Les 5 Druggebruik en strafbaar gedrag

Indeling 1. Inleiding: actualiteit 2. Druggebruik 3. Verband druggebruik en strafbaar gedrag 4. Besluit: geïntegreerd beleid

1. Inleiding: actualiteit Federale drugnota van 19 januari 2001 (http://minsoc.fgov.be klik op archief) (1) Niet alleen vervolgingsbeleid t.a.v. cannabis Hele reeks actiepunten t.a.v. legale en illegale drugs (geïntegreerde globale benadering, epidemiologie, evaluatie, onderzoek, preventie, zorgverlening, repressie) 500 BEF miljoen per jaar

Inleiding (vervolg) (2) Wetswijziging 04 april 2003 + KB + Ministeriële richtlijn Meerderjarige geen PV bij bezit (eigen gebruik) tenzij problematisch gebruik of overlast en -minderjarigen niets veranderd -handel (ook kleinhandel) verboden tenslotte: andere illegale drugs niets gewijzigd

2. Druggebruik 2.1. Stereotiepe misvattingen 2.2. Wat zijn drugs? 2.3. De drie M’s 2.4. Drugproblemen 2.5. Druggebruikers

2.1. Stereotiepe misvattingen Drugs = (1) Illegale drugs (2) Jongeren (3) Verslaving (4) Criminaliteit (5) Hopeloos

2.2. Wat zijn drugs? Te eng Te breed Psychoactieve middelen a) Legale drugs b) Illegale drugs

a) Legale drugs Alcohol Tabak Psychoactieve geneesmiddelen Pijnstillers Kalmeermiddelen Slaapmiddelen Stimulerende middelen Snuifmiddelen

b) Illegale drugs Cannabis Marihuana Hasjiesj Hallucinogenen LSD en andere hallucinogenen Stimulerende middelen XTC, designer drugs Cocaïne, crack Opium en Heroine

2.3. De drie M’s Het ABC van het drugfenomeen Terzelder tijd rekening houden met drie elementen en interacties tussen deze drie elementen: M1: Middel M2: Mens M3: Milieu « WIE NEEMT WAT IN WELKE CONTEXT »

De drie M’s M1: Middel, psychoactieve stoffen aard, zuiverheid, dosis, frequentie, duur, polydruggebruik M2: Mens, de gebruikers fysieke en psychische kwetsbaarheid co-morbiditeit M3: Milieu, de context, leefmilieus, familie, vrienden, vrijetijdsbesteding, bredere samenleving

2.4. Drugproblemen (van gebruik tot verslaving) Druggebruik Drugproblemen Afhankelijkheid Lichte, milde en ernstige graad (verslaving alleen extreme vorm) DSM-IV (misbruik en afhankelijkheid) Andere drugproblemen (onder meer: verkeer, strafbaar gedrag)

2.5. Druggebruikers Zeer heterogene groep Sociale, excessieve en verslaafde alcoholgebruiker Sporadische, regelmatige en verstokte roker Medicatiemisbruiker -afhankelijke Vaak combinatie: zware drinker, roker en gebruiker van kalmeerpillen / slaappillen

Druggebruikers (vervolg) Experimentele, dagelijkse en excessieve cannabisgebruiker Recreatieve XTC-gebruiker Cocainegebruiker, -afhankelijke, -verslaafde Heroinegebruiker, -afhankelijke, -verslaafde Polydruggebruiker: (alcohol, roken, cannabis, XTC, crack, heroine) met in de tijd wisselend voorkeurproduct en mede afhankelijk van de beschikbaarheid

3. Verband druggebruik en strafbaar gedrag 3.1. Soort verbanden 3.2. Mogelijke ontstaanswijzen 3.3. Dynamische longitudinale benadering

3.1. Soort verbanden (A) Alcohol -Specifieke alcoholmisdrijven -Openbare dronkenschap -Onder invloed sturen -Andere misdrijven (bijvoorbeld geweldmisdrijven): intoxicatie (eventueel pathologische intoxicatie) vs afhankelijkheid

Alcohol (vervolg) (1) Rechtstreeks door ontremmend effect (2) Facilitator naast andere factoren (onder meer comorbiditeit) (3) Misdrijven om drinkgedrag te kunnen verder zetten (4) In kader van ontwenningssyndroom (5) Psycho-organische schade

(B) Illegale drugs a) Druggerelateerde misdrijven (1) Bezit (overtreding drugwet) (2) Onder invloed (intoxicatie, eventueel pathologische intoxicatie) (3) Verwervings- en geweldmisdrijven (afhakelijkheid, ontwenning, comorbiditeit) (4) Drughandel -Kleinhandel -Groothandel NB: Slachtoffer van geweld (PTSS + automedicatie)

Soorten (vervolg) b) Niet-druggerelateerde misdrijven Misdrijven (gepleegd door druggebruikers) die (weinig of) niets met druggebruik te maken hebben maar wel vaak al te gemakkelijk op de rug van druggebruik geschoven worden Hier meestal reeds een delinquente loopbaan vooraleer de druggebruikersloopbaan start

3.2. Mogelijke ontstaanswijzen (1) Druggebruik veroorzaakt criminaliteit (2) Criminaliteit veroorzaakt druggebruik (3) Druggebruik en criminaliteit worden beide veroorzaakt door dezelfde factoren (4) Druggebruik en criminaliteit worden elk afzonderlijk door een andere factoren veroorzaakt

3.3.Dynamische longitudinale benadering (1) Aleen druggebruikersloopbaan (2) Eerst druggebruik, later criminaliteit (3) Eerst criminaliteit, later druggebruik (4) Op hetzelfde moment starten van druggebruik en criminaliteit (5) Alleen criminele loopbaan

4. Besluit: moeizame trend van fragmentarisch tot meer geïntegreerd drugbeleid Tot einde van jaren ’80 weinig consistent overheidsbeleid voor legale drugs en overwegend repressief beleid voor illegale drugs drugwetgeving (24/02/21 en 09/07/1975)

Besluit (vervolg) Sinds de jaren ’90 traag op gang gekomen expliciet overheidsbeleid -Federaal actieplan, tienpuntenplan 03/02/95 (illegale drugs) -Verslag Parlementaire Werkgroep 05/06/97 vooral illegale drugs -Beleidsevaluatie (2000) -Federale drugnota (19/01/01): vooral maar niet uitsluitend illegale drugs -Wetswijziging: 04 april 2003 + KB + Ministeriële richtlijn

Methadoneverstrekking VIDEO Methadoneverstrekking Situatie jaren geleden in ons land in verband met methadoneverstrekking waarbij een kloof bestond tussen de houding van de overheid en de Orde van de Geneesheren enerzijds en de praktijk in bepaalde drughulpverleningscentra anderzijds Sinsdien is (na de consensusconferentie van 8 oktober 1994) de praktijk sterk gewijzigd maar slechts recent wettelijke regeling ivm substitutie Wetgeving: 22 augustus 2002

CASUSSEN Werner en Lou Reed Manuela opzettelijk zwanger Frans seropositief