Bouw en functie van het zenuwstelsel Centraal en perifeer zenuwstelsel

Welke grote structuren treffen we aan? Centraal zenuwstelsel: hersenen en ruggenmerg Grote structuren Bouw van de hersenen Perifeer zenuwstelsel: netwerk van zenuwen dat centraal zenuwstelsel met rest van het lichaam verbindt; grensstrengen. Bouw van het ruggenmerg Bouw hersenzenuwen Bouw ruggenmergzenuwen Bouw grensstrengen Hernia Centraal en perifeer zenuwstelsel

Hoe zijn de hersenen opgebouwd? Menselijke hersenen: Uitwendig: - grote hersenen (voorhoofdslob, achterhoofdslob, wandlob, slaaplob); - kleine hersenen; - hersenstam (middenhersenen, brug van Varol, verlengde merg); Inwendig: - tussenhersenen (thalamus, hypothalamus, hypofyse); - hersenbalk; - hersenholten (hersenkamers of ventrikels) . Grote structuren Bouw van de hersenen Bouw van het ruggenmerg Bouw hersenzenuwen Bouw ruggenmergzenuwen Beschermd door schedel en hersenvliezen. Bouw grensstrengen Hernia Hersenen (uitwendig) Doorsnede hersenen (inwendig)

Hoe is het ruggenmerg opgebouwd? Ruggenmerg = buisvormige streng die bestaat uit: grijze stof; witte stof; ruggenmergkanaal gevuld met ruggenmergvocht. Grote structuren Bouw van de hersenen Bouw van het ruggenmerg Beschermd door wervelkolom en ruggenmergvliezen; gelegen in wervelkanaal (= wervelgaten vormen een tunnel); tussen twee wervels ontspringen twee ruggenmergzenuwen in de tussenwervelgaten. Bouw hersenzenuwen Bouw ruggenmergzenuwen Bouw grensstrengen Hernia Doorsnede ruggenmerg (schematisch) Microfoto ruggenmerg

Hoe zijn de hersenzenuwen opgebouwd? Uit hersenstam ontspringen 12 paar hersenzenuwen  zintuigen in het hoofd; zwervende zenuw (nervus vagus)  organen in de romp (hart, longen, darmen). Grote structuren Bouw van de hersenen Bouw van het ruggenmerg Bouw hersenzenuwen Zwervende zenuw Bouw ruggenmergzenuwen Bouw grensstrengen Hernia Schematische voorstelling hersenzenuwen

Hoe zijn de ruggenmergzenuwen opgebouwd? Uit dorsale en ventrale hoorn van het ruggenmerg ontspringen 31 paar ruggenmergzenuwen; dorsale en ventrale wortel komen samen tot een ruggenmergzenuw (gemengde zenuw); ruggenmergzenuwen vertakken zich tot fijnere zenuwen  uitersten lichaam. Grote structuren Bouw van de hersenen Bouw van het ruggenmerg Bouw hersenzenuwen Ruggenmergzenuw Dorsale wortel Bouw ruggenmergzenuwen Bouw grensstrengen Hernia Ventrale wortel Doorsnede ruggenmerg (schematisch)

Hoe zijn de grensstrengen opgebouwd? Grensstreng: strengen van onderling verbonden zenuwknopen aan weerszijden van het ruggenmerg. Grote structuren Bouw van de hersenen Grensstrengen staan in verbinding met het ruggenmerg via ruggenmergzenuwen; uit grensstrengen vertrekken zenuwen naar inwendige organen; cellichamen neuronen bevinden zich in grensstrengganglia. Bouw van het ruggenmerg Bouw hersenzenuwen Bouw ruggenmergzenuwen Ruggenmerg Bouw grensstrengen Hernia Grensstreng Grensstrengganglion Grensstrengen (schematisch)

Uitpuilende tussenwervelschijf Wat is een hernia? Hernia of uitpuilende tussenwervelschijf: het scheuren van de sterke buitenlaag van een tussenwervelschijf waardoor de zachtere binnenlaag doorheen de buitenlaag naar buiten puilt. Grote structuren Bouw van de hersenen Bouw van het ruggenmerg Oorzaak: overbelasting wervelkolom, ongeval, ouderdom. Gevolg: uitpuilende deel kan zenuwwortel samendrukken of irriteren  constante pijn waarnemen of verlamming in bepaalde ledematen. Bouw hersenzenuwen Bouw ruggenmergzenuwen Bouw grensstrengen Hernia Uitpuilende tussenwervelschijf Fragment wervelkolom (schematisch)

Hersenen Ruggenmerg Zenuwen Grensstreng Centraal en perifeer zenuwstelsel

Rugzijde Witte stof Grijze stof Dorsale hoorn Ruggenmergkanaal Ventrale hoorn Buikzijde Microfoto ruggenmerg

Wervelkanaal Ruggenmerg Tussenwervelgat Ruggenmergzenuw Tussenwervelschijf Wervel Wervelkolom (schematisch)

= ontsteking van hersen- en ruggenmergvliezen. Grijze stof Ruggenmergkanaal Witte stof Ruggenmerg Meningitis = ontsteking van hersen- en ruggenmergvliezen. Ontstaan: bacteriële of virale infectie (= besmettelijk). Koorts, hoofdpijn, braken, stijve nek. Rugzijde 3 ruggenmergvliezen Vocht tussen vliezen = schokdemper Binnenste vlies: zenuwweefsel voorzien van voedingsstoffen en zuurstof Buikzijde Ruggenmergvliezen (schematisch)

Groef van Sylvius Groef van Rolando Wandlob Voorhoofdslob Overlangse groef Rechterhemisfeer Slaaplob Achterhoofdslob Linkerhemisfeer Hersenstam Ruggenmerg Kleine hersenen Zijaanzicht hersenen (schematisch) Bovenaanzicht hersenen (schematisch)

Hersenbalk Hersenholten Vaatweefsel Thalamus Hypothalamus Hypofyse Kleine hersenen Middenhersenen Brug van Varol Vaatweefsel Verlengde merg Zijaanzicht hersenen (inwendig)

Hersenschors (grijze stof) Hersenmerg (witte stof) Hersenholten: staan met elkaar in verbinding en bevatten hersenvocht. Vaatweefsel (wand van hersenholten): productie van hersenvocht. Hersenvocht bevat voedingsstoffen en zuurstof voor zenuwcellen. Rechterhemisfeer Linkerhemisfeer Hersenschors (grijze stof) Hersenmerg (witte stof) Hersenbalk Eerste ventrikel Vaatweefsel Tweede ventrikel Derde ventrikel Vierde ventrikel Rechterthalamus Brug van Varol Frontale doorsnede hersenen

Hoofdhuid Schedel Hersenvliezen Hersenvocht Beschermende delen van de hersenen

Schedel Hersenen Hoofd mens

Hersenstam  verlengde merg Zwervende zenuw Hersenstam  verlengde merg Ruggenmerg 12 paar hersenzenuwen

Spinaal ganglion Dorsale hoorn Rugzijde Dorsale wortel Ruggenmergkanaal Buikzijde Ventrale wortel Ventrale hoorn Ruggenmergzenuw Doorsnede ruggenmerg (schematisch)

Ruggenmergzenuw Ruggenmerg Wervel Buikzijde Grensstrengganglion Rugzijde Ligging ruggenmerg en grensstrengen ten opzichte van de wervelkolom

Uitpuilende tussen- wervelschijf Normale tussen- wervelschijf Hernia (schematisch)

Menselijke hersenen