Van zeepbel tot zeepbel David Para Marxistische zomeruniversiteit 22 augustus 2008

1. Het begin in Het Amerikaanse antwoord 3. De technologische crisis 4. Besluiten

Het begin in 1973 In 1973 breekt de crisis uit. De aanleiding is de vervierdubbeling van de petroleumprijzen. De stijging is een aanpassing na de devaluatie van de dollar en na twee decennia van lage prijzen. De crisis brengt een transfer van rijkdom van Westerse kapitalistische landen naar het Midden-Oosten.

Het begin in 1973 Het Midden-Oosten voorziet de banken, vooral in Londen, van de zgn. « petrodollars ». De banken voorzien de Derde Wereld landen, vnl. Latijns-Amerika en West-Azië, van kapitaal. Deze landen zetten zich in de schulden. Maar deze landen kopen Westerse producten, hetgeen toelaat de crisis te verzachten voor de Westerse landen. Dat is de eerste reactie t.a.v. de crisis.

Het begin in 1973 Westerse landen Midden-Oosten petroleumhouders Derde Wereld Banken Betaling petroleum belegging lening Aankoop waren Richting van de geldstroom

Het begin in 1973 Een systeem dat stand houdt: de kapitalen vloeien naar het Midden-Oosten, komen terug naar het Westen en gaan dan naar Latijns- Amerika, dat met schuldfinanciering waren koopt in het Westen. Enigste probleem: de schuldopbouw van de Derde Wereld is niet oneindig. Een schuldcrisis breekt uit in augustus 1982, met de stopzetting door Mexico van verdere afbetalingen. Dit brengt de banken in gevaar. Het IMF komt tussen ter bescherming van de banken.

Van zeepbel tot zeepbel 1. Het begin in Het Amerikaanse antwoord 3. De technologische crisis 4. Besluiten

Het Amerikaanse antwoord In de jaren ’70 bevinden de VS zich in een delicate positie. Economisch worden ze bijgebeend door Europa en door Japan. De Derde Wereld eist een groter deel van de economische activiteit op. De VS reageren.

Het Amerikaanse antwoord Vooreerst richten ze zich op de strijd tegen de inflatie: de prijzen stijgen met meer dan 10% per jaar eind jaren ’70. Probleem: - veroorzaakt waardevermindering van de bezittingen (dus ook van de kapitalen); -verstoort economische voorspellingen; -de spiraal van prijsverhogingen brengt een spiraal van sociale strijd met zich mee (om de lonen aan te passen aan de levens- duurte).

Het Amerikaanse antwoord Eind ’79 verhoogt Paul Volcker, voorzitter van de FED, de intrestvoeten. De inflatie gaat van 13,5% in 1981 naar 3,2% in Maar het is zware economische crisis. Diegenen met schulden met variabele intrestvoeten zitten met een groot probleem. Dat is het geval voor de Latijns-Amerikaanse landen. De strijd tegen de inflatie valt samen met een strijd tegen de loonsverhogingen.

L’historique de la crise Source: Federal Reserve. 1981

Het Amerikaanse antwoord Ten tweede is er een vaag van privatisering. Ten derde is er een vaag van deregulering, dit vnl. ten gunste van de financieroligarchie, waarvoor de regels sinds crash van 1929 één voor één worden afgeschaft. De financiële markten worden vrijgemaakt, waardoor de ontwikkeling van alle soorten speculatie producten onstaat.

Van zeepbel tot zeepbel 1. Het begin in Het Amerikaanse antwoord 3. De technologische crisis 4. Besluiten

L’historique de la crise 11 septembre

De technologische crisis In 2000 ontploft de internet bubble. Dit brengt een algemene crisis met zich mee.De FED verlaagt de intrest tot 1%. Ten aanzien van 1999, verliest het kapitaal 5000 miljard dollar aan financiële activa t.a.v

De technologische crisis De autoriteiten creëren de voorwaarden om een nieuwe bubble op te richten: de immobiliënmarkt. Tussen 1999 en 2006, stijgen de onroerende activa in de handen van Amerikaanse gezinnen met miljard dollar. Dit is gefinancieerd o.b.v. toekomstige, verwachte inkomsten.

L’historique de la crise Source: Calculs sur base des rapports annuels.

Van zeepbel tot zeepbel 1. Het begin in Het Amerikaanse antwoord 3. De technologische crisis 4. Besluiten

Conclusie De VS leven boven hun middelen. Hun schuld laat hen toe om te consumeren en de vraag aan te zwengelen. De crisissen volgen elkaar op. De oorzaak is de overproductie.