WONINGVENTILATIE ONTWERPEN door de heer Bernard Wallyn, ir. Technische studiedienst

NBN D50-001 Ventilatievoorzieningen in woongebouwen WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 NBN D50-001 Ventilatievoorzieningen in woongebouwen (1991)

INHOUD Basisprincipes Ventilatiedebieten Systemen RTO, DO, RAO WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 Basisprincipes Ventilatiedebieten Systemen RTO, DO, RAO Bijzondere lokalen Open verbrandingstoestellen Dampkappen Droogkasten Besluiten Nuttige info INHOUD

INTENSIEVE VENTILATIE WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 LUCHTDICHTHEID BASISPRINCIPES BASISVENTILATIE INTENSIEVE VENTILATIE

LUCHTDICHTHEID AANBEVELINGEN - bij mechanische aan- of afvoer WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 AANBEVELINGEN - bij mechanische aan- of afvoer < 3 vol / u bij 50 Pa - bij warmteterugwinning < 1 vol / u bij 50 Pa LUCHTDICHTHEID Zeer strenge eisen : noodzaakt afkleven van alle naden, voegen, leidingdoorvoeren, raamaansluitingen,…

BASISVENTILATIE NBN D50-001 Permanent TOEVOER DOORSTROMING AFVOER WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 Permanent Woonkamer, Slaapkamer,… TOEVOER Gangen, Trappenhal,… DOORSTROMING BASISVENTILATIE Keuken, Badkamer Toilet AFVOER Regelbaar

DEBIETEN NBN D50-001 RUIMTE Minimaal Nominaal Maximaal m³/u Living 75 WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 RUIMTE Minimaal Nominaal Maximaal m³/u Living 75 A x 3.6 150 Kamers 25 36 / p Natte ruimtes 50 Doorstroom-ruimtes - Open keuken Toilet Gemeensch. gangen, hallen ½ vol/u DEBIETEN

DEBIETEN Vloeroppervlakte A NBN D50-001 Lokaal over 1 bouwlaag WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 Vloeroppervlakte A Lokaal over 1 bouwlaag oppervlakte tussen de muren DEBIETEN Lokaal over meerdere bouwlagen beloopbaar oppervlakte Schuine wanden oppervlakte onder vrije hoogte van 1.5m

Woonkamer + slaapkamer = 1 ruimte WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 STUDIO Woonkamer + slaapkamer = 1 ruimte Eisen voor woonkamers DEBIETEN

INTENSIEVE VENTILATIE WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 WOONVERTREKKEN Minimum vrije opening raam openingen in 1 buitenwand A x 0.064 openingen in 2 buitenwanden A x 0.032 en minimaal 40% per wand INTENSIEVE VENTILATIE

INTENSIEVE VENTILATIE WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 KEUKENS - geen afvoer van andere lokalen op afvoer keukens (collectieve systemen) - ‘ingesloten’ en ‘open’ keukens systeem voor intensieve ventilatie met debiet > 200 m³/u ‘open’ keukens minimale permanente afvoer = 75 m³h INTENSIEVE VENTILATIE

Vereenvoudigde systemen WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 Vereenvoudigde systemen Toevoer Vrij Mechanisch Afvoer A B C D VENTILATIE- SYSTEMEN Tot 5 bouwlagen Weinig toegepast

RTO – DO – RAO RTO = Regelbare ToevoerOpening NBN D50-001 regelbaar WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 RTO = Regelbare ToevoerOpening regelbaar open + dicht + minimaal 3 tussenstanden of continu - regendicht - inbraakveilig - insectenwerend Gemakkelijk te onderhouden Zelfregelend : beperking van het debiet bij grote winddrukken RTO – DO – RAO

RTO – DO – RAO DO = doorstroomopening Niet afsluitbaar of regelbaar WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 DO = doorstroomopening Niet afsluitbaar of regelbaar spleet onder (of rond) deur : 70 cm² 140 cm² voor keukens rooster in deur of wand : 25 m³/h 50 m³/h voor keukens RTO – DO – RAO

RTO – DO – RAO RAO = regelbare afvoeropening regelbaar NBN D50-001 WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 RAO = regelbare afvoeropening regelbaar open + dicht + minimaal 3 tussenstanden of continu hoofdzakelijk vertikaal en recht kanaal uitmondend boven dak nabij de nok doorsnede > 140 cm² > 70 cm² voor toiletten kleinste afmeting > 5 cm RTO – DO – RAO

WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 RTO – DO – RAO >7

Moeilijk te beoordelen WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 Omliggende hindernissen (A en B) Functie van a/h2 en h2/h1 en hoek RTO – DO – RAO Moeilijk te beoordelen

BIJZONDERE LOKALEN GEMEENSCHAPPELIJK RUIMTES Trappenhuizen en gangen WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 GEMEENSCHAPPELIJK RUIMTES Trappenhuizen en gangen luchtdichtheid woning-gemeenschappelijke delen o.a. lekdebiet inkomdeur < 50 m³/u bij 50 Pa 1 toevoeropening + 1 afvoeropening per afsluitbaar deel lichte overdruk tov individuele woningen (geen systeem C) ventilatiedebiet = ½ volume/u BIJZONDERE LOKALEN

BIJZONDERE LOKALEN GARAGES verluchtingsmonden : NBN D50-001 WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 GARAGES verluchtingsmonden : in buitenwand bovenzijde < 40 cm boven vloer vrij oppervlak monden > 0.2 % van Agarage binnendeuren naar garage voldoende luchtdicht Agarage > 40 m² : permanente mechanische afzuiging volgens bijzonder studie BIJZONDERE LOKALEN

BIJZONDERE LOKALEN KELDERS en ZOLDERS NBN D50-001 WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 KELDERS en ZOLDERS Moeten verlucht worden Systemen : natuurlijke ventilatie via ramen > 140 cm² of roosters 50 m³/u bij 2 Pa mechanische afvoer > 25 m³/u mechnische toe- en afvoer > 25 m³/h bij zeer luchtopen ruimtes : geen eisen (bv pannendak zonder onderdak) BIJZONDERE LOKALEN

Technisch studiebureau WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 LIFTKOKERS en –KOOIEN Zie normen o.a. NBN E52 reeks STOOKPLAATSEN Zie normen o.a. NBN D51-003 (2004) NBN B61-001 HUISVUILKOKERS en –RUIMTES In onderdruk t.o.v. woningen Technisch studiebureau BIJZONDERE LOKALEN Te vermijden

VHM-EIS OPEN VERBRANDINGS- TOESTELLEN OPEN VERBRANDINGSTOESTELLEN WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 Verbrandingstoestellen die hun lucht uit het lokaal zelf nemen - VRIJE TOEVOER (systemen A en C) : niet afsluitbare opening voor buitenlucht (sectie volgens normen) MECH TOEVOER (systemen B en D) : toegevoerde lucht > verbrandingslucht MECH AFVOER (systemen C en D) : nooit onderdruk VHM-EIS OPEN VERBRANDINGSTOESTELLEN > 10 kW VERBODEN IN BEWOONBARE LOKALEN OPEN VERBRANDINGS- TOESTELLEN

Steeds permanente afvoer in keukens WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 DAMPKAP = intensieve ventilatie ≠ basisventilatie Verplicht bij ‘open’ keukens (niet afsluitbaar tov living) ‘ingesloten’ keukens (zonder openingen naar buiten) Minimum debiet : 200 m³/u Steeds permanente afvoer in keukens DAMPKAPPEN

DAMPKAPPEN Aanbevelingen VHM Systeem A Systemen C en D NBN D50-001 WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 Aanbevelingen VHM Systeem A Dampkap met directe afvoer naar buiten + RAO Aanzuiging lucht via RAO mogelijk Systemen C en D Dampkap te integregen in mechanische afvoer Minimum stand = basis ventilatiedebiet DAMPKAPPEN

Technisch studiebureau WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 Aanbevelingen VHM Systemen C en D – collectief Dampkappen op afzonderlijke collectieve afvoer met onderdruk/debietgestuurde ventilator Systeem D – collectief Toevoer aanpassen aan afvoer dampkamp DAMPKAPPEN Technisch studiebureau

DROOGKASTEN Aanvullingen VHM op NBN D50-001 NBN D50-001 WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 Aanvullingen VHM op NBN D50-001 Los van ventilatiesysteem Directe afvoer naar buiten of Afzonderlijk collectief kanaal Condenskasten niet aan te raden (onzeker) DROOGKASTEN

WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 Regelgeving / normen op zich zijn geen waarborg voor goede kwaliteit De kwaliteit wordt reeds van bij het voorontwerp bepaald door toepassing van de basisprincipes en rekening te houdend met de praktische uitvoerbaarheid – samenspraak met ontwerper technieken is sterk aan te bevelen Er is behoefte aan een “kwaliteitscharter” die zowel door ontwerpers als uitvoerders kan onderschreven worden BESLUITEN

NUTTIGE INFO NBN D50-001 - TV 192 en 203 (WTCB) WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 - TV 192 en 203 (WTCB) Ventilatie van woningen Deel 1 en 2 TV 187 (WTCB) Dampkappen en keukenventilatie WTCB-DIGEST : Ventilatie van gebouwen Web : energiesparen.be bbri.be/antenne_norm/energie/nl/index.html wtcb.be/webcontrole bbri.be/webcontrole/index.htm NUTTIGE INFO

WONINGVENTILATIE ONTWERPEN NBN D50-001 Vraagstelling