Slachtofferschap van Cybercrime NVK-studiemiddag Cybercrime, 10 dec 2010 Johan van Wilsem UL, Instituut Strafrecht & Criminologie

Waar heb ik het vandaag over? Traditionele delicten die online gepleegd kunnen worden: Bedreiging Online + harassment: 5,76 miljoen hits Oplichting eBay + scam: 2,64 miljoen hits

Internet Crime Complaint Center

Slachtofferenquête Beproefd middel voor het in kaart brengen van: Omvang Risicofactoren Kenmerken van het delict Kan ook voor de genoemde vormen van cybercrime worden ingezet

Relevante theorieën Routine activiteitentheorie Zelfcontroletheorie VIVA (Felson & Clarke) Zelfcontroletheorie Daderschap én slachtofferschap

Gebruikte gegevens LISS-panel CentERdata, UvT Feb 2008 en Feb 2010 online enquête over slachtofferschap Representatieve steekproef N=6,900 resp 5,800 (2008 en 2010)

Gevraagd naar Gevraagd naar Online activiteiten Impulsiviteit online bedreiging online oplichting Online activiteiten O.a. chatroombezoek, online winkelen, online fora, webcam, sociale netwerksites Impulsiviteit Dickman Impulsivity Inventory

Digitale bedreiging 2,3% online, in de periode van een jaar (2008) Veel van hen ook ‘traditioneel’ bedreigd Ruim 50% herhaald slachtoffer van digitale bedreiging in datzelfde jaar Vaak jongeren En lager opgeleiden

Bedreiging, naar leeftijd 1 2 3 4 5 6 7 8 <25 25-34 35-44 45-54 55-64 ?65 Traditional Digital Mix of trad and dig

Digitale bedreiging Het belang van online activiteiten EN: indicaties vermenging online en fysieke wereld Want: óók buitenhuisactiviteiten bepalen online bedreiging En ook andersom: online activiteiten beïnvloeden traditionele bedreiging

Online oplichting 2,5% koopt iets via internet zonder het product te ontvangen, in de periode van een jaar (2008) 14% van hen is in dat jaar herhaald slachtoffer Vaak jongeren Mensen die veel aan online winkelen doen Op online fora actief zijn En vooral: weinig zelfcontrole hebben

Oplichting (%) en zelfcontrole

De toekomst van onderzoek naar slachtofferschap van cybercrime Identiteitsfraude Aanpassing van gedrag? Wáár is het riskant? Hoeveel schade lopen slachtoffers op? Financieel maar ook psychisch en sociaal

Publicaties Van Wilsem (2010). Gekocht maar niet gekregen. Slachtofferschap van online oplichting nader onderzocht. Tijdschrift voor Veiligheid, 9, 15-29. Van Wilsem et al. (2010). Is online zichtbaarheid riskant? Onterechte bankafschrijvingen en persoonlijke informatie op sociale netwerksites. Proces, 89, 344-354. Van Wilsem (2010). Digitale en traditionele bedreiging vergeleken: Een studie naar risicofactoren van slachtofferschap. Tijdschrift voor Criminologie, 52, 73-87. Van Wilsem (2011). Worlds tied together? Online and non-domestic routine activities and their impact on digital and traditional threat victimization. European Journal of Criminology, 8(2), 1-13.