LauwersCollege Buitenpost Informatica Hoofdstuk 7: Netwerken Netwerkstructuren Schakeltechnieken Pariteitsbit Netwerkhardware Netwerkinstellingen Transport van bits Draadloos netwerk LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Datacommunicatie LAN: Local Area Network Een locaal netwerk, daarbij wisselen PC's die in hetzelfde gebouw staan, informatie uit. WAN: Wide Area Network Een netwerk, waarbij men kan communiceren met PC's in een ander gebouw, een andere stad of zelfs in een ander land. LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Het busnetwerk Een busnetwerk is open aan de uiteinden. Elke PC is op het netwerk aangesloten via een hub of switch. Het bekendste voorbeeld van dit type netwerk is Ethernet. Dit type netwerk wordt het meest gebruikt Het is een multidroplijn: meer verbindingen over één lijn LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Het ring-netwerk Het token ring-netwerk is een netwerk waarin maar één enkel pakket (token) tegelijk kan worden verzonden. Zo kunnen zich geen botsingen voordoen. Het is een multidroplijn: meer verbindingen over één lijn LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Het sternetwerk Bij het sternetwerk wordt de gegevensuitwisseling gecontroleerd door een schakelstation. Aangezien elke node met een eigen kabel op dit station is aangesloten, zijn botsingen uitgesloten. Het is een point to point lijn: één verbinding over één lijn LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Datacommunicatie #1 #2 simplex 1. Simplexverbinding berichten slechts in 1 richting verzonden voorb: televisie 2. Half duplex communicatie in 2 richtingen, echter niet tegelijkertijd voorb: fax 3. (Full) duplex communicatie in 2 richtingen, tegelijkertijd voorb: telefoon #1 #2 half duplex #1 #2 full duplex LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Netwerkstructuren 1. Punt naar puntlijn (point to point) elke computer via eigen lijn met server verbonden bijv. sternetwerk 2. Multidroplijn elke lijn wordt voor een aantal verbindingen gebruikt bijv. ringnetwerk en busnetwerk Andere indeling: Cliënt-server Clients: gebruikers van diensten Servers: aanbieders van diensten Peer-to-peer Alle PC’s gelijkwaardig: geen centrale boekhouding van toegangsrechten, e.d. Master-slave alle verwerking vindt plaats op de master verouderd LauwersCollege Buitenpost Informatica

Schakeltechniek: circuit switching Totale verbinding blijft in stand tijdens de communicatie Bericht compleet overgezonden Synchrone commu-nicatie. Voorbeeld: telefoon LauwersCollege Buitenpost Informatica

Schakeltechniek: message switching Verbinding tussen knooppunten Bericht van knooppunt tot knooppunt compleet overgezonden ‘Store and Forward’ Asynchrone comm. Voorbeeld: post LauwersCollege Buitenpost Informatica

Schakeltechniek: packet switching Verbinding tussen knooppunten Bericht in segmenten (pakketjes) Elk pakketje volgt zijn eigen route Voorbeeld: internet LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Pariteitsbit Bij datacommunicatie vindt foutcontrole plaats Dat kan door een pariteitsbit toe te voegen: zorg dat het aantal enen even is (bij even pariteit) Data Data (met pariteitsbit) 1  1 1 1 1 1 1 1  1 1 1 1 1 1 1 1 1  1 1 1 1 1 1 1 1 1  1 1 1 1 1 1 1  1 1 1 1 1 1 1 1 1 1  1 1 1 1 1 1 LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Hardware in een netwerk Als je een netwerk wilt maken dan heb je aan hardware nodig: voor elke computer een netwerkkaart netwerkkabels: meestal UTP categorie 5 rj45-stekkers (kabel + stekkers compleet: patchkabel) Een hub of switch, waar de kabels op aangesloten worden. LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Netwerk instellingen Verder moet je softwarematig een aantal dingen doen. Als je de wizard gebruikt gaat het automatisch. 1 De computer moet een naam hebben en in een werkgroep zitten. Wijzigen via Instellingen  Configuratie  Systeem  Systeemeigenschappen LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Netwerk instellingen 2 Verder moeten er nog drie dingen zijn geïnstalleerd: Een cliënt, bestands- en printerdeling en een protocol. Wijzigen moet via Instellingen  Configuratie  Netwerkverbindingen Klik op de netwerk-verbinding waarom het gaat En klik dan op Eigenschappen LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Netwerk instellingen 3 Als protocol wordt in Windows XP automatisch TCP/IP geïnstalleerd. Wil je het IP-adres wijzigen en/of bekijken klik dan op Internet-protocol (TCP/IP) en klik dan op Eigenschappen. LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Netwerk instellingen 4 Wil je een ander protocol klik dan op Installeren, klik dan op Protocol en dan op Toevoegen. Dan kun je bijv. IPX/SPX uitkiezen. LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Netwerk instellingen 5 Tenslotte moet je nog aangeven welke mappen je met anderen wilt delen. Klik met de rechter muisknop op de map en kies Delen. Je maakt dan een gedeelde map of share. Er verschijnt een handje ! LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Het IP-adres/ netwerkverbinding Wil je het IP-adres weten als het automatisch wordt toegewezen, klik dan op Start  Uitvoeren, en tik Winipcfg in Of ga naar MSDOS en tik IPCONFIG in, of IPCONFIG/ALL Je kunt een gedeelde map van een andere computer ook met een stationsletter (bijv. H: ) aangeven, dat noem je een netwerkverbinding Een netwerkverbinding maak je bijv. door met de rechter muisknop op Deze Computer te klikken en dan te kiezen voor Netwerkverbinding maken LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Transport van bits In een LAN worden bits getransporteerd m.b.v. basisbandsignalen 8 spanningsniveau’s, 200 baud 200 x 3 = 600 bps Je hebt gewone binaire codering en Manchester bitcodering LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica CSMA/CD(Carrier sense Multiple Access with Collision Detection). Multiple Access: Alle computers moeten dezelfde lijn gebruiken De data worden in stukjes verdeeld, in frames. Carrier sense: voordat een frame wordt verstuurd "luistert" de computer eerst het kanaal af. Als hij merkt dat er dataverkeer is verstuurt hij het frame niet. Zodra hij merkt dat de lijn vrij is verstuurt hij het eerste frame, op de eerstvolgende "kloktik". De tijd wordt in slots (intervallen) verdeeld Maar als dan toevallig een andere computer op hetzelfde moment een frame verstuurt ontstaat er een botsing (collision) De computer merkt een botsing direkt en stopt dan met zenden Na een botsing wacht hij een aantal kloktikken (hoeveel, dat hangt van het toeval af) en dan probeert hij het weer. LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Het 802.3 protocol Er wordt in een ethernet-netwerk meestal gebruik gemaakt van het 802.3 protocol (op de datalinklaag) Het bericht wordt in stukjes gehakt, vaak van 1500 bytes, een frame Aan elk stukje wordt een header en een trailer toegevoegd Header: O.a. de preambule (vlagbytes), het doeladres en bronadres (dat zijn mac-adressen, het “nummer” van de netwerkkaart Trailer (staart): de CRC-checksum LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica Foutcorrectie en foutdetectie Foutontdekkende codes: Pariteitsbit Tweedimensionale pariteitscheck Cyclische redundantie code (CRC) Foutencorrigerende code: Hamming code LauwersCollege Buitenpost Informatica

Tweedimensionale pariteitscheck Tweedimensionale pariteitscheck: betere controle dan één pariteitsbit per byte, ook dubbele fouten worden ontdekt Data Data (met pariteitsbits) 1 1 1  1 1 1 1 1 1 1 1  1 1 1 1 1 1 1 1 1  1 1 1 1 1 1 1 1 1  1 1 1 1 1 1 1  1 1 1 1 1 1 1 1 1 1  1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 LauwersCollege Buitenpost Informatica

Cyclische redundantie code (CRC) Beschouw de data bits, ( D ), samen als een binair getal Er wordt gedeeld door een getal G van r+1 bits ( G is de zogenaamde generator) Er worden r CRC-bits ( R ) aan D toegevoegd, zo dat <D gevolgd door R> deelbaar is door G De ontvanger deelt <D gevolgd door R> ook door G. Als de deling niet precies uitkomt is er een fout gedetecteerd! CRC kan alle burst-fouten van r of minder bits detecteren Er wordt heel veel gebruik gemaakt van CRC LauwersCollege Buitenpost Informatica

LauwersCollege Buitenpost Informatica CRC-voorbeeld G = 1001 (r=3) D = 101110 Het getal R moet worden berekend: We delen D door G, de rest is R Verzonden wordt: LauwersCollege Buitenpost Informatica

CRC-voorbeeld, vervolg De zender zendt: 101110001 De ontvanger deelt door G1= 1001 : 101011 101110001 1001 1010 0000 De rest is 0  geen fout! 1001 Naar draadloos netwerk LauwersCollege Buitenpost Informatica