Erasmus Open Dag Najaar 2012 NAJAARSDAG – 17 NOVEMBER 2012 FISCALE ECONOMIE PROF. DR. PETER KAVELAARS

2 FISCALE ECONOMIE WEGGEGOOID GELD?!

TARIEFSCHIJVEN INTERNATIONAAL 3 Aantal schijven in 2010 Stijging tussen 2000 en 2010 Stijging tussen 1990 en 2000 Stijging tussen 1981 en 1990 Verenigde Staten België Italië Finland Spanje Frankrijk Nederland Duitsland 4103 Oostenrijk 3 -6 Verenigd Koninkrijk Denemarken 200 Zweden EU-15-gemiddelde 4-0,2-1,6-9 OESO-gemiddelde 50,0-1,2-8 AANTAL SCHIJVEN IN DE INKOMSTENBELASTING OP CENTRAAL NIVEAU

TARIEFSTRUCTUREN IN EU 4 LandToptarief (2011) Aangrijpings- punt bij (2011) Mutatie Mutatie Zweden56,4%€ ,2-10,8 België53,7%€ ,81,7 Denemarken52,2%€ ,5-9,8 Nederland52,0%€ ,00 Oostenrijk50,0%€ Verenigd Koninkrijk50,0%€ ,00,0 Finland49,2%€ ,2-4,3 Duitsland47,5%€ ,30,8 Frankrijk46,7%€ ,51,5 Italië45,6% € ,2-3,6 Spanje Verenigde Staten 45,0% 41,8% € € ,0 -4,8 -8,0 11,1 Gemiddelde EU-15 (2010)48,1% -2,8-3,9 OESO-gemiddelde (2010)44,8% -3,3-2,3 TOPTARIEVEN, AANGRIJPINGSPUNT EN ONTWIKKELING, DIVERSE LANDEN

VOORSTEL COMMISSIE: VERBETERING ARBEIDSPARTICIPATIE TARIEFVERLAGING - < € : 37% (34%) - > € : 49% (46%) 5

LENEN EN SPAREN SCHULDEN VAN HUISHOUDENS ALS PERCENTAGE VAN BBP 6 VERMOGENS VAN HUISHOUDENS BIJ (PENSIOEN)VERZEKERAARS ALS PERCENTAGE VAN BBP

ONTWIKKELINGEN WONINGMARKT 7

ANNUÏTEIT 8

EIGEN WONINGREGELING STRUCTURELE OPBRENGST: € 5 MLD. MAXIMERING FINANCIERING VAN 106% NAAR 100% (LOAN TO VALUE) LENINGEN TEN MINSTE ANNUÏTAIR AFLOSSEN MAXIMAAL 360 MAANDEN NIEUWE LENINGEN INGAANDE 2013 BEOORDELING PER LENING/BIJLENEN REGEERAKKOORD: - NIEUWE GEVALLEN: CONFORM WETSVOORSTEL - BESTAANDE GEVALLEN 2014 E.V.: JAARLIJKS: -/-0,5% LAGER ‘AFTREKTARIEF’ IN 4 e SCHIJF VAN 52% TOT 38% 9

VOORSTEL COMMISSIE: EIGEN WONING GELIJKE BEHANDELING BESTAANDE EN NIEUWE GEVALLEN GEEN FISCALE AFLOSSINGSVERPLICHTING WEL ANNUÏTAIRE BASIS VOOR RENTEBEREKENING HEFFING EN AFTREK TEGEN 37% 10

LOAN-TO-VALUE NOMINALE HYPOTHEEKSOM TEN OPZICHTE VAN AANSCHAFPRIJS WONING 11

RESTSCHULD AANTAL HUISHOUDENS MET POTENTIËLE RESTSCHULD ALS PERCENTAGE VAN HET TOTAAL AANTAL HUIZENBEZITTERS PER LEEFTIJDSCATEGORIE 12

HUISHOUDENS MET RESTSCHULDEN AANTAL HUISHOUDENS MET RESTSCHULD NAAR LEEFTIJDSCATEGORIE 13 Leeftijd % daling10% daling15% daling t/m 25 jaar t/m 35 jaar t/m 45 jaar t/m 60 jaar ouder dan 60 jaar totaal

AOW- EN PENSIOENMAATREGELEN VERHOGING PENSIOENLEEFTIJD 2014: NAAR 67 VERLAGING OPBOUWPERCENTAGES PENSIOEN IN EINDLOON: VAN 2% NAAR 1,9% - MIDDELLOON: VAN 2,25% NAAR 2,15% REGEERAKKOORD: - EINDLOON: VAN 1,9 NAAR 1,5% - MIDDELLOON: VAN 2,15% NAAR 1,75% VERHOGING AOW-LEEFTIJD (2023): VAN 65 NAAR 67 (NA HERFSTAKKOORD) : JAARLIJKS 1 MAAND : JAARLIJKS 3 MAANDEN (WAS: 2 MAANDEN) : JAARLIJKS 4 MAANDEN (WAS: 3 MAANDEN; ) PENSIOEN EN AOW: KOPPELEN AAN LEVENSVERWACHTING 14

FISCALE ECONOMIE GEEN WEGGEGOOID GELD ! 15