Jongeren en seksualiteit Op zich is het vrij goed gesteld met de seksuele gezondheid van jongen. Zeker vergeleken met veel andere landen. Toch blijft het van belang aandacht te geven aan specifieke groepen en over specifieke onderwerpen.
Enkele programma’s Girls’ Talk, meiden groepscounselingsprogramma Girls’ Choice, spel voor meisjes van 10 – 13 en 13 tot 15 jaar Jongensspel in ontwikkeling
Girls’ Talk Groepscounseling Voor laag opgeleide autochtone en allochtone meisjes van 15 tot 18 jaar 8 bijeenkomsten van 1 ½ uur
Waarom voor meisje 15 + Meiden lopen grotere seksuele risico’s De gevolgen voor meiden zijn ernstiger Toenemend aantal soa’s en tienerzwangerschappen bij meiden Meiden met een laag opleidingsniveau en meiden uit sommige allochtone bevolkingsgroepen lopen grotere risico’s Genderstereotiep gedrag belemmert effectieve preventie 17.8% van de meisjes is eens gedwongen tot seksuele handelingen
Determinanten van seksuele gezondheid bij meisjes Seksuele kennis Attituden (sekserollen, condooms en anticonceptie) Intenties (condoom,anticonceptie, weigeren onvrijwillige seks, realiseren seksuele wensen) Eigen effectiviteit Seksuele interactieve competentie Evaluatie eigen sekserol en zelfreflecterend vermogen Starters, vaste of losse partner Mate van planning
Uitwerking naar Girls’Talk Meer inzicht in brede spectrum van seksualiteit Meer inzicht in seksuele risico’s en gevolgen hiervan voor eigen gezondheid Meer intentie tot veilige, prettige, gelijkwaardige en respectvolle seks Beter in staat eigen wensen en grenzen aan te geven Meer bewust van keuzemogelijkheden in relaties, seksueel contact en anticonceptiegebruik Meer vaardigheden in praten en onderhandelen over seks met partner Meer inzicht in strategieën hoe om te gaan met riskante situaties
Girls’Talk, een groepscounselmethode Stimuleren van het gesprek zodat meiden hun eigen ervaringen en vragen in brengen en met elkaar naar oplossingen/handelingsperspectieven gaan zoeken Inhoud en werkvormen zijn hulpmiddel om het gesprek en vragen uit te lokken, geen doel op zich
Opbouw programma Girls’Talk Kennismaking met de groep en seksualiteit Verkenning eigen waarden en normen Eigen wensen en prettige contacten Eigen grenzen en weerbaarheid Anticonceptie en seksuele risico’s Praten over veilige seks en onderhandelen met partner Partnerkeuze en omgang met riskante situaties Zelf initiatief en regie nemen over seks en relaties
Gevarieerde werkvormen Zelfreflectie Spel opdrachten Discussie opdrachten Lichamelijke oefeningen Fantasie oefeningen Dvd fragmenten Rollenspel …
Resultaten effectstudie (N=58) < seksuele onzekerheid > positiever seksueel zelfbeeld > intentie onvrijwillige seks te weigeren > eigen effectiviteit inzake condoomgebruik eigen effectiviteit bij anticonceptiegebruik
Resultaten procesevaluatie Uit observaties van counselors: Opener over seksualiteit Toegenomen zelfbewustzijn, meer echtheid en minder stoer gedrag Weerbaarder naar jongens Taal is zachter geworden Stellen eerder grenzen en bewust van seksuele rechten Relatie met counselor is verstevigd
Girls’Choice, een spel Voor meisjes van 10 – 13 jaar en voor 13 + Onderwijs Bovenbouw po Onderbouw vmbo Buitenschoolse setting Naschoolse opvang Buurt- en clubhuizen
Doelstelling Preventie van onbedoelde/ongewenste tienerzwangerschappen Reflectie eigen handelen, nadenken over de toekomst en het bevorderen van autonomie en weerbaarheid t.a.v. seksualiteit en relaties, veilig vrijen, moederschap en ongeplande zwangerschap
Inhoud seksualiteit en relaties veilig vrijen Vijf thema’s seksualiteit en relaties veilig vrijen zwangerschap en moederschap jongens weerbaarheid Vijf soorten opdrachten rollenspelen kennisvragen persoonlijke vragen verbale opdrachten non-verbale opdrachten
Voorbeelden van opdrachten
Voorbeeld: algemene vraag Nog nooit ongesteld geweest? Dan kun je ook niet zwanger worden! Waar of niet waar?
Voorbeeld: persoonlijke vraag De jongen die je leuk vindt en waarmee je eigenlijk wel wilt zoenen, stinkt erg uit zijn mond. Wat doe je?
Voorbeeld: verbale opdracht Een jongen gebruikt de volgende smoes om niet met condoom te vrijen: Ik zie er toch niet uit als iemand met een ziekte? Geef 2 tegenargumenten.
Voorbeeld: non-verbale opdracht Beeld uit: een jongen die jaloers is omdat zijn vriendin met een andere jongen praat.
Voorbeeld: basisspel rollenspel Je ontmoet iemand die zijn hele leven op een onbewoond eiland heeft doorgebracht en geen idee heeft wat een condoom is. Speel dat je hem hierover uitleg geeft.
In ontwikkeling: een spel voor jongens Waarom een spel voor jongens over seksualiteit Vooral laagopgeleide en allochtone jongens vertonen seksueel riskant gedrag, vrijen minder veilig en lopen eerder seksuele risico’s Jongens hebben minder kennis over seksualiteit en relaties en zijn mindergoed voorgelicht Veel programnma’s sluiten niet aan bij belevingswereld jongens, jongens worden vaak negatief aangesproken
Discussievraag Wat zijn de gebruiksmogelijkheden van deze ‘producten’ in verschillende GGz settingen, ambulant en langdurige zorg
Einde