Energieboekhouding VOKA Kamers Midden Vlaanderen 25 november 2009

2 Energieboekhouding november 2009 Inhoud Voorstelling Eandis Energieboekhouding : wat en waarom ? Criteria minimumvereisten Opstart en opvolging Datacaptatie Output van een energieboekhoudsysteem Introductie tot energiezorg

3 Energieboekhouding november 2009 Situering Eandis in energiemarkt Distributie- netbeheerders Distributie- netbeheerders Producenten elektriciteit Invoerders aardgas Elia Fluxys Leveranciers Klanten CREG / VREG

4 Energieboekhouding november 2009 Distributienetbeheerders Beheren, bouwen en onderhouden voor een bepaald grondgebied het distributienet voor elektriciteit en aardgas Vervoeren op vraag van de leveranciers de energie tot bij de distributienetgebruikers die op het net zijn aangesloten Treden op als sociale leverancier voor ‘gedropte’ huishoudelijke klanten Bevorderen het rationeel energiegebruik Beheren het toegangsregister

5 Energieboekhouding november 2009 Openbaredienstverplichtingen (ODV) Verplichtingen opgelegd door VREG aan netbeheerders en / of leveranciers Sociale ODV energielevering aan de toegewezen klanten in het kader van drop plaatsing / activatie / desactivatie van budgetmeters minimale levering van 10 A procedure bij wanbetaling toepassen sociale tarieven toekennen van gratis kWh elektriciteit (dubbele rol) Technische ODV investeringen in het distributienet recht op aansluiting van de afnemers op het distributienet (elektriciteit) veiligheid, continuïteit, regelmaat en de kwaliteit van de leveringen Ecologische ODV rationeel energiegebruik (REG) groenestroomcertificaten warmtekrachtkoppeling (WKK)

6 Energieboekhouding november 2009 Distributienetbeheerders Voor 12 jaar aangeduid door de VREG  voor een welbepaald grondgebied  netgebruikers kunnen niet zelf kiezen 2 mogelijke samenwerkingsverbanden  Gemengde distributienetbeheerders –vereniging van gemeenten ( soms ook provincie ) en een privé-deelnemer –in Vlaanderen : Gaselwest, Imewo, Intergem, IMEA, Iveka, Iverlek, Sibelgas –samenwerking in Eandis  Zuivere distributienetbeheerders (+ gemeentelijke regies) –geen privé-deelnemer –samenwerking in InfraX ( Interelectra, IVEG, WVEM )

7 Energieboekhouding november 2009 Gemengde distributienetbeheerders elektriciteit

8 Energieboekhouding november 2009 Gemengde distributienetbeheerders aardgas

9 Energieboekhouding november 2009 Eandis Elektriciteit - aardgas - netten - distributie Eandis voert exploitatietaken uit voor zeven distributienetbeheerders voor elektriciteit en aardgas : Gaselwest, IMEA, Imewo, Intergem, Iveka, Iverlek en Sibelgas

10 Energieboekhouding november 2009 Wat doet Eandis en wat niet ? Wat doet Eandis Werken aan aansluitingen Meterstanden opnemen Advies geven over rationeel energiegebruik (REG) en REG-premies uitreiken Elektriciteit tot bij de klant brengen via midden- en laagspanningsnet Wat doet Eandis niet Energie produceren ( taak voor producenten ) Energie verkopen ( taak voor energieleveranciers ) Leveringscontract afsluiten ( taak voor energieleveranciers ) Elektriciteit vervoeren over hoogspanningsnet (taak voor Elia)

11 Energieboekhouding november 2009 Wat doet Eandis en wat niet ? Wat doet Eandis Aardgas tot bij de klant brengen via midden- en lagedruknet Werken aan distributienetten Storingen en defecten op het net oplossen Wat doet Eandis niet Aardgas vervoeren over hogedruknet ( taak voor Fluxys ) Werken aan binneninstallatie voor elektriciteit en aardgas ( taak voor installateur ) Huishoudtoestellen herstellen ( taak voor klantenservice fabrikant )

12 Energieboekhouding november 2009 Wat doet Eandis en wat niet ? Wat doet Eandis Straatlampen herstellen Budgetmeters plaatsen en dienstverlening sociale leverancier verzekeren Wat doet Eandis niet Openbare verlichting op snelwegen en gewestwegen herstellen

13 Energieboekhouding november 2009 Aandeelhouders Eandis Aandeelhouders : de gemengde Vlaamse distributienetbeheerders voor elektriciteit en aardgas

14 Energieboekhouding november 2009 Nuttige contacten Algemeen nummer Gasreuk Storingen en defecten voor doven en slechthorendensms Defecte straatlampenwww.straatlampen.be Ombudsdienst > Over Eandis > Ombudsdienst Eandis Websitewww.eandis.be Klantenkantoren

15 Energieboekhouding november 2009 Inhoud Voorstelling Eandis Energieboekhouding : wat en waarom ? Criteria minimumvereisten Opstart en opvolging Datacaptatie Output van een energieboekhoudsysteem Introductie tot energiezorg

16 Energieboekhouding november 2009 Energieboekhouding: Wat? Regelmatige registratie, analyse en rapportering van elektriciteits-, brandstof- en waterverbruiken Opgemeten verbruiken vergelijken met referentiewaarden en verwachte verbruiken : opsporen van abnormale verbruiken en kwantificeren van besparingen

17 Energieboekhouding november 2009 Energieboekhouding: Waarom? Het verwerven van een beter inzicht in energie- en waterverbruik Het vergelijken van prijzen van energieleveranciers Het opsporen van abnormaal verbruik Het evalueren van het gebruik van de technische installaties en de gebouwfysische eigenschappen Het evalueren van de prestaties van onderhoudsfirma’s

18 Energieboekhouding november 2009 Energieboekhouding: Waarom? Het evalueren van besparingsmaatregelen Doorbelasting Het energiebewustzijn aanmoedigen Het creëren van een beter inzicht in de rendabiliteit van toekomstige investeringen Instrument voor EPC Het optimaliseren van de energiehuishouding

19 Energieboekhouding november 2009 Inhoud Voorstelling Eandis Energieboekhouding : wat en waarom ? Criteria minimumvereisten Opstart en opvolging Datacaptatie Output van een energieboekhoudsysteem Introductie tot energiezorg

20 Energieboekhouding november 2009 Criteria minimumvereisten Voorbereiding Inventariseren welke gebouwen / processen opgenomen dienen te worden Budget bepalen Methodologie Functionele vereisten software

21 Energieboekhouding november 2009 Criteria minimumvereisten Methodologie Uitbesteden of in eigen beheer? Internetapplicatie of stand alone software? Datacaptatie: telemetrie of manueel?

22 Energieboekhouding november 2009 Criteria minimumvereisten Functionele vereisten software Flexibele rapportage Klimaatcorrectie Interpolatie Benchmarking Overige

23 Energieboekhouding november 2009 Criteria minimumvereisten Flexibele rapportage In functie van de tijd: interval = uur, week, maand, jaar,… In functie van de gebruiker Vergelijken van verschillende jaren, gebouwen, processen,…

24 Energieboekhouding november 2009 Criteria minimumvereisten Klimaatcorrectie Moeilijk om verschillende jaren te vergelijken Graaddagenmethode om invloed klimaat uit te sluiten Graaddagen: verschil tussen standaardbinnentemperatuur en gemiddelde buitentemperatuur (als # grd > 0, anders 0) – som over volledig jaar Voorbeelden: 15/15, 18/18, 28/28

25 Energieboekhouding november 2009 Criteria minimumvereisten Interpolatie bij manuele opname Opnameperiode verschilt soms van rapportageperiode Gapfilling: ontbrekende meterstanden

26 Energieboekhouding november 2009 Criteria minimumvereisten Benchmarking Vergelijking van specifieke verbruiken Voorbeelden  kWh/m² verwarmd vloeroppervlak  kWh/bed  kWh per geproduceerde eenheid Doel  Vergelijken van gebouwen  Vergelijken van productielijnen

27 Energieboekhouding november 2009 Criteria minimumvereisten Overige Energiekosten ook opvolgen? Compatibiliteit met gebouwbeheersystemen? Andere parameters mee opvolgen: afval, productie, temperaturen, milieuparameters,…?

28 Energieboekhouding november 2009 Inhoud Voorstelling Eandis Energieboekhouding : wat en waarom ? Criteria minimumvereisten Opstart en opvolging Datacaptatie Output van een energieboekhoudsysteem Introductie tot energiezorg

29 Energieboekhouding november 2009 Opstart energieboekhouding Energiescan ter plaatse Inventarisatie gebouweigenschappen: bouwfysica, installaties, processen Inventarisatie meters:  hoofdmeters elektriciteit, aardgas, stookolie, vloeibaar gas, stoom, water + aftelmeters  Aandacht voor meternummer, locatie, eenheid, schaalfactor, # digits, verbruikers Analyse energiefacturen: EAN nrs, controle meters, historiek ingeven

30 Energieboekhouding november 2009 Opvolging energieboekhouding Opvolging = Registreren Verwerken Rapporteren Bijsturen

31 Energieboekhouding november 2009 Opvolging energieboekhouding Registreren: Manueel:  Op welke basis: wekelijks, maandelijks,…?  Meterstanden of verbruiken?  Tools: meterkaart afprinten, handterminal, PDA? Automatisch:  Telemetrie: op kwartuurbasis

32 Energieboekhouding november 2009 Opvolging energieboekhouding Verwerken: Manueel: input in energieboekhoudsoftware Automatisch: inladen van verbruiksdata Controle en validatie van data

33 Energieboekhouding november 2009 Opvolging energieboekhouding Rapporteren: Tabellen en grafieken met verbruiken: maandverbruiken, kwartuurprofielen,… Vergelijkingen over verschillende jaren Alarmen bij overschrijdingen Benchmarking Jaarrapporten

34 Energieboekhouding november 2009 Opvolging energieboekhouding Bijsturen: Oorzaken overschrijdingen opsporen Besparingen evalueren Sensibiliseren

35 Energieboekhouding november 2009 Inhoud Voorstelling Eandis Energieboekhouding : wat en waarom ? Criteria minimumvereisten Opstart en opvolging Datacaptatie Output van een energieboekhoudsysteem Introductie tot energiezorg

36 Energieboekhouding november 2009 Datacaptatie Manueel Telemetrie:  Meters  Bekabeling  Dataloggers  Communicatie

37 Energieboekhouding november 2009 Datacaptatie Meters Pulsgevende meters nodig: 0 – 10 V of 4 – 20 mA Vervanging door netbeheerder of zelfplaatsing Alternatieven: cameralezing of optische reflectiekop Bekabeling 2-draadsleiding van meters naar datalogger 300 m maximaal Kan ook draadloos

38 Energieboekhouding november 2009 Datacaptatie Dataloggers Digitale en analoge ingangen Capteren om de 15’ data en versturen deze 1 keer per 24u Communicatie Via modem en telefoonlijn, via GSM-modem, via GPRS Eventuele koppeling met GBS, SCADA, databases,…

39 Energieboekhouding november 2009 Inhoud Voorstelling Eandis Energieboekhouding : wat en waarom ? Criteria minimumvereisten Opstart en opvolging Datacaptatie Output van een energieboekhoudsysteem Introductie tot energiezorg

40 Energieboekhouding november 2009 Output Voorbeeld waterlek school

41 Energieboekhouding november 2009 Output Voorbeeld relighting sporthal

42 Energieboekhouding november 2009 Output Voorbeeld kwartuurwaarden zwembad

43 Energieboekhouding november 2009 Inhoud Voorstelling Eandis Energieboekhouding : wat en waarom ? Criteria minimumvereisten Opstart en opvolging Datacaptatie Output van een energieboekhoudsysteem Introductie tot energiezorg

44 Energieboekhouding november 2009 Energiezorg: Definitie Op structurele en economisch verantwoorde wijze uitvoeren van organisatorische, technische en gedragsmaatregelen om het energieverbruik te minimaliseren

45 Energieboekhouding november 2009 Energiezorg: Waarom? Structurele besparing Hoger comfort en productiviteit Groen imago Beter inzicht in gebouwen en processen

46 Energieboekhouding november 2009 Energiezorg: Hoe? Proces: Deming cirkel Beleid maken Acties plannen Maatregelen uitvoeren Resultaten controleren Nieuw beleid maken / bijsturen

47 Energieboekhouding november 2009 Energiezorge: Hoe? Beleid maken Alle relevante gebouwen/processen inventariseren in de energieboekhouding inputten met benchmarkgegevens: m², m³, # bedden, # gebruikers, # producten,… Projectteam samenstellen: verantwoordelijken milieu, techniek, financiën, uitvoerders,…

48 Energieboekhouding november 2009 Energiezorg: Hoe? Beleid maken Obv benchmarkanalyse prioretisering gebouwen/processen Onderzoeken welke energiebesparende maatregelen uitgevoerd kunnen worden via energie-audits en meetcampagnes Onderzoeken welke financiële steun men kan verkrijgen

49 Energieboekhouding november 2009 Energiezorg: Hoe? Maatregelen uitvoeren Uitvoeren rendabele maatregelen met TVT < 5 jaar Planning opmaken duurdere maatregelen ifv budgetten Sensibiliseren van gebouwgebruikers

50 Energieboekhouding november 2009 Energiezorg: Hoe? Resultaten controleren Impact maatregelen meten via energieboekhouding:  Besparing in kWh  Besparing in %  Besparing in ton CO2  Besparing in €

51 Energieboekhouding november 2009 Conclusie REG =  energie + geld besparen  milieu + hulpbronnen besparen  efficiëntie + comfort verhogen Energieboekhouding =  Kwantificeert het energieverbruik  Rapporteert besparingen en overschrijding  Basis voor energiezorg

52 Energieboekhouding november 2009 Dank voor uw aandacht en veel succes !