Wat ‘t meideke persijs mankeerde... iech zouw ‘t nog neet kinne zègke. Iech weit neet wieväöl dokters al waore gekonsulteerd, bekinde gelierde en kwakzallevers meh geine dee ‘n passende oplossing kós geve veur häör krengde. Geine dee kós zègke: ‘Daot dit of laot dat en vollegend jaor rent ze weer euver de speulplaots’. Dát weit iech wel allemaol. En iech weit ouch nog tot d’n hoesdokter, dokter Lacroix, tege ma heet gezag: “Liza, laot ‘ch ierlik zien. Gabriëlla is èllef gewore... meh ze heet de langsten tied vaan häör levensje gehad. Iech weit tot wat iech zègk neet leuk is, tot ‘t diech en d’ne maan väöl verdreet deit. Meh wat sjete v’r demèt op es iech zouw stoon te lege. Es iech diech en Jos en de kleine jong oonterech hoop zouw geve... wat daan, es Gabriëlla binnekort de wereld verliet...

‘t Verdreet zouw oonverwachs op uuch valle en daodoor väöl en väöl groeter zien. Ouch dat vaan miech, geluif m’ch. Noe kin ederein z’ch op z’n eige meneer veurbereije op get wat oonvermijjelik is.” Netuurlik had Liza nao dat gesprek stèllekes gekrete. Allein. Meh ouch same mèt Jos, häöre maan. Breurke, vief jaor aajd, snapde nog niks vaan ‘t mysterie vaan leve en doed. Ouch al vertèlde Liza häöm tot Gabriëlla mesjiens hiel gaw e ingelke zouw weure, heer leet gei träöneke. De gezoondheid vaan Gabriëlla bleef langsem meh zeker achteroet goon. Liere kosde te väöl inspanning en dus hoofde ze al de ganse zomer neet nao sjaol. De herfs verleep en de feesmaond kaom in ziech. Gabriëlla verheugde z’ch op Sinterklaos en wouw persé serpriese make.

Dat lökde ouch umtot ze dat kós doen op daog en meminte tot ze z’ch good veulde. Meh d’n aovend zellef, dee vaan de vijfde december, waos häör te zwoer en ze mós, veur ‘t lèste pekske waos oetgepak, goon ligke. Nao bèd. Lacroix had ouch al ins hiel veurziechtig mèt Gabriëlla zellef gesproke euver wat häör te wachte stoond. Neet zoe direk gezag tot ze mesjiens binnekort zouw goon hiemele, meh toch... Gabriëlla waos neet dom. Ze begreep tot es zoe väöl dokters geraodpleeg woorte, tot es zij neet mie nao sjaol hoofde, tot es zij zoe gaw meuj woord vaan die klein dinger die ze deeg, tot ze daan erreg kraank waos. En erreg kraanke luij, jeh die leefde neet lang. Wie lang zijj nog zouw leve? Es zijj ‘t veur ‘t zègke had daan nog jaore en jaore. Meh mamma waos dèks zoe bedreuf en pappa ouch.

Mie es ins zaog ze traone blinke in hun ouge es ze zellefs te meuj waos veur allein nao bèd te goon en gehollepe mós weure. Meh doed goon veur Keersemes... nein, dat zouw neet. Dat kós neet. Slivvenier stoond dat zeker neet touw. Keersemes! Dao verheugde ze z’ch nog mie op es op Sinterklaos. Keersleedsjes zinge roond ‘t Kribbeke! Lempkes in de boum... en glinsterende keersballe... en zèlleveretige slingers... en ‘ne spitse piek... en kunssnie... enne... enne... Dreij daog veur Keersemes begós ‘t te sjnieje. Gabriëlla zaot geregeld veur ‘t vinster de dansende vlökskes mèt häör ouge te vollege. Wat waos ‘t sjoen, dat pleetsje vaan e wit dekensje op die zwarte tek vaan buim en struuk. En wat waore de spore vaan veugellepuutsjes dudelik te vollege. Gabriëlla fleurde op vaan dat woonderlik gebäöre.

Häör wange begóste zellefs get kleur te kriege. Häör verlange veur boete te loupe, door dat sprookjesechtig land, woord alsmer groeter. Stimuleerde häör dat zoe tot ze z’ch wie langer wie beter veulde? Wie ze d’n daag veur Keersemes ‘smörreges oonderkaom zag ze tege Liza: “Mamma, iech wèl venaovend mèt nao de Nachmès.” “Meh kinneke”, sjrók Liza. “Is dat wel zoe verstendig. Neet tot iech diech dat plezeer neet gun meh de bis al zoe’nen tied neet mie ‘t hoes oet gewees. En noe obbins nao de kèrrek. En nog wel nao de Nachmès. Die doort e tiedsje. Hèlstiech dat wel vol?” “Jao, mamma. Iech veul tot iech dat kin. Iech weit ‘t hiel zeker.” Liza wis neet good wie ze ‘t had. Zouw ‘nen ummekier gekoume zien in de gezoondheid van häör döchterke?

Die kleure op häör wengskes. Meh ‘t waos nog lang ie ‘t aovend waos. Óndertösse kós venalles gebäöre mèt Gabriëlla häör kónditie. Veur ‘t keend neet teleur te stèlle zag ze oeteindelik: “Wètste wat, es pappa straks thoeskump zal iech ‘t mèt ‘m d’reuver höbbe. Kieke wat dee devaan tunks.” Wie Liza Jos op de huugde brach vaan Gabriëlla häör veurnumme keke de twie awwers z’ch oonderein zwiegend in de ouge. Eder späölde mèt dezellefde gedachte meh geine dorref ze oet te spreke. Had Lacroix lès neet gezag: “Nump m’ch neet koelik tot iech zoe ierlik mèt uuch spreek. Geer zeet verstendig genóg veur miech te begriepe... meh... allein e woonder kin Gabriëlla gelökkiger make estot ze noe is. Nogmaols, begrep m’ch neet verkierd. Iech mein ‘t good mèt uuch. Mèt uuch allemaol.”

E woonder zouw mote gebäöre. E woonder. En wat veur ‘nen tied vaan ‘t jaor waos miejer gesjik veur zoeget es noe? Keersemes... witte Keersemes... Nachmès... ‘t Keend verlangde nao de Nachmès. Waos dat neet e teike vaan bove? Es oets... es oets…!!! Um tien oor leep Gabriëlla, aon e henneke tösse Liza en Jos in, door de wit-wollige straote, besjene door lanteries mèt witte mötskes. Breurke leep, mèt z’n ouge haaf touw vaan de slaop, aon Jos z’n ander hand. Oonderhaaf oor doorde de plechtigen deens. Gabriëlla genoot, dat waos dudelik aon häör te zien. Liza veegde z’ch mie es ins stiekem de ouge druug. Jos heel z’ch flink tösse al die luij meh op weeg nao hoes haolde heer dèks z’n neus op. Deen ierste Keersdaag fleurde Gabriëlla wie langer wie miejer op en ‘s aoves, veur ‘t slaope goon,

zóng ze roond de keersboum volop alle keersleedsjes mèt die ze kós. In hun hart vierde ‘t gezin ‘ne Keersemes wie nog noets. Twiede Keersdaag waos aon Gabriëlla neet te mèrreke tot ze gistere zoe’ne zwoeren daag had gehad. Moonter stoond ze ‘smörreges op oet bèd en oonder ‘t óntbijt vertèlde ze wat ze deen daag vaan plan waos allemaol te goon doen. “Mamma, iech gaon dalik nao ‘t kribbeke kieke. Maag Breurke mèt?” Liza en Jos keke z’ch, zjus wie gistere, zwiegend in de ouge. Wat had dokter Lacroix gezag? Dit verzeuk mochste ‘t keend neet weigere. Allewel... allein euver straot? Waos dat al verantwoord? Meh es Breurke mètging?

De kèrrek waos touw! De zwoer iezere klink vaan de broun, geverniesde deur ging wel op en neer oonder d’n drök vaan Gabriëlla häör hand meh dat waos ‘t daan ouch. En noe? Metein weer nao hoes? Gabriëlla bókde z’ch nao Breurke en vroog: “Zalle v’r boveneuver nao hoes goon? Dao ligk miejer snie es heij in de straote.” Boveneuver waos de weeg dee tösse de velder leep. ‘t Waos mer e stökske weijer es oonderlangs en zouw eveväöl ekstra tied koste estot ze anders bijj ‘t kribbeke in de kèrrek zouwe höbbe doorgebrach. Dus pa en ma zouwe z’ch neet óngerös goon make umtot ze te lang eweg bleve. Boveneuver veurde hun langs de sjeur vaan boer Dinjes en wie ze dao langs lepe zag Breurke: “Binne brant leech. Zouwe de sjäöp lemkes höbbe?”

Mèt duijde heer ei uigske tege de spleet in de poort boe heer ‘t leech door had gezeen. “Iech zeen e sjaop!” zag ‘r tege Gabriëlla. Die duijde de klink umlieg en same sjove ze ein hèllef vaan de houte poort op ‘n kier. Binne kloonk gesjroevels in stru, of sjäöp op en neer lepe. Gabriëlla en Breurke vrónge z’ch achterein door de smal opening nao binne... en wouwe metein weer detössenoet goon. Want dao waos ‘ne vreemde maan in de sjeur en neet de kleine gedrónge boer Dinjes. ‘ne Groete mins in ‘ne lange broune mantel, mèt ‘ne stevigen tak es wandelstek in z’n hand. Heer trok op ‘nen herder en dat wèkde vertrouwe bijj de kinder. En ouch z’n vruntelike stum deeg hun blieve wie heer zag: “Zo, kinderkes. Komp gerös binne. Geer zeet niks te vreug. V’r waore us veerdig aon ‘t make um te vertrèkke.

M’n vrouw is de kleine aon ‘t verzörrege, achterdoor in de sjeur.” Vaan achterdoor vroog ‘n al eve vruntelike vrouwestum: “Mèt wee steistiech te vertèlle, Jozef?” ”Mèt e zusterke en breurke, Maria. Die koume eve nao ‘t Zjezuskinneke kieke, num ‘ch aon.” “Jao”, zag Gabriëlla, “meh de kèrrek waos geslote. Pestoer is netuurlik bang veur inbrekers.” “Nouw, daan zeet mer blijj tot g’r dao veur niks zeet gewees. G’r zeet noe beter aof.” Maria kaom mèt häör kinneke nao väör. Jozef spreijde ‘n deke oet op de rögk vaan d’n ezel en wouw Maria hellepe mèt dao-op te goon zitte. “Hèlstiech ‘t jungske eve vas?” vroog Maria aon Gabriëlla.

Traone sjote Gabriëlla in de ouge wie ze ‘t kinneke trök gaof aon z’n ma. Jozef pakde d’n teugel en maakde aonstalte veur de poort ope te doen. “Iech wouw tot ‘ch mèt kós goon”, zag Gabriëlla snikkentere. “Meinste dat ech?” vroog Maria óndertösse tot ze ‘t meidske leefdevol aonkeek. “Jeh, Zjezeke zouw bès ‘ne leven Ingelbewaorder kinne gebruke.” Liza en Jos maakde z’ch oongerös wie hun kinder mer neet kaome opdage. Zoe wied waos ‘t neet nao de kèrrek! En zoe sjoen waos die krib noe ouch weer neet veur zoe lang nao stoon te kieke. Toch ginge ze hun dao ‘t ierste zeuke. En wie ouch zijj de kèrrekdeur geslote voonte zeukde ze d’n umtrèk aof. In de sjeur vaan boer Dinjes voonte ze Gabriëlla laankoet ligkend in ‘t stru,

mèt ‘ne zaolige lach um häör bleike lippe. Breurke zaot neve häör in ‘t stru te kriete. Heer wouw ze zusterke neet allein laote. Wat dat woonder betröf heet dokter Lacroix geliek gekrege. Dat weit iech zeker. Want dat breurke, dat bin iech. © Jo Caris.