Par. 2 Landschappen in beweging Hoofdstuk 2: Landschap Par. 2 Landschappen in beweging

Landschap Landschappen zijn dynamisch, dat wil zeggen dat ze voortdurend veranderen Drie natuurlijke processen spelen een belangrijke rol: - Erosie - Verwering - Sedimentatie

Is de rivier er omdat er een dal is of is er een dal omdat er een rivier is?

Bodemerosie Bodemerosie: Het wegschuren van grond door water, wind en ijs Wind blaast zand weg Water voert grond mee IJs slijt dalen uit Planten houden de grond vast

Bodemerosie

Bodemerosie

Verwering Verwering: Het uiteenvallen van hard gesteente onder invloed van het weer en door planten 1. Water in spleten bevriest 2. Warmte en kou laat een steen uitzetten en krimpen 3. Plantenwortels kunnen een steen kapot maken 4. Zuur in water kan gesteente oplossen Grote stenen worden zo langzaam kleine stenen.

Verwering

Sedimenten Sedimentatie: Het neerleggen van materiaal als de snelheid van wind, water of ijs afneemt Sedimenten zijn stukjes afgebrokkeld gesteente zoals grind, zand of klei Sedimenten worden op een andere plek weer neergelegd waardoor het landschap verandert

Sedimentatie

Sedimenten

Rivieren en sedimenten Rivieren hebben een bovenloop, een middenloop en een benedenloop Hoe dichter bij de monding de rivier komt, hoe lager de stroomsnelheid is Als de stroomsnelheid lager wordt, dan worden sedimenten neergelegd  eerst zware, dan steeds lichtere

Sedimentatie

Delta’s Als een rivier in zee uitmondt kan een delta ontstaan, er wordt steeds sediment neergelegd waardoor het land zich uitbreidt

Jonge en oude gebergten Gebergten slijten af, waardoor ze steeds lager worden Welk gebergte is een oud gebergte?

Jonge en oude gebergten Door welke natuurlijke processen kunnen gebergten krimpen? Verwering en bodemerosie Waar komt al die sedimenten terecht? Vooral in de benedenloop van de rivier

Sedimentgesteente Sedimenten stapelen zich laag voor laag op in een laagvlakte, waardoor er steeds meer druk op de onderliggende lagen komt te staan  Zand wordt zandsteen Klei wordt schalie

Sedimentgesteente Schelpen worden kalksteen Oude gesteenten bevatten soms fossielen

Nieuwe gebergten Hoe kunnen nieuwe gebergten ontstaan? Door platentektoniek

Plooiingsgebergte

Subductie Doordat zwaardere oceanische platen onder de continenten schuiven, worden sedimenten naar beneden geduwd Ze gaan smelten en daarna weer stollen  stollingsgesteenten

Gesteentekringloop Gesteente wordt omgesmolten en komt weer Verwering, omhoog Verwering, riviertransport, sedimentatie 5 Wordt nog verder de diepte ingesleurd, hogere druk en temperatuur 4 2 Wegzakken en Samenpersen (schalie) 3 Wordt meegesleurd de diepte in, steeds grotere druk