Preventieve geneeskunde; consultatie reisziekten Wim Terryn RZ Jan Yperman
Geschiedenis 2° jaar opleiding; 6° jaar opleiding; AZ St Jan Brugge; dr Johan Boelaert HIV, Infectieziekten, Travel Clinic 6° jaar opleiding; UZ Gent; prof dr Dirk Vogelaers: mijn “grote voorbeeld” infectieziekten HIV kliniek Consultatie reisziekten Staflid nefrologie 2003-2004 Transplantatie; immunosuppressie Vroeg: bacteriële infecties Na één maand: opportunistische infecties (PCP, CMV, toxoplasmose, atypische mucobacteriën...)
RZ Jan Yperman Geografisch; lacune Brugge, Gent, Brussel, Antwerpen ...en Ieper
Reizigersdiaree Meestal bacteriële infectie : water, rauwe groenten, ongepelde vruchten. PREVENTIE: Flessenwater, zelfs voor tandenpoetsen. Koken van water. Chloramine tabletten (vuil water eerst filteren). antacida (vooral PPI) hoger risico meestal goedaardig; loperamide ACEi en/of diuretica: tijdelijk stoppen bij ernstige diaree Enterotoxigene E coli (ETEC)/ dysenterie: koorts, hevige buikpijn, bloederige stoelgang: ZELFTHERAPIE antibiotica (volwassen: fluoroquinolone, kinderen; azithromycine. (evt snel bij sporters, immunosuppressie). amoebendysenterie (Gabbroral/Fasigyn): RO faeces voor parasieten, echo lever! geen preventieve antibiotica, geen nifuroxazide (Ercefuryl), geen parenterol, geen bactisubtil; nutteloos of schadelijk
Malaria: Afrika + Amazonegebied P falciparum (meest gevaarlijk), sterfte wereldwijd jaarlijks 3-3.5 miljoen mensen, vooral Afrikaanse kinderen, doch ook jaarlijks enkele Belgische reizigers. Mortaliteit 1%. Muggenbeetpreventie met DEET >20% (’s avonds; inactiveert zonnecreme) + Muskietennet Chloroquineresistentie; enkel Malarone of Lariam (uitzonderlijk Doxycycline) Malarone; geen bijwerkingen, -D1 tot +D7, MET DE MAALTIJD (absorpsie * 4) kostprijs! Lariam; W1 tot +4W, goedkoop en efficiënt behalve bepaalde plaatsen in Azië 1/20 bijwerkingen (angst, depressie, slapeloosheid); proefbehandeling >3wekn Contraïndicaties; depressie, ritmestoornissen
Malaria; KAARTEN! THAILAND
Malaria; KAARTEN! PERU
Malaria; KAARTEN! PERU
“stand by treatment”; -malarone 4 co per dag met eten gedurende 3 opeenvolgende dagen
Gele Koorts virale hepatitis overgedragen door mug, mortaliteit 50 % endemisch Zuid Amerika en Afrika – epidemieën: landenlijst ! verplichte vaccinatie in landen waar geen Gele koorts voorkomt, doch waar het klimaat zijn verspreiding mogelijk maakt bv Thailand, Namibië, Zuid Afrika: dit ENKEL indien men uit een land komt waar WEL Gele koorts voorkomt. Dus niet vanuit België levend vaccin; niet bij immunosuppressie (na BMT: 2 jaar wachten) en zwangerschap
Mengitis door meningococcen serotype A;C;W;Y VERPLICHT: Mekka reizigers (Haj) (crowding) Subsaharisch Afrika in de winter (Burkina: 5000 gevallen in 2005/ vaccinatiecampagnes) Cave; GEEN Neisvac®, Meningitec ®= serotype C WEL Mencevax®
Hepatitis A faeco- oraal (voedsel), wereldwijd behalve West-Europa, Australië en Noord Amerika (wel in Griekenland, Italië en Spanje) mortaliteit + 40 jaar: 2 procent !! Epidemiologisch risico Vaccinatie 100 % beschermend, geen bijwerkingen Indien Twinrix® gegeven wordt; bevat slechts HALVE DOSIS (=Havrix 720 =Junior), dus steeds TWEE spuiten voor vertrek OF Havrix 1440 + Engerix 20 (Havrix 1440®: één spuit is 100 % beschermend na 14 dagen)
Buiktyphus progressief koorts door bacteriëmie, onbehandeld 10 % ernstige complicaties: darmperforaties en bloedingen infectiekans vooral bij avontuurlijk reizen vaccinatie oraal (levend) en im. (antigenisch), beschermt ongeveer voor 70% gedurende 3 jaar behandeling = antibiotica, doch in India veel resistentie; sneller vaccineren.
Tetanus Diphterie Polio Poliomyelitis; epidemieën in Afrika en Azië, vooral India één rappel als volwassene: levenslange immuniteit combinatie TeDiPolio = Revaxis ®
Mazelen wereldwijde killer (800.000 doden) personen geboren 1960-1980 die geen klinisch mazelen doorgemaakt hebben éénmalig MBR vaccin (Priorix®) Vanaf 1985 universele vaccinatie
Cholera administratieve stempel voor Afrika! ‘Cholera not indicated forever’ enkel risico voor hulpverleners in epidemieën; ook dan nog behandelbaar met antibiotica en vocht
Japanse Encefalitis Azië; langer verblijf (3-4 weken) op het platteland Virale encefalitis (muggen) Lage infectiekans itt. malaria doch zeer belangrijke morbiditeit en mortaliteit Niet op de markt in België: geîmporteerd uit Nederland
Rabies Rugzaktoeristen of “backpackers”, fietsers die gedurende langere tijd reizen (3 maand), ook hulpverleners, migranten honden, katten, apen: nooit aanraken (kinderen) Speleologen: vleermuizen bestellen bij Pasteurinstituut (via reiskliniek): 125 euro/3 injecties D1D7D14: rappels door de huisarts, geen bijwerkingen
Tuberculose; BCG beschermt niet tegen pulmonaire TBC, wel tegen ernstige TBC bv tuberculeuse meningitis, vooral bij kinderen mantoux wordt (vals) positief overwegen voor kinderen van migranten die bv terugreizen, ook voor bep. Overzeese scholen bv Franse Lycea
FRUHSOMMERENCEFALITIS of TBE (tickbite encephalitis) centraal Europa en Sovjet Unie tekenbeet; preventie ! vaccinatie overwegen
Zwangerschap Geen levende vaccins Lariam; niet in het eerste trimester Best NIET reizen indien niet nodig
Schistosomiasis: zoet water
Checklist; huisarts essentiële patientengegevens: zwanger? medicatie inname ? splenectomie ? allergie ? neem de landenlijst (http://www.itg.be), check voor GELE KOORTS EN MALARIA: evt verwijzing plannen basisvaccins in orde ? te, di, polio, pertussis, mazelen, hepatitis B, influenza reizigersdiaree, voorschrift loperamide en quinolone of azithromycine hepatitis A vaccinatie ? Buiktyphusvaccinatie ? Meer uitzonderlijke vaccinaties: Meningitis ACWY, rabies, jap encefalitis, tuberculose, TBE Gezondheidsrisico’s; schistosomiase, dengue, wondinfecties, Chagas…
Koorts na een reis = Malaria tot het tegendeel is bewezen (eerste drie maanden nadien) Steeds onmiddellijk diagnostiek: Sneltest (antigen) Dikdruppel Labo; thrombopenie (Dengue) Hemoculturen (typhus)
Rol van de huisarts in de preventieve reisgeneeskunde Best eerst naar de huisarts Reiskliniek Gele koorts; WHO regelment Malaria: onduidelijke situaties Langer verblijf; Rabies, Japanse encefalitis enz... Koorts na een reis