Raamcontract: de betaler heeft geen recht op terugbetaling wanneer hij zijn toestemming rechtstreeks aan de betalingsdienstaanbieder heeft gegeven wanneer de betreffende informatie 4 weken vóór de vervaldag aan hem werd meegedeeld 8 weken de terugbetaling wordt binnen de 10 dagen uitgevoerd

Wet op de betalingsdiensten art 38 & 39 - Recht op terugbetaling in de Belgische praktijk Het onvoorwaardelijk recht op terugbetaling geldt gedurende 8 weken: sinds 1/4/2010 voor de nationale DOM80-domiciliëringen sedert 1/11/2009 voor de Europese SDD core-domiciliëringen Na deze 8 weken geldt nog een terugbetalingsrecht van 13 maanden Wanneer er geen geldig mandaat is. De bewijslast komt toe aan: de schuldeiser voor SDD & DOM70 de bank van de debiteur voor DOM80 Het onvoorwaardelijk terugbetalingsrecht is niet van toepassing voor : de SDD – B2B de SDD – fixed amount (in ontwikkeling) 12

Wet op de betalingsdiensten art 29 : mandaat Mandaat voor de betalingsoperaties Het domiciliëringsmandaat moet aan de volgende voorwaarden voldoen: Er moet een uitdrukkelijke toestemming van de betaler zijn Het mandaat moet uitdrukkelijk verwijzen naar het onderliggend contract (waarin gerefereerd wordt naar het type, de vervaldag...) De domiciliëring kan pas geldig afgewikkeld worden wanneer de betaler vooraf ingelicht werd over het onderliggend contract

Wet op de betalingsdiensten art 45 & 78 uitvoeringstermijn en waardedatum België Overschrijvingen: D intrabancair D+1 indien interbancair papier: +1 dag Domiciliëringen: D+3 tot 01/01/2012 D+1 na 01/01/2012 Grensoverschrijdend (overschrijvingen & domiciliëringen) Tot 01/01/2012: D+3 D+1 vanaf 01/01/2012

Verordening van het Europees Parlement en de Raad NL= http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2012:094:0022:0037:NL:PDF FR= http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2012:094:0022:0037:FR:PDF "Overschrijvingen zullen dienovereenkomstig worden uitgevoerd vanaf 1 februari 2014" "Domiciliëringen zullen dienovereenkomstig worden uitgevoerd vanaf 1 februarei 2014"

Verordening van het Europees Parlement en de Raad Verordening betreffende de technische en bedrijfsmatige vereisten voor overschrijvingen en domiciliëringen in EUR Voorstel van de Commissie -16 december 2010 Aanvaarding op 14 maart 2012 Gepubliceerd in het Publicatieblad op 30 maart 2012

Verordening, artikel 1 Artikel 1: Worden beoogd overschrijvingen en domiciliëringen in EUR binnen de EU beide benen in de EU (both legs in the EU) worden niet beoogd: kaarten mobiele betalingen geldzendingen (money remittance) electronisch geld (e-money)

Verordening, artikel 6 Artikel 6: Einddatums "Overschrijvingen zullen dienovereenkomstig worden uitgevoerd vanaf 1 februari 2014" "Domiciliëringen zullen dienovereenkomstig worden uitgevoerd vanaf 1 februari 2014" Technische specificaties als bijlage

Verordening, artikel 5 Artikel 5: Vereisten voor overschrijvingen en domiciliëringen Technische specificaties als bijlage min of meer in de lijn van de "European Payment Council (EPC) Rulebooks" Gebruik van ISO20022 Gegevensvelden ...

Verordening, artikel 5 Artikel 5: Vereisten voor overschrijvingen en domiciliëringen min of meer in de lijn van de "European Payment Council (EPC) Rulebooks" Overschrijvingen enkel IBAN (BIC facultatief)! vanaf 01/02/2014 voor nationale betalingen met mogelijk uitstel per land vanaf 01/02/2016 voor grensoverschrijdende betalingen Domiciliëringen " ... betalers zullen de mogelijkheid genieten om: hun betalingsdienstaanbieder op te dragen de domiciliëringen te beperken qua bedrag of periodiciteit of zelfs beiden; hun betalingsdienstaanbieder te vragen, indien er volgens de PSD geen terugbetalingsrecht mogelijk is, iedere domiciliëring na te kijken en te controleren of het bedrag en de periodiciteit van de operatie kloppen met het in het mandaat overeengekomen bedrag; hun betalingsdienstaanbieder op te dragen bepaalde domiciliêringen, afkomstig van één of meerdere schuldeisers, te blokkeren of enkel domiciliëringen afkomstig van welbepaalde schuldeisers te aanvaarden." maar niet van toepassing voor B2B!

Verordening, artikel 5, vervolg "De betalingsdienstaanbieder zal er zich van vergewissen dat de betalingsdienstgebruiker (PSU) die geen klant of micro-onderneming is en die individuele overschrijvingen of domiciliëringen initieert of ontvangt die gebundeld worden voor transmissie, het berichtenformaat ISO20022 gebruikt." Optie uit te stellen tot 01/02/2016.

Verordening, artikels 3 & 9 Artikel 3: Bereikbaarheid " ... de betalingsdienstaanbieder van de betaler moet bereikbaar zijn voor overschrijvingen afkomstig uit gelijk welke lidstaat ... " " ... de betalingsdienstaanbieder van de betaler moet bereikbaar zijn voor domiciliëringen aangeboden door een schuldeiser uit gelijk welke lidstaat ... " alleen voor "consumenten", niet voor B2B Artikel 9: Bereik van de betalingen "De opdrachtgever van een overschrijving tot 50 000 € ten gunste van een rekening binnen de Unie moet niet specifiëren in welke lidstaat de rekening gehouden wordt ..." " Een schuldeiser die een domiciliering tot 50 000 € gebruikt om een rekening binnen de Unie te debiteren moet niet specifiëren in welke lidstaat de rekening gehouden wordt ... " Conclusie: Overschrijvingen moeten uitgevoerd worden ongeacht waar de te crediteren rekening gehouden wordt Domiciliëringen moeten uitgevoerd worden ongeacht waar de schuldeiser of debiteur hun rekening houden

Verordening, artikel 8 Artikel 8: Uitwisselingsvergoedingen voor domiciliëringen "het doel van de Europese Commissie bestaat in het scheppen van neutrale concurrentievoorwaarden tussen de betalingsdienstaanbieders" " ... er zal geen enkele multilaterale uitwisselingsvergoeding (of soortgelijke overeengekomen vergoeding) voor domiciliëringen toegepast worden." Uitgezonderd voor "R-transacties", wanneer zij kosten-gebaseerd zijn einddatum voor grensoverschrijdende transacties: 01-02-2017 einddatum voor nationale transacties: 01-11-2012

Regulering, artikel 16 Overgangsvoorzieningen niche-producten overschrijvingen (minder dan 10%, 01/02/2016) niche-producten domiciliëringen (minder dan10%, 01/02/2016) de betalingsdienstaanbieders toelaten om tot 01/02/2016 conversiediensten aan de consumenten aan te bieden voor nationale betalingsopdrachten landen buiten de eurozone

Verordening, overzicht per item SEPA-Einddatum Overschrijvingen en Domiciliëringen 1 feb 2014 Landen buiten de eurozone 31 okt 2016 Einddatum MIF Domiciliëringen Grensoverschrijdend 1 nov 2012 Binnenlands 1 feb 2017 Uitfasering BIC 1 feb 2014 (kan door lidstaten uitgesteld worden tot 1 feb 2016) 1 feb 2016 Conversie-faciliteiten ISO 20022 XML Nationale rekeningnummers Betalingsdienstgebruikers 1 feb 2016 (indien optie van de lidstaat) Uitfasering niche-producten Overschrijvingen en domiciliëringen Interoperabiliteit Landen binnen de eurozone Kaarbetaling via POS die resulteert in een domiciliëring bv het Duitse ELV source: ECB

Regulering, overzicht van de datums