De Longen

Motorongeluk Een jongeman werd tijdens een verkeersongeval ernstig gewond aan zijn borst Effectieve ventilatie was daardoor niet mogelijk Bloedgas waarden: pH = 7,24 (7,35 - 7,45) pCO2 = 8,0 kPa (4,6 - 6,0 kPa) 60 mmHg HCO3- = 25 mmol/l (21 – 25 mmol/l) Waarom stijgt de pCO2 en daalt de pH?

Motorongeluk Doordat de ademhaling pijn veroorzaakt verlaagt patiënt de frequentie. Hierdoor wordt CO2 minder goed uitgeademd en treedt “verzuring” op. Het gevolg is een respiratoire acidose door hypoventilatie.

Luchtstromingen

Zuurstofgradient

Alveoli (longblaasjes)

Zuurstof en CO2 diffusie

Dwarsdoorsnee alveoli

Kruispunt van drie alveoli

Erytrocyten in capillairen van een alveoli

Problemen in alveoli

Leucocyten in alveolus

Longontsteking met granolocyten

Problemen met het surfactant

Asbestiocis

Long emfyseem

Doorlaatbaarheid

Dwarsdoorsnede Alveolus

Bronchuscellen met “zweepharen”

Acute bronchitis

Chronische bronchitis

Bronchitis en beschadigde alveoli

Oude man met chronische bronchitis Een oude man wordt in verwarde toestand opgenomen. Hij was dyspnoeisch en had een sputum producerende hoest. Hij was niet in staat een samenhangend ziektebeloop te beschrijven. Men kende hem als insuline afhankelijke diabeet met een lange geschiedenis van chronische bronchitis. Bloedgaswaarden: pH = 7,18 (7,35 – 7,45) pCO2 = 7,54 (4,6 – 6,0 kPa) (56,6 mmHg) Wat is hier aan de hand?

Oude man met chronische bronchitis De vraag rijst of patiënt naast een ernstig longprobleem (respiratoire acidose) ook een metabole acidose heeft tengevolge van een ontregelde suikerhuishouding. Bij de eerste acidose hoort een hoge pCO2 Bij de tweede acidose hoort een laag pCO2 De pCO2 zit hier tussenin dus: beide Glucose, Natrium en Kalium geven uitsluitsel

Astma

Waarom overlijdt patiënt door de zuurstoftoediening? Astma patiënt Een astma patiënt heeft een zware aanval en krijgt zuurstof toegediend, waarna hij overlijdt Bloedgaswaarden vlak voor zuurstoftoediening zijn: Arterieel pO2 6,0 kPa (10 - 20 kPa) Arterieel pCO2 6,5 kPa (4,7- 6,0 kPa) (49 mmHg) Arterieel pH 7,30 (7,35 – 7,45) Waarom overlijdt patiënt door de zuurstoftoediening?

Belang van zuurstof voor de hersenen

pCO2 is een gevoelige stimulans voor de ademhaling en regelt de pH CO2 gevoelige sensoren pCO2 is een gevoelige stimulans voor de ademhaling en regelt de pH

Astma patiënt met zuurstof Patiënt hyperventileert om pO2 op peil te houden. pCO2 daalt hierdoor en patiënt krijgt een alkalose Daalt de pO2 verder dan wordt de ventilatie en diffusie nog moeilijker Hierdoor stijgt de pCO2 en krijgt patiënt een respiratoire acidose (pH was 7,30) De frequentie en kracht worden nu geregeld door de pO2 druk Door toediening van zuurstof vervalt de noodzaak om te ademen Patient verzuurt en sterft vanwege acidose en hypoxie.

Pleura

Overzicht transport van gassen 1 Ventilatie 2 Diffusie 3 Circulatie 4 Zuurstof afgifte 5 Zuurproductie 6 Buffering 7 Regulatie 8 Nieren

Oude patiënt met buikpijn Een 80 jaar oude man wordt wegens ernstige buikklachten met spoed opgenomen. De buikklachten begonnen ongeveer twee uur geleden. Hij heeft een shock en pols is niet te voelen. Hij gebruikt geen medicijnen Bloedgaswaarden: Arterieel pO2 12 kPa (10 - 20 kPa) Arterieel pCO2 3,5 kPa (4,7- 6,0 kPa) (26 mmHg) Arterieel pH 7,05 (7,35 – 7,45) HCO3- 7 mmol/l (21 – 25 mmol/l) Waaraan lijdt patiënt en daalt de pCO2 en is pO2 normaal?

Oude man met buikpijn De oude man heeft een aneurisma in zijn buik waardoor er lokaal een slechte bloedcirculatie ontstaat. Ten gevolge van deze locale hypoxie ontwikkelt zich in de buik en lager een metabole acidose. Verhoogd H+ verbruikt de HCO3-. Dit wordt gecompenseerd met CO2 uitademen. Hierbij wordt extra O2 opgenomen, dat alleen hoger dan de buik en in de extremiteiten verhoogd is.

Diffusie van gassen

Zuurstof Transport in het Bloed

Invloed van temp, 2.3DPG en pH op zuurstoftransport

Schaatser Een schaatser heeft 15 minuten onder ijs gelegen. Zijn lichaamstemperatuur is 25 C. Hij wordt opgewarmd en overlijdt. Wat ging er bij het opwarmen fout?

Schaatser Door de lage temperatuur is de affiniteit van hemoglobine voor zuurstof verhoogd waardoor hemoglobine geen zuurstof afgeeft. Als men hier geen rekening mee houdt overlijdt de patiënt aan hypoxie. Patient heeft juist extra zuurstof nodig: 1) voor het opwarmen 2) spierarbeid (rillingen) Fysisch opgelost zuurstof hoog houden en patiënt van binnenuit opwarmen.

Invloed van CO en Hb derivaten op zuurstoftransport

CO CO Lage COHb dan % COHb maal 2,8 NO

Brandend huis Patiënte wordt uit een brandend huis gered Zij lijdt aan ernstige hypoxie en overlijdt hieraan Labuitslagen: Hb = 9,0 mmol/l (7,5 – 9,5 mmol/l) Sat O2 = 98% (96 – 100%) pO2 = 15 kPa (10 – 20 kPa) pH = 7, 3 (7,35- 7,45) Alle uitslagen kloppen! Wat is hier aan de hand? COHb = 30%

Brandend huis Patiënt heeft een ernstige koolmonoxide vergiftiging. Dit is alleen met een directe meting te bepalen. De saturatieformule (Sat O2%) bevat alleen functionele hemoglobines. Koolmonoxide is geen functionele hemoglobine en komt dus niet in de saturatieformule voor. Dit is zo afgesproken, omdat hiermee snel de hoeveelheid afgestaan zuurstof kan worden berekend.

Zuurstofafgifte = (Arterieel pO2 – veneus pO2).hartminuutvolume (Arteriële SatO2% - veneuze SatO2%).hartminuutvolume Hartminuutvolume is 3-4 liter/m2 lichaamsoppervlak Als in de saturatieformule niet functioneel hemoglobine zit, dan gaat deze formule niet meer op.

Jacob duikt diep Jacob, een bekende wedstrijdzwemmer, ademt vlak voor het snorkelen drie keer diep, duikt in het water en verdrinkt. Hij is niet de eerste en ook niet de laatste, die dit overkomt. Wat is hier aan de hand?

Jacob duikt diep Jacob duikt te diep. Door diep ademhalen daalt de pCO2 en stijgt de pO2. De pCO2 prikkel om te ademen blijft langer uit. Hierdoor kan Jacob langer onder water blijven. Hij duikt daardoor te diep en komt niet meer levend naar boven. De eerste en laatste 10 meter onder water van bovenaf zijn het gevaarlijkst.

Te diepduiken na hyperventilatie