WELKOM Zet je naam in deze dia. Stel jezelf voor en vertel wat over jezelf. BV: Waarom werk je bij de NHS? Wat heb je zelf met het hart? Vertel ook waarom je deze presentatie doet. Is het op uitnodiging van de school, gaat het over een introductie in het kader van de maatschappelijke stage, of is er een andere aanleiding? Vertel ook iets over de inhoud van de presentatie: Wat doet de Hartstichting allemaal, wat doet de Hartstichting speciaal voor jongeren en waar krijgt de Hartstichting haar geld van. Denk voor de presentatie aan het klaar zetten van het filmpje bij dia 6 (afspelen na dia 5).

Wat weten jullie van het hart? Weet je waar je hart zit? Vanuit jezelf gezien zit je hart een beetje links van het midden van je borstkas. Hoe groot is je hart? Ongeveer ter grote van je vuist. Iemand die klein is heeft een kleine vuist en ook een kleiner hart dan iemand die een stuk groter is. Je kunt voorstellen dat de leerlingen hun vuist vergelijken met de vuist van hun buurman. Hoe vaak klopt je hart? In rust 60 tot 80 keer per minuut. In 80 jaar is dat 3 miljard keer! Is dat anders bij kleine kinderen en pasgeborenen? Ja, bij hen slaat het hart 100 tot 170 keer per minuut. Hoeveel liter bloed heeft een volwassene? Ongeveer vijf liter bloed. Wat doet je hart? Je hart pompt bloed rond door je lichaam, dagelijks ongeveer 1.000 keer. Weetje over het rechter hart op het plaatje: Het standaard liefdeshartje - het zogenaamde Valentijnshart - stamt uit de Middeleeuwen. De vorm ervan lijkt niet op het echte hart. Dat is het gevolg van het feit dat men in de middeleeuwen geen eigen onderzoek deed, maar het werk van de oude Grieken overschreef. Soms leidde dit tot fouten. Het Valentijnshart is zo'n fout.

Wat weten jullie van de Hartstichting? Waarom is de Hartstichting belangrijk? In totaal leven er in Nederland 16,5 miljoen mensen. Bijna 1 miljoen Nederlanders is hart- of vaatpatiënt. Wie kent er iemand met een hartprobleem? Wat merk je daarvan? Als de leerlingen zelf niet echt reageren kun je ook over eigen ervaringen vertellen, of vragen of de leerkracht voorbeelden heeft. In de meeste klassen zijn echter genoeg leerlingen die een kunnen vertellen over een geval in hun eigen omgeving.

Onderzoek Er zijn veel hulpmiddelen en geneesmiddelen ontwikkeld voor het leven met hartproblemen. Veel onderzoek naar deze middelen is betaald door de Hartstichting. Wat zie je op de plaatjes? Wat denk je dat het is? Plaatje 1: Pacemaker - Apparaatje dat kleine stroomstootjes afgeeft waardoor de hartspier weer in een goed ritme samentrekt en het hart in normaal tempo pompt. Plaatje 2: Medicijnen Plaatje 3: AED - Een Automatische Externe Defibrillator. Bij hartstilstand pompt het hart het bloed niet meer rond. De AED is een apparaat dat door middel van elektrische schokken het hartritme weer op gang kan helpen (Defibrillatie). Hangt er een AED bij jullie in de school of in de buurt? Waar?

Voorlichting De Hartstichting geeft voorlichting aan patiënten. Zo leren zij beter omgaan met hun ziekte. Ook geven we voorlichting over een gezonde leefstijl om te voorkomen dat mensen (opnieuw) een hart- of vaatziekte krijgen. Weten jullie wat een gezonde leefstijl inhoud? Gezond eten, voldoende bewegen, niet roken, weinig stress Optie: meenemen gezonde en ongezonde producten en jongeren laten stemmen/reageren is iets gezond of niet. Let wel op dat het duidelijke producten zijn. Appel, sinasappelsap (gezond) Cola, Mars (ongezond). Ook leuk is de Appelkoek (ongezond) en dan laten raden hoeveel % appel er in zit. Bij dia 12 “Hoeveel kinderen van basisscholen zijn te zwaar?” staan vragen over de eigen leefstijl van de jongeren. Deze kun je in plaats van daar ook hier aansnijden. Als je specifieke vragen krijgt waar je geen antwoord op weet, of onzeker over bent, verwijs dan door naar de Infolijn 0900 3000 300 of naar www.heartjump.nl Op de rechter foto zie je de Mobiele Informatie Stand. Deze wordt op evenementen en bijeenkomsten gebruikt om aan bezoekers te vertellen over de Hartstichting en je kunt er brochures vinden over gezonde leefstijl. Na deze dia het filmpje van Mr.Bean laten zien: http://www.youtube.com/watch?v=XfYfmZJkrng

Reanimeren Elke week worden 300 Nederlanders getroffen door een plotselinge hartstilstand buiten het ziekenhuis. Naar aanleiding van het filmpje van Mr.Bean: Wat er in het filmpje gebeurt kan natuurlijk niet, maar het is wel mogelijk om op de goede manier te reageren als iemand in je omgeving een hartstilstand krijgt: 1. Bel eerst 112 2. Begin dan met reanimeren 3. Defibrilleren, als er een AED voorhanden is De dame op het plaatje is aan het reanimeren. Bij een hartstilstand pompt het hart het bloed niet meer door het lichaam. Door het indrukken van de borstkas druk je het bloed uit het hart. Het vult zich vanzelf weer als je omhoogkomt. Zo blijft het bloed rondstromen door het lichaam. Het indrukken van de borst wordt afgewisseld met mond op mond beademing, om te zorgen dat er voldoende zuurstof in het bloed blijft zitten. Om goed te leren reanimeren kun je een cursus volgen. Je moet 13 jaar zijn voordat je een reanimatiecursus kunt volgen. Voor meer info kun je leerlingen doorverwijzen naar www.reanimatiepartner.nl. Achtergrondinfo voor als je vragen krijgt: - Bij ongeveer 50% van de slachtoffers buiten het ziekenhuis is ventrikelfibrilleren de oorzaak van de hartstilstand, zodat defibrillatie noodzakelijk is. Een defibrilleerbaar hartritme biedt de beste overlevingskans. Bij de overige 50% van de slachtoffers spelen andere hartritmestoornissen een rol, die niet met een defibrillator behandelbaar zijn en de overlevingskans (zeer) ongunstig beïnvloeden. De hartmassage en beademing is dan wel nog zinvol in afwachting van de ambulance! - De overleving van een hartstilstand buiten het ziekenhuis lag ongeveer tussen de 5 en 10% - Het streven van de NHS is om dit percentage landelijk naar 25% te krijgen - De overlevenden functioneren in 89% van de gevallen goed of hebben hooguit een geringe stoornis in bewustzijn of algemeen functioneren De Hartstichting probeert te zorgen dat zoveel mogelijk Nederlanders leren reanimeren en defibrilleren.

De Hartstichting, voor JONGEREN met en zonder hartafwijking!

Wist jij dat… Cristiano Ronaldo een hartoperatie heeft gehad op zijn 15de De voetbalcarrière van Manchester United-ster Cristiano Ronaldo was bijna voorbij nog voor ze begonnen was; de Portugees moest op zijn 15de een hartoperatie ondergaan. Volgens Dolores Aveiro, Ronaldo's moeder, moest haar zoon een operatie ondergaan om onregelmatig kloppen van het hart tegen te gaan. "Zijn hart racete terwijl hij niet eens aan het lopen was", klinkt het. "We waren bang dat hij het voetballen misschien moest opgeven, maar de operatie verliep goed en na enkele dagen kon hij weer beginnen trainen." PS: Christiano speelt anno 2010 bij Real Madrid.

Weet jij…? A 125 – 130 kinderen B 1.250 – 1.300 kinderen Hoeveel kinderen worden er per jaar in Nederland geboren met een aangeboren hartafwijking? A 125 – 130 kinderen B 1.250 – 1.300 kinderen C 12.500 – 13.000 kinderen Het goede antwoord is B Op dit moment leven er ongeveer 25.000 kinderen en jongeren met een aangeboren hartafwijking (AHA) in Nederland. Vroeger overleden veel kinderen die werden geboren met een AHA. Door onderzoek en nieuwe operatietechnieken blijven nu veel meer kinderen leven. (BV: Nu kan al voor de geboorte het hartje van een kindje bekeken worden. Als er dan afwijkingen worden gezien staat alles al klaar om meteen na de geboorte de operatie uit te voeren.) Per jaar worden in totaal ongeveer 185.000 kinderen geboren.

Hoeveel kinderen van basisscholen te zwaar zijn? Weet jij…? Hoeveel kinderen van basisscholen te zwaar zijn? A 1 op de 15 (=6,6 %) B 1 op de 10 (=10 %) C 1 op de 7 (=14 %) Goede antwoord is C In de afgelopen 20 jaar is dit verdubbeld. Dit is het gemiddelde over het hele land. In grote steden is het zelfs 1 op de 4. Als je te dik bent is de kans groter dat je al jong hart- of vaatziekten krijgt. Hoe zorgen jullie voor je hart? Wie let er zelf op zijn voeding? Hoe dan? Wie sport er? Welke sport en hoe vaak? Wie rookt er? Als je vragen krijgt over wat te dik zijn is kun je doorverwijzen naar: http://www.hartstichting.nl/gezond_leven/bmi_weten

A hoofd B hart C overal En jij…? Waar voel jij het als je verliefd bent? A hoofd B hart C overal Alle antwoorden zijn goed. (dat is een persoonlijke ervaring) Het hart staat wel symbool voor de liefde. Verschillende gevoelens, zoals verliefdheid en angst, kun je aan je hart voelen. Dat komt omdat de hartslag verandert. Het hart gaat bijvoorbeeld sneller slaan bij verliefdheid, of het slaat over als je schrikt.

Wat doet de Hartstichting voor jongeren? Kris Krokodil Dagboekje Website Krachtvoer We doen een heleboel en zijn ook nog een heleboel dingen aan het ontwikkelen. Een greep uit ons aanbod voor kinderen en jongeren: 1. We hebben we een dagboekje gemaakt wat kinderen krijgen als ze op de intensive care terecht komen. Daarin kunnen ze zelf, of hun ouders opschrijven wat er allemaal gebeurd en hoe ze zich voelen. 2. Kris Krokodil is een knuffel die hoort bij een voorleesboekje waarmee ouders hun kind of broertjes en zusjes kunnen uitleggen wat er in het ziekenhuis gaat gebeuren. 3. Een website met informatie vinden over het hart, Bijv. voor spreekbeurten. Ook staan er verhalen, foto’s en filmpjes op van kinderen met een aangeboren hartafwijking en leuke spelletjes. 4. We betalen mee aan twee lespakketten voor het vmbo: Krachtvoer; dat gaat over gezond eten. Do-It; over gezond eten, bewegen en tussendoortjes. Leuk als je de producten (Kris en voorleesboekje / Krachtvoer receptenboekje / dagboekje) kunt laten zien. Overig (zonder plaatje) als je nog meer wilt vertellen: We maken mogelijk dat kinderen en jongeren met een aangeboren hartafwijking op vakantie kunnen met leeftijdsgenootjes die ook iets aan hun hart hebben. We hebben het lespakket Lekker fit! waarin alle kinderen van de basisschool leren wat gezond eten en bewegen is. Ook leren ze in de lessen dat ze zelf kunnen kiezen of ze gezond of ongezond willen leven. We zijn bezig met het bedenken van maatschappelijke stages. Voor het vwo is er een lespakket over het hart. (NLT = natuur, leven en techniek) We werken aan een workshop waar jongeren van het vmbo de relatie tussen het hart en de rest van het lichaam kunnen ontdekken. Bij vragen kun je de leerlingen doorverwijzen naar de website www.heartjump.nl

Testje! We gaan meten wat onze hartslag is. Hoeveel van jullie hebben een hartslag: - onder de 60 - tussen 60 en 70 - 70 en 80 - meer dan 80 Hoe meet je je hartslag? De hartslag kun je aan je pols meten. Ga rustig zitten en houd je wijsvinger en middelvinger tegen elkaar. Houd je ene hand met de handpalm naar boven voor je. Doe dan je andere hand van onder af om je pols en voel met je vingertoppen net onder de muis van je duim. Of in de hals: Voel dan links of rechts van je adamsappel. Hard drukken is niet nodig. Je moet misschien wel even zoeken voordat je de juiste plek hebt gevonden. Vraag even of iedereen zijn hartslag kan voelen. Help als dat nodig is. Tel de slagen in 30 seconden en doe de uitkomst keer twee. Dat is toch een gaaf idee, dat in deze klas, waar iedereen er ontspannen bijzit, zoveel verschillende harten flink aan het werk zijn, zonder dat je ze hoort of ziet. Probeer je al die kloppende harten eens voor te stellen. Normaal is een rusthartslag tussen de 60 en de 80. Hoger of lager is niet erg, dat kan komen door een telfout, of doordat iemand onrustig is.

Test 2! En na een minuut actie, hoe hoog zit je dan? Laat de leerlingen kniebuigingen doen / springen / dribbelen op de plaats / enz (waar de ruimte geschikt voor is) Doe zelf mee! Daarna opnieuw 30 seconden meten (en vermenigvuldigen met 2). Hier gaat het om het ervaren van het verschil door de invloed van beweging. Lukt het niet om dit onderdeel tijdens de presentatie te laten doen, vraag dan of ze het kunnen vragen aan de gymleerkracht. Dan kunnen ze de hartslag opnieuw voelen na een van de inspannende gymoefeningen. Na deze test ga je het derde onderdeel van de presentatie inleiden: De leerlingen hebben nu gezien wat de Hartstichting allemaal doet. Om dit te doen hebben we natuurlijk geld nodig.

Hoe komt de Hartstichting aan geld? De collecte! Jaarlijks gaan 75.000 vrijwilligers voor ons op pad! Wij krijgen geen geld van de overheid! Al het geld wat bij ons binnenkomt zijn giften. De bekendste actie die wij doen is het organiseren van de landelijke collecte. De naam die wij gebruiken voor de week waarin gecollecteerd wordt is de Hartweek. De Hartweek is jaarlijks in april. Leuk om te vertellen hoeveel de opbrengst was in deze plaats/gemeente als je dat kunt achterhalen. Vergelijken met het gemiddelde in Nederland. Totale opbrengst in 2008: € 4.212.308,70 Het totale budget van de NHS is meer dan 40 miljoen euro per jaar. De opbrengst van de collecte zorgt voor ongeveer 10% van de inkomsten.

En nog veel meer! - Donateurs Donateurs zijn mensen die bijvoorbeeld iedere maand geven, of mensen die eenmalig geld overmaken. Andere giften komen van sponsoracties. Dit kunnen mensen zijn die zich laten sponsoren om bijvoorbeeld de New York marathon te lopen. Het geld wat ze dan verdienen geven ze aan ons. Ook zijn er veel kinderen en jongeren die voor ons een sponsorloop organiseren. Soms geven bedrijven geld. Wij kregen bijvoorbeeld de opbrengst van de veiling van de eerste kreeft in 2010. Vertel over een actie, donatie of ander voorbeeld uit de lokale omgeving als je zo’n voorbeeld hebt. - Donateurs Inzamelingen en acties overal in het land

Om samen te vatten Zijn er nog vragen? Wat doet de Hartstichting Wat doen we voor kinderen Zonder geld van de overheid Zijn er nog vragen? Je hebt nu gezien dat de Hartstichting belangrijk werk doet. We betalen veel wetenschappelijk onderzoek, geven voorlichting en zorgen dat meer mensen leren reanimeren. Jongeren proberen we enthousiast te maken voor gezond eten en bewegen. En we maken dingen waarmee kinderen met een aangeboren hartafwijking het minder moeilijk hebben in het ziekenhuis. Hiervoor krijgen we geen geld van de overheid, dit doen we alleen met geld wat we uit giften krijgen!

Bedankt voor jullie aandacht! www.hartstichting.nl Hier kun je je eigen contactgegevens invullen als je wilt dat leerlingen je kunnen bereiken.