Internet fun & veilig! titeldia

Agenda 1. Internet is fun! 2. E-mail 3. Chat 4. Sociale netwerken 5. Cyberpestkop! inhoud

1. Internet is fun! Wat doen jullie op het Internet? Kinderen vertellen zelf wat ze op het internet doen.

2. Email Het wachtwoord van je e-mail is als de sleutel van je huis.

Wachtwoord Combineer kleine en GROTE letters, met cijfers (123) en symbolen (!*’) Maak een afkorting van een zin die je makkelijk kan onthouden. Geef nooit je wachtwoord aan iemand anders. Pas op voor “phishing”! Hoe maak je een goed wachtwoord? Hoe onthoud je zelf je wachtwoord? Je geeft je wachtwoord aan niemand door. Het zou wel kunnen dat ouders of leerkracht je paswoord kennen. Je noteert je wachtwoord niet op papier. Pishing: vissen naar informatie.

Voorbeelden van adressen en wachtwoorden E-mail: ikheetemmaenben9jaar@gmail.com Paswoord: emma9 E-mail: emmatje@gmail.com Paswoord: MBJI12J Een slecht voorbeeld – een goed voorbeeld. Wees origineel! Gebruik niet zomaar je voornaam of familienaam in je adres, want dan maak je het anderen te makkelijk om je op te sporen. Gebruik als paswoord een afkorting van een zin “Mijn Broer Jan Is 12 Jaar” = MBJI12J

geef je e-mailadres nooit zomaar door op het internet SPAM!  Open geen mails van mensen die je niet kent. Open geen mails met een verdacht onderwerp. Geef je adres nooit zomaar door op het internet. Open geen spam. (zie voorbeelden) Stel opties in. (zie voorbeelden) Spam in je mailbox kan knap vervelend zijn, want het gaat vaak om reclame. Om minder spam te krijgen zijn er enkele simpele regels: geef je e-mailadres nooit zomaar door op het internet antwoord niet op ongewenste mails! Zo weten de afzenders immers dat jij hun berichten leest en gaan ze gewoon door. Maak ook verschillende e-mailadressen aan, bijv. één voor school en één voor de fun! Neem bovendien een goede e-maildienst met spamfilter, zoals Hotmail. Wil je enkel mails krijgen van je vrienden uit je adresboek? Bij MSN Hotmail kan dat! Klik op ‘Opties’, dan op e-mail en ten slotte op ‘veilige en geblokkeerde afzenders’. Geef nooit teveel details vrij over jezelf. Laat je adres niet zomaar achter op spelletjes-websites of websites zonder https of een hangslotje in de URL. Anders kunnen mensen snel en makkelijk je details vinden en je paswoord raden. Op blogs schrijf je best je e-mailadres zonder @ maar met “at” Gebruik filters, blokkeer afzenders, rapporteer problemen met pishing.

Voorbeelden van SPAM

Hoax Berichten die vaak helemaal niet waar zijn en door andere Internetgebruikers de wereld ingestuurd worden. 5 personen zenden elk een email naar 5 personen die ook een mail doorsturen naar 5 personen…. www.hoaxbuster.com De kettingbrief verzenden kan betrekking hebben op elk onderwerp die een positieve of negatieve emotie kunnen losmaken bij de gebruiker: vb. Waarschuwing voor virussen, verdwijning van kinderen, belofte van geluk, petitie, enzovoort. Ze zijn in de eerste plaats schriftelijk (e-mail, bericht in een forum, enz.) en moedigen de internetgebruiker expliciet aan het nieuwtje verspreiden aan zijn/haar contacten om zo dus een snelle reactie van de keten te veroorzaken.

Opties instellen

Ongewenst

Chat met vrienden die je kent. Chat alleen als het plezierig is. Q&A: Chatten jullie vaak? Hoeveel? Met wie? Via welke programma’s? Gebruiken jullie een webcam? Waarom hou je van chatten (foto’s delen, contact houden met vrienden die verhuisd zijn…)?

3. Veilig chatten Kies een adres dat niet teveel details weergeeft Voeg nooit personen toe aan je lijst die je niet kent! Ontmoet geen personen die je online hebt leren kennen via het chatten. Gebruik geen webcam met personen die je niet kent. Doe geen dingen voor de webcam die je niet leuk vindt of niet voor groot publiek zou doen. Als er iets op de chat gebeurt dat je niet leuk vindt, vertel het aan je ouders of leerkracht. Respecteer anderen zoals in het echte leven. Geloof niet zomaar alles wat tijdens het chatten wordt verteld. Tips: Gebruik een nickname dat geen details weergeeft, zoals je leeftijd, woonplaats, geslacht. Gebruik nooit je echte naam.   Chat enkel met bekenden! Ontmoet niemand die je hebt leren kennen via chat. Online heb je zeker ook ‘vrienden’ die je nog nooit in het echt gezien hebt. Dit kunnen supertoffe mensen zijn, maar je weet natuurlijk nooit zeker wie ze écht zijn. Zo kan een ‘leuk meisje’ op de chat in het echt een saaie, oude man zijn… Zelfs na 1.000 leuke chats, blijft je chatvriend altijd een onbekende aan wie je beter geen persoonlijke info geeft zoals je telefoonnummer, adres of foto’s. Ik ken iedereen die in mijn contactenlijst staat ook ‘offline’. Een lange lijst is best cool, maar ik chat toch alleen met mensen die ik ook in het echte leven ken. Laat je niet onder druk zetten door iemand die je iets wil laten doen dat je niet leuk vindt De webcam kan je ook als controle gebruiken, wanneer je iemand op een open chat ontmoet of iemand via MSN die jouw adres heeft via een vriend. Wanneer je met iemand voor het eerst privéchat dan kan je met de webcam nagaan of die persoon wel degene is die hij/zij beweert te zijn (maar beter niet!). Ik zet nooit de webcam aan als vreemden erom vragen. De persoon aan de andere kant kan dingen tonen die ik liever niet wil zien of kan foto’s of filmpjes van mij maken zonder dat ik het weet.

Contactpersoon blokkeren

Stelen van je identiteit Wanneer iemand anders persoonlijke informatie over jou verzamelt en het dan gebruikt om in jouw naam allerlei dingen uit te spoken. Identity theft! Dit gebeurt vaak bij kinderen en tieners (grootste risico bij jongeren tussen 18 en 29)

4. Sociale netwerken Vraag de kinderen of ze sociale netwerken gebruiken. Leg uit: wat zijn sociale netwerken en hoe schrijf je je in. Netlog & Facebook is enkel beschikbaar voor kinderen ouder dan 13 jaar!!

Wat is niet goed op deze pagina? Waar zou je zeker niet op klikken?

Hoe ga je de privacy-instellingen aanpassen? Klik op Instellingen.

Waar kan je de privacy instellingen aanpassen?

Waar klik je om toegang tot je profiel te beperken tot vrienden?

Wat moet je wijzigen?

Zijn deze instellingen goed? Je moet ook met deze instellingen eerst nadenken en dan posten!

Helpt blacklisten? Soms wel, soms niet. De pester kan een andere account maken en opnieuw beginnnen.

Waar vind je de privacy settings?

Zijn deze instellingen goed?

Voorbeeld van een goede en een slechte foto!

Regels Sociale netwerken Ik vraag mijn ouders om een profiel aan te maken Ik zorg ervoor dat mijn profiel enkel zichtbaar is voor mijn vrienden Ik accepteer enkel vrienden die ik ken Ik post niet zomaar al mijn persoonlijke gegevens en foto’s op mijn blog of profiel Ik respecteer de anderen Vraag aan je ouders of het ok is om een profiel aan te maken. Zorg ervoor dat alleen je vrienden je profiel kunnen lezen. Zet geen mensen in je vriendenlijst die je in het echte leven niet kent. Je wilt toch niet dat vreemde mensen zomaar alles over je weten? Geef niet te veel details over jezelf. Persoonlijke gegevens als je naam, adres of geboortedatum horen niet thuis op een profiel. Indien iemand deze details wil weten, kan die persoon jou dit vragen. Praat nooit over je intiemste gevoelens. Je weet wel: die dingen waarvan je het niet fijn vindt dat anderen ze over jou weten. Vergeet niet dat anderen je profiel kunnen lezen! Pas op met welke foto's je op je profiel zet. Soms kunnen foto's heel veel over je verklappen. Heb je een leuke foto van een vriend of vriendin en wil je die in je blog tonen? Doe je hem of haar er een plezier mee, of juist niet? Daarover kan jij niet beslissen. Vraag eerst toestemming! Jij zou toch ook graag hebben dat anderen aan jou toestemming vragen? Respecteer de anderen. Zet geen dingen op je profiel die anderen kunnen kwetsen. Als er op een vriendensite iets gebeurt dat je niet leuk vindt, vertel het aan je ouders, zodat ze je kunnen helpen.

Op internet zeg je makkelijker dingen omdat niemand je ziet Op internet zeg je makkelijker dingen omdat niemand je ziet. Maar je weet natuurlijk nooit wie er meeleest… Blijf dus online gewoon jezelf en doe geen dingen die je anders niet zou doen, zoals je adres of telefoonnummer aan een vreemde geven of mensen pesten. Vergeet niet dat je gesprek door de ander bewaard kan worden… Dit geldt even goed voor het verzenden van persoonlijke foto’s en het gebruik van je webcam. Andere nuttige tip: als je je familienaam geeft en je gemeente is het vaak gemakkelijk om jouw adres te vinden. Vooral als je een speciale familienaam hebt die niet veel voorkomt (in die gemeente). Ook als je iets vertelt over straatnaam of je wijk, kan men gemakkelijk via de Wittegids.be je volledig adres en telefoon vinden. Best enkel je voornaam of een nickname gebruiken. Wees voorzichtig met WIE je je persoonlijke gegevens en foto’s deelt. Je kan ze enkel beschikbaar maken voor sommige mensen, zorg ervoor dat je profiel niet openbaar is voor iedereen. Foto’s kunnen gekopieerd en geplakt worden, en dus misbruikt worden tegen je wil. Post niet zomaar foto’s van anderen zonder hun toestemming te vragen.

Heb je ooit iemand beledigd of gepest via e-mail of op zijn/haar profiel? Heb je ooit online een roddel over iemand verspreid? Heb je ooit een lelijke foto van iemand op je profiel gepost? Q&A over cyberpesten Indien de kinderen niet antwoorden, kun je de vraag omdraaien en vragen of iemand ooit slachtoffer was van cyberpersten of dat ze iemand kennen die al eens slachtoffer is geweest. Gedraag je online zoals in het echte leven. Het is niet zo anoniem als je denkt. Slecht gedrag vertelt meer over je persoonlijkheid dan over de persoon die je pest.

5. Cyber-pesten  Je bent een cyberpestkop als je... ... beledigende of bedreigende mails hebt verstuurd, een roddel hebt gelanceerd of iemand bewust hebt uitgesloten uit een chatgesprek. Als je gepest wordt: vat het niet persoonlijk op, het is zeker jouw fout niet! Online pesten = veel erger dan “gewone pesten” Online pesten = veel erger dan het ‘gewone’ pesten: Woorden komen hard aan op een scherm en je kunt niet zien hoe de ander reageert. Het slachtoffer voelt zich thuis niet meer veilig, het pesten gaat gewoon door na de schooluren. Wat online staat, kan je niet meer ongedaan maken. Een bewerkte foto of een beledigende tekst kan verder verspreid worden!

Word je online gepest? Vertel het aan iemand. Reageer nooit op pestberichten. Stop met chatten met de pestkop of meld je helemaal af! Blokkeer mensen die je lastigvallen of je slecht doen voelen. Gebruik een nieuwe nicknaam. Maak een nieuw e-mailadres aan, dat je enkel doorgeeft aan vrienden. Als iemand je online pest, bewaar je de e-mails en berichten, zodat je die kan tonen aan je leerkracht en ouders. Reageer niet op vreemde berichten als je ze niet leuk vindt. Op die manier beleeft de pestkop geen plezier aan het pesten. Bewijsmateriaal: Bewaar de e-mails of print ze af, toon ze aan een ouder of leerkracht.  

Gouden Internet Regels Ik PRAAT over het internet met mijn OUDERS (vraag uitleg en praat over wat je beleeft op het Internet). Ik gedraag me VERANTWOORDELIJK op het Internet en RESPECTEER de anderen Wrap up, vraag de kinderen wat ze geleerd hebben. Overloop nog even deze puntjes: Ik VERTROUW enkel mensen die ik ken. Mijn naam, adres, telefoonnummer en wachtwoord hou ik voor mezelf. Ik ben VOORZICHTIG met de webcam. Als iemand me lastigvalt verlaat ik de website en praat ik erover met een volwassene die ik vertrouw. Wanneer ik afspreek met een online vriend breng ik mijn ouders op de hoogte en ga nooit alleen. Ik geloof niet alles wat ik op het Internet vind.

Waar vind ik hulp? 1. Je ouders en leerkracht … 2. 116 000 2. 116 000 3. www.clicksafe.be Meer info over Onderwijs kan je vinden op www.microsoft.be/education Deze website heeft vanalles te bieden over het onderwijs en er staan ook heel wat nuttige security tools op!

Bedankt voor jullie aandacht!